Voorbereidingsopdracht(en)
Bestudeer vooraf: Mondziekten kaak- en aangezichtschirurgie. J.A. Baart; I. van der Waal. Bohn Stafleu van
Loghum, 2009. Hoofdstuk 16.
Hoofdstuk 16: Tandletsels
16.1 Inleiding
Bij trauma in het aangezicht optreden letsels van weke delen, tanden, processus alveolaris en kaakbot.
Dentoalveolair trauma: letsel aan tanden, tandkas en processus alveolaris.
Meestal hoeft patiënt niet te worden verwezen naar de kaakchirurg. Ta kan net zo goed/beter behandelen.
- Wanneer uitgebreide intra- of extra-orale verwondingen zijn óf verdenking op een
kaakfractuur/neurologisch lijden directe verwijzing naar de kaakchirurg/afdeling Spoedeisende Hulp
(SEH).
- Verdenking aspiratie deel/geheel element directe verwijzing naar de kaakchirurg/afdeling
Spoedeisende Hulp (SEH). Patiënt horizontaal vervoeren om verplaatsing van het geaspireerde corpus
alienum (vreemd lichaam) te voorkomen.
16.2 Huid- en slijmvliesletsel
Beperkte letsels mondslijmvlies: genezen zonder behandeling + zonder complicaties.
- Tand door de lip geslagen vaak tandfragmentjes in de lip. Palpatie + inspectie van lipwond na
geleidingsanesthesie + eventueel ondersteunende röntgenfoto’s zijn dan noodzakelijk. Achtergebleven
kroonfragmenten kunnen leiden tot een niet-genezende, pussende wond!
- Verwijdering van corpus alienum (vreemd lichaam) in later stadium is lastig + leidt tot cosmetisch
onbevredigend resultaat. Daarom: fragmenten direct uit de wond verwijderen!
Grote + diepe intra-orale verwondingen (óók tong!) behandeling nodig onder lokale anesthesie (narcose bij
kinderen). Behandeling:
- inspectie + eventueel uitborstelen en reinigen wond met fysiologisch zout, eventueel 1,5% H202 of
chloorhexidinezeep (wondtoilet);
- primair sluiten van defect, bij diepe wonden bij voorkeur in enkele lagen, met resorbeerbaar
hechtmateriaal.
Antibiotica is alleen bij wekedelenletsels niet geïndiceerd.
16.3 Tetanusvaccinatie
Bij verwondingen moet men de immuun status van de patiënt
na gaan met betrekking tot de laatste tetanusvaccinatie.
Intraorale wonden kunnen gecontamineerd zijn met Clostridium
tetani-sporen.
Volgende mensen kunnen onvolledige immuniteit hebben:
- Personen die hun jeugd niet in NL hebben
doorgebracht,
- Personen die wegens levensovertuiging van ouders
aan vaccinatieprogramma zijn onttrokken
- Personen bij wie de laatste tetanusvaccinatie > 10 jaar geleden heeft plaatsgevonden.
16.4 Trauma van een melkelement
Kinderen met dentoalveolaire letsels moeilijk benaderbaar voor onderzoek; kind is huilerig, ouders voelen zich
soms schuldig en er is veel bloed en speeksel.
- Behandeling kind met dentoalveolair trauma: bedacht op kindermishandeling waaronder ook
verwaarlozing