Domein D, Investeren en financieren.
Eigen vermogen
16.1 Aandelenkapitaal.
Het eigen vermogen vormt een buffer om mogelijke verliezen op te vangen, dit is
de garantiefunctie van het eigen vermogen.
Aandelen zijn bewijzen van deelname in het aandelenkapitaal van een nv of bv. De nominale
waarde is het bedrag dat op het aandeel staat. De koerswaarde laat het bedrag zien dat je voor het
aandeel moet betalen als je het wilt kopen.
De emissiekoers is een door de onderneming vastgestelde prijs waartegen beleggers nieuwe
aandelen kunnen kopen.
Bij het aandelenkapitaal onderscheiden we de volgende begrippen: Maatschappelijk (of statutair)
aandelenkapitaal - aandelen in portefeuille = geplaatst aandelenkapitaal
Maatschappelijk aandelenkapitaal is het totaalbedrag dat de nv aan aandelen mag uitgeven.
Geplaatst aandelenkapitaal is het maatschappelijk aandelenkapitaal verminderd met het bedrag van
de niet-uitgegeven aandelen.
Een belegger is iemand die effecten koopt in de verwachting eraan te kunnen verdienen.
Het dividend is de winstuitkering voor de aandeelhouders. Koerswinst is de waardestijging van de
aandelen.
Een tantième is een winstuitkering voor commissarissen en personeelsleden. Een andere beloning
voor deze groep en personeel kan ook een optie zijn.
Sommige ondernemingen geven preferente aandelen uit. Dat zijn aandelen waarbij de houders van
preferente aandelen op de een of andere wijze voorrechten genieten boven de houders van de
gewone aandelen. De preferentie kan betrekking hebben op:
de winstuitkering
de uitkering bij liquidatie
de zeggenschap (prioriteitsaandelen)
16.2 Emissie van aandelen.
Een prospectus is een brochure waarin alle bijzonderheden over een aandelenemissie zijn
opgenomen. Bij een emissie van aandelen ken een bv/nv aandelen plaatsen.
a pari: de emissiekoers is gelijk aan de nominale waarde
boven pari: de emissiekoers is hoger dan de nominale waarde. Dan ontstaat agio, dit is het
verschil tussen de emissiekoers en de nominale waarde.
beneden pari: de emissiekoers is lager dan de nominale waarde.
16.3 Reserves.
Een reserve is dat deel van het eigen vermogen dat niet uit geplaatst aandelenkapitaal en winstsaldo
bestaat.
Soorten reserves:
winstreserves, onderverdeeld in:
herwaarderingsreserve, die ontstaat bij de opwaardering van duurzame productiemiddelen;
agioreserve, deze ontstaat bij een verschil tussen de nominale waarde van de geplaatste
aandelen en de emissiekoers.
Formele reserves zijn reserves die credit op de balans staan.
Materiële reserves zijn reserve-activa, deze staan debet op de balans. Vaak zijn dit beleggingen die
snel in geld zijn om te zetten.
, Redenen voor reservevorming:
vergroten van het weerstandsvermogen van de onderneming;
vervangen van vreemd vermogen door eigen vermogen;
er hoeft bij uitbreiding geen beroep te worden gedaan op de vermogensmarkt;
dividendstabilisatie (als de onderneming ernaar streeft elk jaar eenzelfde percentage
dividend uit te keren).
16.4 Intrinsieke waarde.
Intrinsieke waarde van de onderneming: bezittingen verminderd met het vreemd vermogen ->
intrinsieke waarde = eigen vermogen.
De intrinsieke waarde van een aandeel is: (geplaatst en gestort kapitaal + alle reserves + [onverdeeld]
winstsaldo)/aantal geplaatste aandelen = eigen vermogen/aantal aandelen.
De beurskoers wordt beïnvloed door: vraag en aanbod, intrinsieke waarde per aandeel, winst- en
toekomstverwachtingen, speculatie en geruchten.
16.5 Winstverdeling en dividend.
De winst van een nv of bv komt toe aan de aandeelhouders. De uitkering die zij ontvangen
wordt dividend genoemd. We onderscheiden stockdividend (in aandelen) en cashdividend (in geld).
