Inhoudsopgave
Hoofdstuk 17 (DNA)....................................................................................................................................... 2
§1 DNA compact verpakt in chromosomen.........................................................................................................2
§2 DNA-verdubbeling...........................................................................................................................................3
§3 onderzoek aan DNA.........................................................................................................................................3
§4 vorming van polypeptidenketens....................................................................................................................5
§5 regeling genactiviteit.......................................................................................................................................6
Hoofdstuk 18 eiwitten................................................................................................................................... 7
§1 van polypeptideketen tot een werkzaam eiwit...............................................................................................7
§2 functies van eiwitten.......................................................................................................................................8
§3 enzymwerking.................................................................................................................................................8
§4 regeling van eiwitten in een cel.......................................................................................................................9
§5 eiwitten in een cel............................................................................................................................................9
Hoofdstuk 20 planten.................................................................................................................................... 9
§1 tomaten kweken (genetica)............................................................................................................................9
§2 opname en transport van water...................................................................................................................10
§3 fotosynthese..................................................................................................................................................10
§4 glucose als grondstof....................................................................................................................................12
§5 groei en levenscyclus.....................................................................................................................................13
Hoofdstuk 21 afweer.................................................................................................................................... 14
§1 geen indringers..............................................................................................................................................14
§2 niet-specifieke afweer...................................................................................................................................14
§3 specifieke afweer en antistoffen...................................................................................................................15
§4 immuniteit, allergieën en medicijnen............................................................................................................16
§5 lichaamsvreemde eiwitten wel/niet accepteren...........................................................................................17
,Biologie SE 2 (17,18,20,21)
Hoofdstuk 17 (DNA)
§1 DNA compact verpakt in chromosomen
» DNA -> DeoxyriboNucleic Acid
» Bevind zich in de kern van iedere cel
» Dubbele helix gewikkeld om histonen (eiwitten)
o 146 basenparen rond 8 histonen
o Vastgezet met extra ‘los’ H1-histon
» Helixstructuur:
o Kleinere groef en grotere groef
o Blijft aan elkaar zitten door waterstofbruggen
o T -> Thymine tegenover A -> Adenine (2h-bruggen)
o C -> Cytosine tegenover G -> Guanine (3h-bruggen)
o T en C pyrimidines
o A en G purines -> zijn groter dus zwaarder daarom heeft een helix kleinere en grotere
verdunningen door de ruimtelijke structuur van DNA
o Pyrimidines en purines vormen een waterstofbrug
» 46 DNA-moleculen = genoom
o 23 chromosomenparen -> homoloog 23 van vader en 23 van moeder
o 22 par chromosomen
o 1 paar geslachtschromosomen
o Y-chromosoom -> bezit informatie alleen van belang als embryo zich als jongen
ontwikkelt (verder geen rol)
» Backbone = suiker (deoxyribose) + fosfaatgroep
» Suiker = deoxyribose
o C1 -> stikstofbase
o C3 -> OH-groep (volgende fosfaatgroep via O-atoom)
o C5 -> andere fosfaatgroep (via CH2-groep)
» Stikstofbasen
Stikstofbasen: H-bruggen
» Verbinding: H-bruggen
» Complementair
» Zure fosfaatgroep hecht aan basische histonen
» DNA 3 en 5 einde (spiegelbeeld)
Mitochondriaal DNA:
» mt-DNA:
» Cirkelvormig
» 37 genen, waarvan 13 enzymen nodig voor
dissimilatie glucose
, » Verklaring voor sterfte: bij oudere mensen is mt-DNA beschadigd (kan geen energie meer
maken)
Endosymbiose -> samenwerking in de cel
Alle bacteriën hebben cirkelvormig DNA -> plasmine (simpel stuk DNA)
» Met bacteriën worden veel kleurstoffen gemaakt door een gen in mitochondriaal DNA
» Mitochondriaal DNA produceert zelf eiwitten (ATP en citroenzuurcyclus)
» DNA zit meerdere keren in je lichaam om mutaties tegen te gaan
» Mitochondriaal DNA krijg je van je moeder
o Gebruikt voor out-of-africa theorie
o Iedereen stamt van dezelfde mens
§2 DNA-verdubbeling
S-fase celcyclus: DNA-verdubbeling
Replicatie DNA: Enzymen->
http://www.youtube.com/watch?v=teV62zrm2P0&feature=related
Telomeren:
» Bij uiteinde replicatie DNA
laat Helicase los
» Aan uiteinde van 5’-einde
wordt de primer eraf
gehaald en is geen 3’-stuk
met een OH-groep meer
» Hierdoor verkorten de
uiteinden van het DNA
» Uiteinde heeft repeterend:
5’-TTAGGG -3’
» Dit is dus geen ramp, totdat
dit repetitief DNA op is
» Dit deel bepaald hoe oud we worden
§3 onderzoek aan DNA
Mutaties in DNA bij replicaties
Puntmutaties;
» Substitutie = A wordt C
» Insertie = komt een extra base tussen
» Deletie = er verdwijnt een base
Chromosoommutatie: verandering van grote gebieden in het
