Food Basics 1401
Microbiologie
Instructiecollege 1
Micro-organismen komen overal voor: water, lucht, bodem, mensen, dieren. De hoeveelheid is
afhankelijk van de groeimogelijkheden.
Een micro-organisme is een één- of meercellig levend wezen dat zich zelfstandig kan voortplanten en
dat microscopisch, biochemisch of met snelle detectiemethoden te herkennen is.
Met het blote oog zijn micro-organismen niet zichtbaar. Ze kunnen zichtbaar gemaakt worden met een
microscoop of met de plaatmethode, hierbij worden micro-organismen gekweekt op petrischalen.
Onder de juiste omstandigheden gaan ze delen en vormen ze kolonies. Deze zijn wel zichtbaar.
Er zijn verschillende soorten micro-organismen, deze worden in gedeeld naar grootte:
Schimmels: Fungi, een- of meercellige micro-organismen, herkenbaar aan de draden (hyfen),
die ze vormen. Ze vormen een vruchtlichaam met sporen voor de voortplanting.
Gisten: Eencellige schimmel, die zich vermeerdert door knopvorming.
Bacteriën: Eencellige micro-organismen, die veelal bederf en/of ziekte kunnen veroorzaken.
Virussen: Virussen zijn niet uit opgebouwd uit cellen, ze zijn opgebouwd uit DNA of RNA en
eiwit, ze kunnen zich uitsluitend vermeerderen in een gastheercel.
Er zijn verschillende soorten bacteriën: staafjes en coccen (en spiraalvormige). Enkele bacteriën:
Bacillus: Aёrobe sporenvormer
Bordetella
Clostridium: Anaёrobe sporenvormer.
Escherichia (van E-coli)
Spirulina
Staphylococcus (druiventros): Grote, onregelmatige druiventrosachtige verzameling coccen.
Streptococcus
Salmonella
Bacteriën worden ingedeeld in familie, geslacht en soort. Bijvoorbeeld:
Familie Geslacht Soort/specie
Enterobacteriaceae Escherichia coli
Salmonella spp.
Bacillaceae Bacillus cereus
Clostridium botulinum
Opmerkingen: micro-organismen worden altijd schuingedrukt. Het geslacht schrijf je met een
hoofdletter, de soort met een kleine letter. Spp. betekent dat er meerdere species van dit geslacht zijn.
Een bacterie heeft pili: Dunne, vrij lange rechte draadjes op het oppervlak van een bacterie, de functie
is o.a. aanhechting. Deze vergroten de kans op biofilmvorming. Een biofilm bestaat uit één of meer
soorten micro-organismen, die zich irreversibel (onomkeerbaar) hechten aan de wand van
procesapparatuur, hierbij worden ook voedingsstoffen ingesloten. Sommige bacteriën hebben
Samenvatting Food Basics 1401 Hanne Clemens
Microbiologie
Instructiecollege 1
Micro-organismen komen overal voor: water, lucht, bodem, mensen, dieren. De hoeveelheid is
afhankelijk van de groeimogelijkheden.
Een micro-organisme is een één- of meercellig levend wezen dat zich zelfstandig kan voortplanten en
dat microscopisch, biochemisch of met snelle detectiemethoden te herkennen is.
Met het blote oog zijn micro-organismen niet zichtbaar. Ze kunnen zichtbaar gemaakt worden met een
microscoop of met de plaatmethode, hierbij worden micro-organismen gekweekt op petrischalen.
Onder de juiste omstandigheden gaan ze delen en vormen ze kolonies. Deze zijn wel zichtbaar.
Er zijn verschillende soorten micro-organismen, deze worden in gedeeld naar grootte:
Schimmels: Fungi, een- of meercellige micro-organismen, herkenbaar aan de draden (hyfen),
die ze vormen. Ze vormen een vruchtlichaam met sporen voor de voortplanting.
Gisten: Eencellige schimmel, die zich vermeerdert door knopvorming.
Bacteriën: Eencellige micro-organismen, die veelal bederf en/of ziekte kunnen veroorzaken.
Virussen: Virussen zijn niet uit opgebouwd uit cellen, ze zijn opgebouwd uit DNA of RNA en
eiwit, ze kunnen zich uitsluitend vermeerderen in een gastheercel.
Er zijn verschillende soorten bacteriën: staafjes en coccen (en spiraalvormige). Enkele bacteriën:
Bacillus: Aёrobe sporenvormer
Bordetella
Clostridium: Anaёrobe sporenvormer.
Escherichia (van E-coli)
Spirulina
Staphylococcus (druiventros): Grote, onregelmatige druiventrosachtige verzameling coccen.
Streptococcus
Salmonella
Bacteriën worden ingedeeld in familie, geslacht en soort. Bijvoorbeeld:
Familie Geslacht Soort/specie
Enterobacteriaceae Escherichia coli
Salmonella spp.
Bacillaceae Bacillus cereus
Clostridium botulinum
Opmerkingen: micro-organismen worden altijd schuingedrukt. Het geslacht schrijf je met een
hoofdletter, de soort met een kleine letter. Spp. betekent dat er meerdere species van dit geslacht zijn.
Een bacterie heeft pili: Dunne, vrij lange rechte draadjes op het oppervlak van een bacterie, de functie
is o.a. aanhechting. Deze vergroten de kans op biofilmvorming. Een biofilm bestaat uit één of meer
soorten micro-organismen, die zich irreversibel (onomkeerbaar) hechten aan de wand van
procesapparatuur, hierbij worden ook voedingsstoffen ingesloten. Sommige bacteriën hebben
Samenvatting Food Basics 1401 Hanne Clemens