Het dividendpercentage heeft altijd betrekking op de nominale waarde van de aandelen.
Berekening dividend: dividendbedrag/geplaatst aandelenkapitaal x 100% of: dividend per
aandeel/nominale waarde per aandeel x 100%.
Voordelen van stockdividend ten opzichte van cashdividend voor de onderneming: lagere afname
liquide middelen, mogelijk minder lenen en toename van het eigen vermogen.
Nadeel: door de toename van het nominaal geplaatst aandelenkapitaal moet de onderneming in de
toekomst over een hoger geplaatst aandelenkapitaal dividend uitkeren.
Voor de aandeelhouders:
voordeel van stockdividend ten opzichte van cashdividend: de extra aandelen die ze tegen
een hogere waarde dan de nominale waarde kunnen verkopen:
nadelen: stockdividend vergt extra moeite om in contanten om te zetten en nog minder goed
verkoopbaar bij een slechte situatie van de onderneming.
Vreemd vermogen
17.1 Onderhandse lening.
Een onderhandse lening is een lening op lange termijn die door één geldgever wordt verstrekt. De
geldgever en geldnemer overleggen rechtstreeks met elkaar om de leningsvoorwaarden onderling te
regelen. Een achtergestelde lening hoeft pas te worden afgelost als alle andere schulden zijn betaald.
17.2 Hypothecaire lening.
Een hypothecaire lening is een geldlening op onderpand van onroerende zaken (grond en
gebouwen). Bij de hypothecaire leningen onderscheiden we de lineaire lening en de
annuïteitenhypotheek.
Bij een lineaire lening wordt elk jaar een deel van de schuld afgelost. Daardoor neemt het bedrag dat
elk jaar aan interest moet worden betaald, af.
Bij een annuïteitenhypotheek wordt gedurende de looptijd van de lening jaar in jaar uit hetzelfde
bedrag betaald. Doordat er wel wordt afgelost, wordt het interestbedrag van jaar tot jaar kleiner.
17.3 Obligatielening.
Een obligatielening is een geldlening op lange termijn die in kleine gedeelten is opgesplitst.
Eigen vermogen
16.1 Aandelenkapitaal.
Het eigen vermogen vormt een buffer om mogelijke verliezen op te vangen, dit is
de garantiefunctie van het eigen vermogen.
Aandelen zijn bewijzen van deelname in het aandelenkapitaal van een nv of bv. De nominale
waarde is het bedrag dat op het aandeel staat. De koerswaarde laat het bedrag zien dat je voor het
aandeel moet betalen als je het wilt kopen.
De emissiekoers is een door de onderneming vastgestelde prijs waartegen beleggers nieuwe
aandelen kunnen kopen.
Bij het aandelenkapitaal onderscheiden we de volgende begrippen: Maatschappelijk (of statutair)
aandelenkapitaal - aandelen in portefeuille = geplaatst aandelenkapitaal
Maatschappelijk aandelenkapitaal is het totaalbedrag dat de nv aan aandelen mag uitgeven.
Geplaatst aandelenkapitaal is het maatschappelijk aandelenkapitaal verminderd met het bedrag van
de niet-uitgegeven aandelen.
Een belegger is iemand die effecten koopt in de verwachting eraan te kunnen verdienen.
Het dividend is de winstuitkering voor de aandeelhouders. Koerswinst is de waardestijging van de
aandelen.
Een tantième is een winstuitkering voor commissarissen en personeelsleden. Een andere beloning
voor deze groep en personeel kan ook een optie zijn.
Sommige ondernemingen geven preferente aandelen uit. Dat zijn aandelen waarbij de houders van
preferente aandelen op de een of andere wijze voorrechten genieten boven de houders van de
gewone aandelen. De preferentie kan betrekking hebben op:
de winstuitkering
de uitkering bij liquidatie
de zeggenschap (prioriteitsaandelen)
16.2 Emissie van aandelen.
Een prospectus is een brochure waarin alle bijzonderheden over een aandelenemissie zijn
opgenomen. Bij een emissie van aandelen ken een bv/nv aandelen plaatsen.
a pari: de emissiekoers is gelijk aan de nominale waarde
boven pari: de emissiekoers is hoger dan de nominale waarde. Dan ontstaat agio, dit is het
verschil tussen de emissiekoers en de nominale waarde.
beneden pari: de emissiekoers is lager dan de nominale waarde.
