Bijzondere overeenkomsten
Week 1 – Inleiding bijzondere overeenkomsten; schenkovereenkomst
Hoofdstuk 1 – Algemene inleiding
Hoofdstuk 6 – Schenking
Hoofdstuk 1
Een overeenkomst is een bijzondere overeenkomst indien zij een wettelijke uitwerking in Boek 7 BW
heeft gekregen. Wettelijke bepalingen die van invloed zijn op de inhoud van deze overeenkomsten
zijn niet in boek 7 BW beschreven onbenoemde overeenkomsten.
Hun aard en omvang dient te worden bepaald aan de hand van uitleg van de tekst van de
overeenkomst, zijnde ‘de door partijen overeengekomen rechtsgevolgen’, maar ook aan de
hand van die rechtsgevolgen ‘welke, naar aard van de overeenkomst, uit de wet, de
gewoonte of de eisen van de redelijkheid en billijkheid voortvloeien’ art. 6:248 lid 1
1.2 Boek 7
Binnen de grenzen die de wet aangeeft zijn partijen naar Nederlands recht vrij met elkaar te
onderhandelen over het aangaan van een overeenkomst. Zij zijn ook vrij om de inhoud en derhalve
de rechtsgevolgen van hun overeenkomst naar goeddunken te bepalen BW heeft open
contractsysteem.
Om een tweetal redenen is het noodzakelijk geoordeeld voor een aantal overeenkomsttypen
in de wet bijzondere voorschriften op te nemen
o Particulier belang – de bijzondere wettelijke bepalingen uit boek 7 vullen de tussen
partijen gemaakte individuele afspraken aan met bepalingen. Indien partijen niks
hebben geregeld, dan gelden deze bepalingen
o Algemeen belang – van belang dat de onderhandelings- en contractsvrijheid wordt
begrensd.
Goede zeden en openbare orde
Redelijkheid en billijkheid
1.3 Boek 7 als onderdeel van het vermogensrecht
Een overeenkomst kan beantwoorden aan de wettelijke omschrijvingen van verscheidene bijzondere
overeenkomsten. De overeenkomst wordt dan wel een gemengde overeenkomst genoemd. Zij
vertoont typische kenmerken van twee of meer bijzondere overeenkomsten
Bij de aanschaf van een auto kan de koper ervoor kiezen dat de verkoper tevens accessoires
aanbrengt. In dit geval ziet men naast koop ook kenmerken van aanneming van werk.
Art. 6:215 geeft voor een gemengde overeenkomst aan welke bijzondere wettelijk regime van
toepassing is: als een overeenkomst aan de omschrijving van twee of meer door de wet geregelde
bijzondere soorten van overeenkomsten voldoet, dan zijn de voor elk van die soorten gegeven
bepalingen naast elkaar op de overeenkomst van toepassing.
Uitzondering – behoudens voor zover deze bepalingen niet wel verenigbaar zijn of de
strekking daarvan in verband met de aard van de overeenkomst zich tegen toepassing verzet
Hoofdstuk 6
6.1 Algemene opmerkingen
Anders dan bij koop, waarbij essentieel is dat voor een zaak een prijs in geld wordt betaald, is
schenking een overeenkomst ‘om niet’. Er hoeft geen tegenprestatie verricht te worden.
Verschil tussen schenking en gift is dat voor de kwalificatie als schenking krachtens 7:175
vereist is dat deze om niet, dus geheel zonder tegenprestatie geschiedt. Voor een gift is
voldoende dat deze een ander bewust bevoordeelt. Dit behoeft evenwel om niet te zijn,
want ook een kleine tegenprestatie kan de wederpartij bevoordelen.
1
Week 1 – Inleiding bijzondere overeenkomsten; schenkovereenkomst
Hoofdstuk 1 – Algemene inleiding
Hoofdstuk 6 – Schenking
Hoofdstuk 1
Een overeenkomst is een bijzondere overeenkomst indien zij een wettelijke uitwerking in Boek 7 BW
heeft gekregen. Wettelijke bepalingen die van invloed zijn op de inhoud van deze overeenkomsten
zijn niet in boek 7 BW beschreven onbenoemde overeenkomsten.
Hun aard en omvang dient te worden bepaald aan de hand van uitleg van de tekst van de
overeenkomst, zijnde ‘de door partijen overeengekomen rechtsgevolgen’, maar ook aan de
hand van die rechtsgevolgen ‘welke, naar aard van de overeenkomst, uit de wet, de
gewoonte of de eisen van de redelijkheid en billijkheid voortvloeien’ art. 6:248 lid 1
1.2 Boek 7
Binnen de grenzen die de wet aangeeft zijn partijen naar Nederlands recht vrij met elkaar te
onderhandelen over het aangaan van een overeenkomst. Zij zijn ook vrij om de inhoud en derhalve
de rechtsgevolgen van hun overeenkomst naar goeddunken te bepalen BW heeft open
contractsysteem.
Om een tweetal redenen is het noodzakelijk geoordeeld voor een aantal overeenkomsttypen
in de wet bijzondere voorschriften op te nemen
o Particulier belang – de bijzondere wettelijke bepalingen uit boek 7 vullen de tussen
partijen gemaakte individuele afspraken aan met bepalingen. Indien partijen niks
hebben geregeld, dan gelden deze bepalingen
o Algemeen belang – van belang dat de onderhandelings- en contractsvrijheid wordt
begrensd.
Goede zeden en openbare orde
Redelijkheid en billijkheid
1.3 Boek 7 als onderdeel van het vermogensrecht
Een overeenkomst kan beantwoorden aan de wettelijke omschrijvingen van verscheidene bijzondere
overeenkomsten. De overeenkomst wordt dan wel een gemengde overeenkomst genoemd. Zij
vertoont typische kenmerken van twee of meer bijzondere overeenkomsten
Bij de aanschaf van een auto kan de koper ervoor kiezen dat de verkoper tevens accessoires
aanbrengt. In dit geval ziet men naast koop ook kenmerken van aanneming van werk.
Art. 6:215 geeft voor een gemengde overeenkomst aan welke bijzondere wettelijk regime van
toepassing is: als een overeenkomst aan de omschrijving van twee of meer door de wet geregelde
bijzondere soorten van overeenkomsten voldoet, dan zijn de voor elk van die soorten gegeven
bepalingen naast elkaar op de overeenkomst van toepassing.
Uitzondering – behoudens voor zover deze bepalingen niet wel verenigbaar zijn of de
strekking daarvan in verband met de aard van de overeenkomst zich tegen toepassing verzet
Hoofdstuk 6
6.1 Algemene opmerkingen
Anders dan bij koop, waarbij essentieel is dat voor een zaak een prijs in geld wordt betaald, is
schenking een overeenkomst ‘om niet’. Er hoeft geen tegenprestatie verricht te worden.
Verschil tussen schenking en gift is dat voor de kwalificatie als schenking krachtens 7:175
vereist is dat deze om niet, dus geheel zonder tegenprestatie geschiedt. Voor een gift is
voldoende dat deze een ander bewust bevoordeelt. Dit behoeft evenwel om niet te zijn,
want ook een kleine tegenprestatie kan de wederpartij bevoordelen.
1
