Bronnen van staatsrecht
1. Grondwet
2. Verdrag
3. Statuut
4. Jurisprudentie
5. Gewoonte
Oplossen casussen gebeurt a.d.h.v. IRAC model
1. Eerst juridisch probleem vaststellen,
2.
3.1.2 Grondwet als bron van staatsrecht
GW speelt bijzondere rol om meerdere redenen:
- Inhoud: hier vind je grondslagen staatsbestuur
- Wijze van totstandkoming: speciale verzwaarde procedure
- Grondrechten
3.1.3 grondrechten
Renaissance heeft voor de politiek betekent dat zij overheidsvrije sfeer moest implanteren
Overheidsvrije sfeer: sfeer waarin burger vrij gelaten zou worden om eigen doeleindes na te streven
zonder door overheidsdwang beperkt te worden,
,Klassieke en sociale grondrechten
Klassieke grondrechten: 1 t/m 17 GW
Sociale grondrechten: 17 t/m23 GW
Klassieke grondrechten zijn na verloop van tijd onvoldoende bevonden voor ontplooien van burger
en daarom ook sociale grondrechten. Overheid heeft namelijk ook de taak om ervoor te zorgen dat
burgers een menswaardig bestaan kunnen lijden.
Sociale grondrechten vergen actieve deelname van overheid. Sociale grondrechten kunnen niet
afgedwongen worden door overheid, overheid moet wel zijn best doen om deze te waarborgen.
Horizontale en verticale werking
Overheid heeft veel macht en er is daar tegenwicht voor nodig. Grondrechten werken niet alleen van
overheid op burger (verticale werking) maar tussen instellingen en burgers onderling denk aan art. 1
GW (horizontale werking)
Doel grondrechten:
- Waarborgen vrijheid burger tegenover de machtige overheid/ overheidssfeer
Soorten grondrechten:
- Sociale grondrechten
- Klassieke grondrechten
Horizontale en verticale verhouding:
Beperking van grondrechten
Grondrechten zijn concreet geformuleerd. Er kunnen ook beperkingen zitten aan grondrechten:
1. Procedure en competentievoorschiften: bevoegdheden tot beperking grondrechten wordt
aan overheidsorganen gelaten
2. Welke belangen kunnen een beperking rechtvaardigen denk aan beperking rechtbank
vergadering ivm openbare orde
Beperkingen kunnen nodig zijn ivm
, - Nationale veiligheid
- Territoriale onschendbaarheid of openbare veiligheid
- Bescherming openbare orde
- Voorkomen strafbare feiten
- Bescherming gezondheid of zeden
- Bescherming goede naam of rechten van anderen
- Voorkomen en verspreiden vertrouwelijke mededelingen
- Waarborgen gezag en onpartijdigheid rechterlijke macht
3.1.4 non-discriminatiebeginsel
Dit bindt burger, wetgever en rechter. Anti discriminatiebeginsel geldt ook tussen burgers onderling.
Discriminatie op basis van ras, geslacht en levensovertuiging is strafbaar.
Wat is discriminatie?
Niet elke ongelijke behandeling is discriminatie. Discriminatie is ongelijke behandeling op basis van
aangeboren of nauw met de mens verbonden persoonskenmerken in omstandigheden waarin dit
niet geoorloofd of relevant is.
Positie maatschappelijke en levensbeschouwelijke organisaties
Bij omstandigheden waarin discriminatie moet plaatsvinden moet er een onderscheid plaatsvinden
tussen verschillenden belangen. Volgens art.1 is een tijdelijke voorkeursbehandeling voor
achtergestelde groepen mogelijk zodat ze hun achterstandspositie in kunnen halen geoorloogd
Positieve discriminatie: is het geoorloofd dat onderscheid wordt gemaakt om bepaalde mensen in
bevoorrechte positie te plaatsen
Minimumlengte bij politie
Er wordt hier gewerkt met gemiddelde afwijkingen niet specifiek op een persoon. Als er met
gemiddeldes wordt gewerkt is er geen sprake van discriminatie.
