Inhoud
Samenstelling van het bloed.................................................................................... 4
Inleiding......................................................................................................... 4
Vaste bloedbestanddelen....................................................................................4
Hematopoëse................................................................................................ 4
Erytrocyten................................................................................................... 5
Leukocyten................................................................................................... 5
Trombocyten................................................................................................ 6
bloedplasma..................................................................................................... 7
stollingsstoornissen.............................................................................................. 7
bloeding.......................................................................................................... 7
trombocytopenie............................................................................................ 7
Hemofilie A en B............................................................................................ 8
Ziekte van Von Willebrand............................................................................... 8
Trombocytose................................................................................................... 9
Anemie.............................................................................................................. 9
Anemie ten gevolge van gestoorde aanmaak............................................................9
Beenmerg- en stamcelafwijkingen.....................................................................9
Tekort aan productiefactoren..........................................................................10
Anemie ten gevolge van een gestoorde afbraak........................................................11
Intracellulaire factoren................................................................................... 11
Extracellulaire factoren.................................................................................. 11
Anemie ten gevolge van verhoogd bloedverlies.......................................................12
Immuniteit........................................................................................................ 12
1
, Niet-specifieke immuniteit................................................................................ 12
Specifieke immuniteit....................................................................................... 14
Perifere bloedafname........................................................................................... 14
Capillaire bloedafname..................................................................................14
Arteriële bloedafname.................................................................................... 15
Perifere veneuze bloedafname.........................................................................15
Pre-analytische variabelen.................................................................................16
Het bloedafnamesysteem................................................................................... 16
Zuigtangsysteem.......................................................................................... 16
Vacuümsysteem........................................................................................... 16
Vleugelnaald................................................................................................ 17
Veiligheidssysteem........................................................................................ 17
Bloedtubes..................................................................................................... 18
Serum........................................................................................................ 18
Citraat........................................................................................................ 18
Lithium-Heparine........................................................................................ 18
EDTA......................................................................................................... 18
Natriumfluoride........................................................................................... 18
Stollingsactivatoren...................................................................................... 18
Hemoculturen.............................................................................................. 18
Volume bloed tube........................................................................................ 19
Volgorde tubes vullen....................................................................................19
Geschikte plaatsbepaling...................................................................................19
Eigenschappen van een vene die in aanmerking komt...........................................19
Te vermijden punctieplaatsen.........................................................................20
Basisprincipes bij bloedafname..........................................................................20
Hygiëne en asepsis....................................................................................... 20
2
, Veiligheid................................................................................................... 20
Beleving...................................................................................................... 21
Comfort...................................................................................................... 21
Zelfzorg en inspraak...................................................................................... 21
Ergonomie.................................................................................................. 21
Economie.................................................................................................... 21
Ecologie...................................................................................................... 21
Procedure....................................................................................................... 21
Aandachtspunten............................................................................................ 22
Kort stuwen................................................................................................ 22
Vene zichtbaar of voelbaar maken....................................................................22
Huid ontsmetten.......................................................................................... 22
Mengen bloedstalen met additief.....................................................................22
Hemoculturen............................................................................................. 22
Mogelijke problemen........................................................................................ 23
Wat bij een prikaccident?................................................................................... 23
Interpretatie labowaarden.................................................................................... 23
Medisch belang van bloedanalyses.......................................................................23
soorten bloedanalyses....................................................................................... 24
Referentiewaarden.......................................................................................... 24
Maateenheden................................................................................................ 24
Analysegroepen............................................................................................... 25
Hematologie............................................................................................... 25
Biochemie................................................................................................... 31
Lipiden....................................................................................................... 36
Eiwitten..................................................................................................... 37
Serologie.................................................................................................... 38
3
, Endocrinologie............................................................................................ 38
Drugmonitoring........................................................................................... 38
Toxicologie................................................................................................. 38
Microbiologie.............................................................................................. 38
Overzicht analysegroepen, referentiewaarden en tubes...............................................38
CIRCULATIE
Samenstelling van het bloed
Inleiding
Vrouwen: 4-5l
Mannen: 5-6l
7-8% lichaamsgewicht = 1/13
45% vaste bestanddelen en 55% bloedplasma
Vaste bloedbestanddelen
Hematopoëse
Vorming rode bloedcellen in rode beenmerg
o In wervels, borstbeen, ribben, schouderbladen, bekken en proximale delen
beenderen ledematen (platte beenderen van het lichaam)
Proces:
Voorlopercel: pluripotente stamcel
Verdere rijping in beenmerg of thymus (T-lymfocyten)
Mogelijk door proliferatie en differentiatie vd stamcellen
Gereguleerd door groei- en differentiatiefactoren
o Colony stimulating factors (CSF)
4