Geertz onderzocht op een interpretatieve manier. Culturen zag hij als systemen van
betekenisgeving. Door symbolen en symbolisch handelen te analyseren kan inzicht worden
verkregen in wat mensen doen, denken en zeggen (hoorcollege 2). Deze symbolen en het
symbolisch handelen kan alleen betekenis krijgen door de interpretatie van mensen (Eriksen
2010: 222). Volgens Geertz is cultuur overal ‘tekstueel’ aanwezig, en verteld het een verhaal dat
ontcijferd en geïnterpreteerd moet worden. Het op een interpretatieve manier lezen van deze
‘teksten’ van een samenleving is de primaire methode om te begrijpen (Geertz 1972: 26).
Het lezen van culturele praktijken als teksten is wat Geertz toepast in zijn onderzoek naar
Balinese hanengevechten. Hij neemt hier niet alleen objectief de gevechten waar, maar
onderzoekt ook de betekenis die aan het gevecht wordt toegekend door de mensen. Zo maakt hij
duidelijk dat de mannen vergeleken worden met de hanen, hoe de taal erin verweven is, hij
beschrijft bepaalde taboes rond dieren en de straffen op het overtreden hiervan, en bepaalde
rituelen (Geertz 1972: 4-8). Vervolgens beschrijft hij allerlei regels rond het gevecht (Geertz 1972:
8-10). Een van de onderdelen van de hanengevechten is het inzetten van geld op een partij.
Geertz beschrijft twee soorten weddenschappen, ‘oppervlakkige weddenschappen’ en ‘diepe
weddenschappen’. De eerste is minder interessant voor Geertz, deze gaat vooral om het
berekenend wedden van geld op hanen, de tweede is waar Geertz zijn focus op legt, hier zijn
namelijk meer zaken aan verbonden dan slechts het wedden van geld (Geertz 1972: 15). De
‘diepe’ hanengevechten zijn gedramatiseerde status zaken. Het hanengevecht is een simulatie van
de sociale systemen, bedrijven, groepen et cetera. De prestige is mogelijk de belangrijkste
sturende bron in de samenleving zo stelt Geertz (Geertz 1972: 18). Dat dit zo belangrijk is wordt
alleen duidelijk tijdens de hanengevechten (Geertz 1972: 25). Zonder de hanengevechten zouden
de Balinezen hun emoties minder begrijpen, dit is waarschijnlijk waarom ze het zo waarderen
aldus Geertz (Geertz 1972: 26). De hanengevechten vertellen iets over de manier hoe mensen
hun sociale omgeving structureren, en dan hun leven daarop aanpassen. “it provides a metasocial
commentary upon the whole matter of assorting human collective existence around that
assortment” (Geertz 1972: 26). Voor de Balinezen is het hanengevecht een soort verhaal, een
tekst, dat zich telkens laat lezen en herlezen, waarmee ze telkens meer bekend raken en ze bij
blijft. Ze leren over hoe zijzelf in elkaar zitten en over hoe de samenleving in elkaar zit (Geertz
1972: 28).
Het is aan de antropoloog om de emic cultuur te begrijpen door hun cultuur als een tekst te lezen
(Geertz 1972: 29).
Enige opmerkingen vooraf
Bourdieu die verklaart de sociale wereld met zijn ‘Theory of Practice’. Ik zal dit beknopt
bespreken en uitleg hierover geven, dan uitleggen hoe ik de praxis-benadering in verhouding vind
staan met de cultuur als tekst benadering, en vervolgens of ik deze benadering in tegenspraak
vind staan met de cultuur als tekst.
Met zijn ‘theory of practice’ probeert Bourdieu de oude dichotomie objectivisme en subjectivisme,
ook wel het structuralisme en het constructivisme te doorbreken. Enerzijds stelt hij dat gebroken
moet worden met het idee van objectivisme, dat uitgaat van realiteiten of structuren die al bestaan
en al het denken en handelen van actoren bepalen. Anderzijds moet er niet teruggevallen worden
op het subjectivisme, wat de samenleving als resultaat beschouwt van het denken en handelen
van actoren, deze benadering gaat uit van dat er geen sociale werkelijkheid bestaat lol van
betekenisgevende personen. Deze benadering kan geen adequate verklaring van de
noodzakelijkheid van de sociale wereld geven aldus Bourdieu (Calhoun et al 2012: 346).
