Samenstelling en afleiding met -s- ³ ⁴
Regel
Als je een -s- in een samenstelling of afleiding hoort, dan schrijf je hem ook.
bondscoach carnavalsoutfit kapperszaak gereedschapskist
bruidsmeisje doktersjas fabrieksfout bedrijfsopleiding
Ook in afleidingen met -achtig, -loos en andere achtervoegsels horen we soms de tussen-s.
jongen en -achtig wordt jongensachtig leeftijd en -loos wordt leeftijdsloos
voorjaar en -achtig wordt voorjaarsachtig inhoud en -loos wordt inhoudsloos
Regel
Soms kun je niet horen of er sprake is van een tussen-s, omdat het tweede deel van het woord met
een sisklank begint. In dat geval vervang je het tweede deel door een woord zonder sisklank om na te
gaan of er dan nog een -s- hoorbaar is. Sisklanken zijn: /s/, /z/, /sj/, /zj/.
Beroepschauffeur bestaat uit beroep en chauffeur (/ch/ in chauffeur is een sisklank).
Wel of geen tussenklank -s-?
Vergelijkbare samenstellingen zijn: beroepsgroep, beroepsgeheim. Hier hoor je de -s- als tussenklank,
dus je schrijft hem ook bij beroepschauffeur.
Dameszadel met een -s-, want dit is ook het geval bij damesfiets.
Sommige woorden worden door de een met en door de ander zonder tussenklank -s- uitgesproken.
In die gevallen zijn beide spellingen correct. Vaak is er sprake van een regionaal verschil. Boven de
rivieren hoor je die -s- minder vaak.
druggebruik – drugsgebruik gewichtloos – gewichtsloos
Regel
Als je een -s- in een samenstelling of afleiding hoort, dan schrijf je hem ook.
bondscoach carnavalsoutfit kapperszaak gereedschapskist
bruidsmeisje doktersjas fabrieksfout bedrijfsopleiding
Ook in afleidingen met -achtig, -loos en andere achtervoegsels horen we soms de tussen-s.
jongen en -achtig wordt jongensachtig leeftijd en -loos wordt leeftijdsloos
voorjaar en -achtig wordt voorjaarsachtig inhoud en -loos wordt inhoudsloos
Regel
Soms kun je niet horen of er sprake is van een tussen-s, omdat het tweede deel van het woord met
een sisklank begint. In dat geval vervang je het tweede deel door een woord zonder sisklank om na te
gaan of er dan nog een -s- hoorbaar is. Sisklanken zijn: /s/, /z/, /sj/, /zj/.
Beroepschauffeur bestaat uit beroep en chauffeur (/ch/ in chauffeur is een sisklank).
Wel of geen tussenklank -s-?
Vergelijkbare samenstellingen zijn: beroepsgroep, beroepsgeheim. Hier hoor je de -s- als tussenklank,
dus je schrijft hem ook bij beroepschauffeur.
Dameszadel met een -s-, want dit is ook het geval bij damesfiets.
Sommige woorden worden door de een met en door de ander zonder tussenklank -s- uitgesproken.
In die gevallen zijn beide spellingen correct. Vaak is er sprake van een regionaal verschil. Boven de
rivieren hoor je die -s- minder vaak.
druggebruik – drugsgebruik gewichtloos – gewichtsloos