DNA
Hoofdstuk 17 (DNA)....................................................................................................................................... 2
§1 DNA compact verpakt in chromosomen.........................................................................................................2
§2 DNA-verdubbeling...........................................................................................................................................3
§3 onderzoek aan DNA.........................................................................................................................................3
§4 vorming van polypeptidenketens....................................................................................................................5
§5 regeling genactiviteit.......................................................................................................................................6
Hoofdstuk 18 eiwitten................................................................................................................................... 7
§1 van polypeptideketen tot een werkzaam eiwit...............................................................................................7
§2 functies van eiwitten.......................................................................................................................................8
§3 enzymwerking.................................................................................................................................................8
§4 regeling van eiwitten in een cel.......................................................................................................................9
§5 eiwitten in een cel............................................................................................................................................9
Hoofdstuk 20 planten.................................................................................................................................... 9
§1 tomaten kweken (genetica)............................................................................................................................9
§2 opname en transport van water...................................................................................................................10
§3 fotosynthese..................................................................................................................................................10
§4 glucose als grondstof....................................................................................................................................12
§5 groei en levenscyclus.....................................................................................................................................13
Hoofdstuk 21 afweer.................................................................................................................................... 14
§1 geen indringers..............................................................................................................................................14
§2 niet-specifieke afweer...................................................................................................................................14
§3 specifieke afweer en antistoffen...................................................................................................................15
§4 immuniteit, allergieën en medicijnen............................................................................................................16
§5 lichaamsvreemde eiwitten wel/niet accepteren...........................................................................................17
,Biologie SE 2 (17,18,20,21)
Hoofdstuk 17 (DNA)
§1 DNA compact verpakt in chromosomen
» DNA -> DeoxyriboNucleic Acid
» Bevind zich in de kern van iedere cel
» Dubbele helix gewikkeld om histonen (eiwitten)
o 146 basenparen rond 8 histonen
o Vastgezet met extra ‘los’ H1-histon
» Helixstructuur:
o Kleinere groef en grotere groef
o Blijft aan elkaar zitten door waterstofbruggen
o T -> Thymine tegenover A -> Adenine (2h-bruggen)
o C -> Cytosine tegenover G -> Guanine (3h-bruggen)
o T en C pyrimidines
o A en G purines -> zijn groter dus zwaarder daarom heeft een helix kleinere en grotere
verdunningen door de ruimtelijke structuur van DNA
o Pyrimidines en purines vormen een waterstofbrug
» 46 DNA-moleculen = genoom
o 23 chromosomenparen -> homoloog 23 van vader en 23 van moeder
o 22 par chromosomen
o 1 paar geslachtschromosomen
o Y-chromosoom -> bezit informatie alleen van belang als embryo zich als jongen
ontwikkelt (verder geen rol)
» Backbone = suiker (deoxyribose) + fosfaatgroep
» Suiker = deoxyribose
o C1 -> stikstofbase
o C3 -> OH-groep (volgende fosfaatgroep via O-atoom)
o C5 -> andere fosfaatgroep (via CH2-groep)
» Stikstofbasen
Stikstofbasen: H-bruggen
» Verbinding: H-bruggen
» Complementair
» Zure fosfaatgroep hecht aan basische histonen
» DNA 3 en 5 einde (spiegelbeeld)
Mitochondriaal DNA:
» mt-DNA:
» Cirkelvormig
» 37 genen, waarvan 13 enzymen nodig voor
dissimilatie glucose
, » Verklaring voor sterfte: bij oudere mensen is mt-DNA beschadigd (kan geen energie meer
maken)
Endosymbiose -> samenwerking in de cel
Alle bacteriën hebben cirkelvormig DNA -> plasmine (simpel stuk DNA)
» Met bacteriën worden veel kleurstoffen gemaakt door een gen in mitochondriaal DNA
» Mitochondriaal DNA produceert zelf eiwitten (ATP en citroenzuurcyclus)
» DNA zit meerdere keren in je lichaam om mutaties tegen te gaan
» Mitochondriaal DNA krijg je van je moeder
o Gebruikt voor out-of-africa theorie
o Iedereen stamt van dezelfde mens
§2 DNA-verdubbeling
S-fase celcyclus: DNA-verdubbeling
Replicatie DNA: Enzymen->
http://www.youtube.com/watch?v=teV62zrm2P0&feature=related
Telomeren:
» Bij uiteinde replicatie DNA
laat Helicase los
» Aan uiteinde van 5’-einde
wordt de primer eraf
gehaald en is geen 3’-stuk
met een OH-groep meer
» Hierdoor verkorten de
uiteinden van het DNA
» Uiteinde heeft repeterend:
5’-TTAGGG -3’
» Dit is dus geen ramp, totdat
dit repetitief DNA op is
» Dit deel bepaald hoe oud we worden
§3 onderzoek aan DNA
Mutaties in DNA bij replicaties
Puntmutaties;
» Substitutie = A wordt C
» Insertie = komt een extra base tussen
» Deletie = er verdwijnt een base
Chromosoommutatie: verandering van grote gebieden in het
DNA