Om deze dichotomie te doorbreken moet teruggekeerd worden naar de praktijk, naar de
structuren en de habitus (Calhoun et al 2012: 346).
betekenisgeving. Door symbolen en symbolisch handelen te analyseren kan inzicht worden
verkregen in wat mensen doen, denken en zeggen (hoorcollege 2). Deze symbolen en het
symbolisch handelen kan alleen betekenis krijgen door de interpretatie van mensen (Eriksen
2010: 222). Volgens Geertz is cultuur overal ‘tekstueel’ aanwezig, en verteld het een verhaal dat
ontcijferd en geïnterpreteerd moet worden. Het op een interpretatieve manier lezen van deze
‘teksten’ van een samenleving is de primaire methode om te begrijpen (Geertz 1972: 26).
Het lezen van culturele praktijken als teksten is wat Geertz toepast in zijn onderzoek naar
Balinese hanengevechten. Hij neemt hier niet alleen objectief de gevechten waar, maar
onderzoekt ook de betekenis die aan het gevecht wordt toegekend door de mensen. Zo maakt hij
duidelijk dat de mannen vergeleken worden met de hanen, hoe de taal erin verweven is, hij
beschrijft bepaalde taboes rond dieren en de straffen op het overtreden hiervan, en bepaalde
rituelen (Geertz 1972: 4-8). Vervolgens beschrijft hij allerlei regels rond het gevecht (Geertz 1972:
8-10). Een van de onderdelen van de hanengevechten is het inzetten van geld op een partij.
Geertz beschrijft twee soorten weddenschappen, ‘oppervlakkige weddenschappen’ en ‘diepe
weddenschappen’. De eerste is minder interessant voor Geertz, deze gaat vooral om het
berekenend wedden van geld op hanen, de tweede is waar Geertz zijn focus op legt, hier zijn
namelijk meer zaken aan verbonden dan slechts het wedden van geld (Geertz 1972: 15). De
‘diepe’ hanengevechten zijn gedramatiseerde status zaken. Het hanengevecht is een simulatie van
de sociale systemen, bedrijven, groepen et cetera. De prestige is mogelijk de belangrijkste
sturende bron in de samenleving zo stelt Geertz (Geertz 1972: 18). Dat dit zo belangrijk is wordt
alleen duidelijk tijdens de hanengevechten (Geertz 1972: 25). Zonder de hanengevechten zouden
de Balinezen hun emoties minder begrijpen, dit is waarschijnlijk waarom ze het zo waarderen
aldus Geertz (Geertz 1972: 26). De hanengevechten vertellen iets over de manier hoe mensen
hun sociale omgeving structureren, en dan hun leven daarop aanpassen. “it provides a metasocial
commentary upon the whole matter of assorting human collective existence around that
assortment” (Geertz 1972: 26). Voor de Balinezen is het hanengevecht een soort verhaal, een
tekst, dat zich telkens laat lezen en herlezen, waarmee ze telkens meer bekend raken en ze bij
blijft. Ze leren over hoe zijzelf in elkaar zitten en over hoe de samenleving in elkaar zit (Geertz
1972: 28).
Het is aan de antropoloog om de emic cultuur te begrijpen door hun cultuur als een tekst te lezen
(Geertz 1972: 29).
Enige opmerkingen vooraf
Bourdieu die verklaart de sociale wereld met zijn ‘Theory of Practice’. Ik zal dit beknopt
bespreken en uitleg hierover geven, dan uitleggen hoe ik de praxis-benadering in verhouding vind
staan met de cultuur als tekst benadering, en vervolgens of ik deze benadering in tegenspraak
vind staan met de cultuur als tekst.
Met zijn ‘theory of practice’ probeert Bourdieu de oude dichotomie objectivisme en subjectivisme,
ook wel het structuralisme en het constructivisme te doorbreken. Enerzijds stelt hij dat gebroken
moet worden met het idee van objectivisme, dat uitgaat van realiteiten of structuren die al bestaan
en al het denken en handelen van actoren bepalen. Anderzijds moet er niet teruggevallen worden
op het subjectivisme, wat de samenleving als resultaat beschouwt van het denken en handelen
van actoren, deze benadering gaat uit van dat er geen sociale werkelijkheid bestaat lol van
betekenisgevende personen. Deze benadering kan geen adequate verklaring van de
noodzakelijkheid van de sociale wereld geven aldus Bourdieu (Calhoun et al 2012: 346).
Om deze dichotomie te doorbreken moet teruggekeerd worden naar de praktijk, naar de
structuren en de habitus (Calhoun et al 2012: 346).
