Samenvatting Literatuur Verlichting & Romantiek
18e & 19e eeuw
Samenvatting van het boek Historische Letterkunde:
Hoofdstuk 7: De Verlichting
Hoofdstuk 8: De Romantiek
7.1 Bijbelepos
Lucifer, de gevallen Engel. Hij kwam in opstand tegen God, verloor en werd daardoor uit de hemel
gegooid. Lucifer wil wraak en weet Judas te strikken om Jezus te verraden. Dan volgt de alom
bekende kruisiging van Jezus (Lucifer deel 2). Dit wordt zo geschreven door Joan de Haes in zijn boek
Judas de verrader. Judas is hierna ook echt een literair motief dat vaak terugkomt in literatuur; Judas
(Astrid Holleeder), De Kruisheld (Jan van Hoogstraten).
Focalisatie: het vormen van een beeld van een personage door de informatie die over dat personage
wordt gegeven.
Epos: een heldendicht, vaak heldhaftig. Het Bijbelse Epos gaat dan over heldhaftige Bijbelse verhalen.
In een Epos ligt de nadruk wel op het poëtische aspect.
Arnold Hoogvliet in zijn boek Abraham, de aartsvader: Hij laat God een actieve rol spelen en spreekt
tot God d.m.v. donder en bliksem.
Verklaring aandacht Bijbelse verhalen:
Toenemende rationalisering van het leven Renaissance en Verlichting men leerde zelf na te
denken en niet zomaar alles voor waar aan te nemen. Dit is natuurlijk in strijd met religie.
Filosoof René Descartes twijfelde aan religie, wilde onderzoek doen.
Benjamin Franklin vond de Bliksemafleider uit. Toen moest communicatie met god opnieuw
overdacht worden. Bliksem nu weghouden van een gebouw:
Of God foppen
Of God communiceert niet via Bliksem
Sommigen vonden de bliksemafleider een actie tegen God. Later wist men dat God en de bliksem
niks met elkaar te maken hadden.
Homoseksualiteit, niet zondig leven, wordt bestraft door God. Natuurrampen waren een straf van
God. Paalwormen vreten waterkeringen aan overstroming straf verband tussen
paalwormen en homoseksualiteit (Justus van Effen). Schrijft heel cryptisch. Homoseksualiteit was een
zo erge zonde, niet benoemen.
Vrijmetselarij: De vrijmetselarij of maçonnerie is een internationaal verbreid en regionaal
gestructureerd genootschap van mensen die streven naar geestelijke en morele verheffing,
onderlinge waardering en wederzijdse hulp. De leden worden vrijmetselaren of maçons genoemd.
Angst dat er vanuit de vrijmetselarij politieke opstanden georganiseerd zouden worden. Gerucht om
Katholieke staatsgreep. Balans zoeken tussen Christendom en Rationalisering.
Het genre Bijbelse Epos neemt af in populariteit.
18e & 19e eeuw
Samenvatting van het boek Historische Letterkunde:
Hoofdstuk 7: De Verlichting
Hoofdstuk 8: De Romantiek
7.1 Bijbelepos
Lucifer, de gevallen Engel. Hij kwam in opstand tegen God, verloor en werd daardoor uit de hemel
gegooid. Lucifer wil wraak en weet Judas te strikken om Jezus te verraden. Dan volgt de alom
bekende kruisiging van Jezus (Lucifer deel 2). Dit wordt zo geschreven door Joan de Haes in zijn boek
Judas de verrader. Judas is hierna ook echt een literair motief dat vaak terugkomt in literatuur; Judas
(Astrid Holleeder), De Kruisheld (Jan van Hoogstraten).
Focalisatie: het vormen van een beeld van een personage door de informatie die over dat personage
wordt gegeven.
Epos: een heldendicht, vaak heldhaftig. Het Bijbelse Epos gaat dan over heldhaftige Bijbelse verhalen.
In een Epos ligt de nadruk wel op het poëtische aspect.
Arnold Hoogvliet in zijn boek Abraham, de aartsvader: Hij laat God een actieve rol spelen en spreekt
tot God d.m.v. donder en bliksem.
Verklaring aandacht Bijbelse verhalen:
Toenemende rationalisering van het leven Renaissance en Verlichting men leerde zelf na te
denken en niet zomaar alles voor waar aan te nemen. Dit is natuurlijk in strijd met religie.
Filosoof René Descartes twijfelde aan religie, wilde onderzoek doen.
Benjamin Franklin vond de Bliksemafleider uit. Toen moest communicatie met god opnieuw
overdacht worden. Bliksem nu weghouden van een gebouw:
Of God foppen
Of God communiceert niet via Bliksem
Sommigen vonden de bliksemafleider een actie tegen God. Later wist men dat God en de bliksem
niks met elkaar te maken hadden.
Homoseksualiteit, niet zondig leven, wordt bestraft door God. Natuurrampen waren een straf van
God. Paalwormen vreten waterkeringen aan overstroming straf verband tussen
paalwormen en homoseksualiteit (Justus van Effen). Schrijft heel cryptisch. Homoseksualiteit was een
zo erge zonde, niet benoemen.
Vrijmetselarij: De vrijmetselarij of maçonnerie is een internationaal verbreid en regionaal
gestructureerd genootschap van mensen die streven naar geestelijke en morele verheffing,
onderlinge waardering en wederzijdse hulp. De leden worden vrijmetselaren of maçons genoemd.
Angst dat er vanuit de vrijmetselarij politieke opstanden georganiseerd zouden worden. Gerucht om
Katholieke staatsgreep. Balans zoeken tussen Christendom en Rationalisering.
Het genre Bijbelse Epos neemt af in populariteit.
