Hoofdstuk 12 psychische stoornissen
12.1 wat is een psychische stoornis?
Hallucinatie: zintuigelijke beleving die niet overeenkomt met de werkelijkheid; kan op een
psychische stoornis wijzen. Hallucinaties kunnen ook een andere oorzaak hebben, zoals drugs of
langdurige afwezigheid van sensorische input.
Waan: extreme verstoring van het denken, waaronder hardnekkige foutieve overtuigingen. Wanen
vormen een belangrijk kenmerk van paranoïde stoornissen.
Affect: term die verwijst naar een emotie of stemming.
Geen stoornis Lichte stoornis Middelmatige stoornis Ernstige stoornis
- Geen tekenen die - Lichte tekenen - Meer uitgesproken - Duidelijke tekenen
op een psychische van ongemak of frequentere van een
stoornis wijzen. of distress. tekenen van psychische
- Geen - Enigszins ongemak of stoornis volgens
gedragsproblemen. problematische distress. DSM criteria.
- Geen problemen in gedragingen. - Duidelijke - Ernstige
persoonlijke - Lichte gedragsproblemen. gedragsproblemen
relaties. problemen in - Regelmatig volgens DSM
persoonlijke problemen in criteria.
relaties. persoonlijke - Kwaliteit van
relaties. relaties is slecht
en soms
ontbreken
persoonlijke
relaties zelfs.
12.1.1 veranderende ideeën over psychische stoornissen
Medisch model: standpunt dat psychische stoornissen ziekten zijn die, net als lichamelijke ziekten,
een objectieve oorzaak hebben en een specifieke behandeling vereisen.
- Behaviouristisch perspectief: richt zich voor wat betreft de persoon op het uitwendig
waarneembare en benadrukt de invloed van de omgeving.
- Het cognitieve perspectief: richt zich op het mentale en legt de nadruk op psychische processen,
zoals gedachten, gevoelens, percepties en herinneringen.
- Sociaal perspectief: is een combinatie van het behaviouristisch perspectief en het cognitieve
perspectief.
Het empowerment wordt opgevat als het zich bewust zijn van de eigen capaciteiten, het nemen van
de regie over het eigen leven en het zelf maken van keuzes. Het empowerment model van herstel
gaat uit van tien principes, op basis waarvan iedereen geholpen kan worden het leven weer in eigen
hand te nemen en te werken aan genezing:
- Belang hechten aan vertrouwen.
- Belang hechten aan zelfbeschikking.
- Hopen: geloven in je herstel.