Gelijksheidbeginsel is steeds relvant gebleken
3.1.5 Vrijheid van godsdienst en levensovertuiging
Jellinek: Mensenrechten en grondrechten hebben haar oorsprong heeft in den strijd om vrijheid van
godsdienst en geweten
1. Grondwet
2. Verdrag
3. Statuut
4. Jurisprudentie
5. Gewoonte
Oplossen casussen gebeurt a.d.h.v. IRAC model
1. Eerst juridisch probleem vaststellen,
2.
3.1.2 Grondwet als bron van staatsrecht
GW speelt bijzondere rol om meerdere redenen:
- Inhoud: hier vind je grondslagen staatsbestuur
- Wijze van totstandkoming: speciale verzwaarde procedure
- Grondrechten
3.1.3 grondrechten
Renaissance heeft voor de politiek betekent dat zij overheidsvrije sfeer moest implanteren
Overheidsvrije sfeer: sfeer waarin burger vrij gelaten zou worden om eigen doeleindes na te streven
zonder door overheidsdwang beperkt te worden,
,Klassieke en sociale grondrechten
Klassieke grondrechten: 1 t/m 17 GW
Sociale grondrechten: 17 t/m23 GW
Klassieke grondrechten zijn na verloop van tijd onvoldoende bevonden voor ontplooien van burger
en daarom ook sociale grondrechten. Overheid heeft namelijk ook de taak om ervoor te zorgen dat
burgers een menswaardig bestaan kunnen lijden.
Sociale grondrechten vergen actieve deelname van overheid. Sociale grondrechten kunnen niet
afgedwongen worden door overheid, overheid moet wel zijn best doen om deze te waarborgen.
Horizontale en verticale werking
Overheid heeft veel macht en er is daar tegenwicht voor nodig. Grondrechten werken niet alleen van
overheid op burger (verticale werking) maar tussen instellingen en burgers onderling denk aan art. 1
GW (horizontale werking)
Doel grondrechten:
- Waarborgen vrijheid burger tegenover de machtige overheid/ overheidssfeer
Soorten grondrechten:
- Sociale grondrechten
- Klassieke grondrechten
Horizontale en verticale verhouding:
Beperking van grondrechten
Grondrechten zijn concreet geformuleerd. Er kunnen ook beperkingen zitten aan grondrechten:
1. Procedure en competentievoorschiften: bevoegdheden tot beperking grondrechten wordt
aan overheidsorganen gelaten
2. Welke belangen kunnen een beperking rechtvaardigen denk aan beperking rechtbank
vergadering ivm openbare orde
Beperkingen kunnen nodig zijn ivm
, - Nationale veiligheid
- Territoriale onschendbaarheid of openbare veiligheid
- Bescherming openbare orde
- Voorkomen strafbare feiten
- Bescherming gezondheid of zeden
- Bescherming goede naam of rechten van anderen
- Voorkomen en verspreiden vertrouwelijke mededelingen
- Waarborgen gezag en onpartijdigheid rechterlijke macht
3.1.4 non-discriminatiebeginsel
Dit bindt burger, wetgever en rechter. Anti discriminatiebeginsel geldt ook tussen burgers onderling.
Discriminatie op basis van ras, geslacht en levensovertuiging is strafbaar.
Wat is discriminatie?
Niet elke ongelijke behandeling is discriminatie. Discriminatie is ongelijke behandeling op basis van
aangeboren of nauw met de mens verbonden persoonskenmerken in omstandigheden waarin dit
niet geoorloofd of relevant is.
Positie maatschappelijke en levensbeschouwelijke organisaties
Bij omstandigheden waarin discriminatie moet plaatsvinden moet er een onderscheid plaatsvinden
tussen verschillenden belangen. Volgens art.1 is een tijdelijke voorkeursbehandeling voor
achtergestelde groepen mogelijk zodat ze hun achterstandspositie in kunnen halen geoorloogd
Positieve discriminatie: is het geoorloofd dat onderscheid wordt gemaakt om bepaalde mensen in
bevoorrechte positie te plaatsen
Minimumlengte bij politie
Er wordt hier gewerkt met gemiddelde afwijkingen niet specifiek op een persoon. Als er met
gemiddeldes wordt gewerkt is er geen sprake van discriminatie.
Gelijksheidbeginsel is steeds relvant gebleken
3.1.5 Vrijheid van godsdienst en levensovertuiging
Jellinek: Mensenrechten en grondrechten hebben haar oorsprong heeft in den strijd om vrijheid van
godsdienst en geweten