16.3 Reserves.
Een reserve is dat deel van het eigen vermogen dat niet uit geplaatst aandelenkapitaal en winstsaldo
bestaat.
Soorten reserves:
winstreserves, onderverdeeld in:
herwaarderingsreserve, die ontstaat bij de opwaardering van duurzame productiemiddelen;
agioreserve, deze ontstaat bij een verschil tussen de nominale waarde van de geplaatste
aandelen en de emissiekoers.
Formele reserves zijn reserves die credit op de balans staan.
Materiële reserves zijn reserve-activa, deze staan debet op de balans. Vaak zijn dit beleggingen die
snel in geld zijn om te zetten.
, Redenen voor reservevorming:
vergroten van het weerstandsvermogen van de onderneming;
vervangen van vreemd vermogen door eigen vermogen;
er hoeft bij uitbreiding geen beroep te worden gedaan op de vermogensmarkt;
dividendstabilisatie (als de onderneming ernaar streeft elk jaar eenzelfde percentage
dividend uit te keren).
16.4 Intrinsieke waarde.
Intrinsieke waarde van de onderneming: bezittingen verminderd met het vreemd vermogen ->
intrinsieke waarde = eigen vermogen.
De intrinsieke waarde van een aandeel is: (geplaatst en gestort kapitaal + alle reserves + [onverdeeld]
winstsaldo)/aantal geplaatste aandelen = eigen vermogen/aantal aandelen.
De beurskoers wordt beïnvloed door: vraag en aanbod, intrinsieke waarde per aandeel, winst- en
toekomstverwachtingen, speculatie en geruchten.
16.5 Winstverdeling en dividend.
De winst van een nv of bv komt toe aan de aandeelhouders. De uitkering die zij ontvangen
wordt dividend genoemd. We onderscheiden stockdividend (in aandelen) en cashdividend (in geld).
Het dividendpercentage heeft altijd betrekking op de nominale waarde van de aandelen.
Berekening dividend: dividendbedrag/geplaatst aandelenkapitaal x 100% of: dividend per
aandeel/nominale waarde per aandeel x 100%.
Voordelen van stockdividend ten opzichte van cashdividend voor de onderneming: lagere afname
liquide middelen, mogelijk minder lenen en toename van het eigen vermogen.
Nadeel: door de toename van het nominaal geplaatst aandelenkapitaal moet de onderneming in de
toekomst over een hoger geplaatst aandelenkapitaal dividend uitkeren.
Voor de aandeelhouders:
voordeel van stockdividend ten opzichte van cashdividend: de extra aandelen die ze tegen
een hogere waarde dan de nominale waarde kunnen verkopen:
nadelen: stockdividend vergt extra moeite om in contanten om te zetten en nog minder goed
verkoopbaar bij een slechte situatie van de onderneming.
Vreemd vermogen
17.1 Onderhandse lening.
Een onderhandse lening is een lening op lange termijn die door één geldgever wordt verstrekt. De
geldgever en geldnemer overleggen rechtstreeks met elkaar om de leningsvoorwaarden onderling te
regelen. Een achtergestelde lening hoeft pas te worden afgelost als alle andere schulden zijn betaald.
17.2 Hypothecaire lening.
Een hypothecaire lening is een geldlening op onderpand van onroerende zaken (grond en
gebouwen). Bij de hypothecaire leningen onderscheiden we de lineaire lening en de
annuïteitenhypotheek.
Bij een lineaire lening wordt elk jaar een deel van de schuld afgelost. Daardoor neemt het bedrag dat
elk jaar aan interest moet worden betaald, af.
Bij een annuïteitenhypotheek wordt gedurende de looptijd van de lening jaar in jaar uit hetzelfde
bedrag betaald. Doordat er wel wordt afgelost, wordt het interestbedrag van jaar tot jaar kleiner.
17.3 Obligatielening.
Een obligatielening is een geldlening op lange termijn die in kleine gedeelten is opgesplitst.
