lOMoARcPSD|11460870
Samenvatting Welbevinden in de school
Welbevinden in de school (Hogeschool Gent)
, lOMoARcPSD|11460870
HOOFDSTUK 1: HET BELEIDSVOEREND VERMOGEN VAN SCHOLEN
1.Inleiding
Wat wordt van scholen verwacht?
Dat ze een krachtig beleid voeren rond verschillende thema’s:
o De organisatie van het schoolgebeuren (personeelsbeleid, evaluatiebeleid, zorgbeleid,…)
o De aanpak van thema’s (pestbeleid, spijbelbeleid,…)
Niveaus:
o Mesoniveau: schoolniveau o Microniveau
Waarvoor zorgt een duidelijke visie op mesoniveau?
Door op een mesoniveau een duidelijke visie en krachtlijnen uit te stippelen, kan het microniveau
gestructureerd handelen. Met als gevolg dat de onderwijskwaliteit verbetert en de doelen worden
gerealiseerd.
Waarom is het niet evident voor een school om hun beleid vorm te geven?
De schoolcultuur en – structuur kunnen dit proces faciliteren of tegenwerken.
2. Waarom wordt van scholen een beleidsvoerend vermogen verwacht?
2.1. Decretaal verankerde schoolexterne verwachtingen
Volgens welk decreet krijgen scholen autonomie?
Het Decreet betreffende de kwaliteit van onderwijs = Kwaliteitsdecreet van 2009
Waarin krijgen de scholen autonomie?
De scholen krijgen autonomie om hun beleid vorm te geven en uit te voeren.
Was deze autonomie iets van alle tijden?
Neen, dit is ontstaan door een evolutie in de laatste twee à drie decennia. Vroeger hadden scholen
een omvangrijk geheel van regelgeving die ze dienden te volgen en uitvoeren. Nu kan de school haar
eigen accenten leggen. Er is sprake van deregulering en decentralisatie.
Voor wat is de school verantwoordelijk?
De school is onder andere verantwoordelijk voor de kwaliteit en de interne kwaliteitszorg om zo
onderwijskwaliteit te garanderen.
In wat is deze decentralisatie verankerd?
De decentralisatie is grondwettelijk en decretaal verankerd met het principe van vrijheid van
onderwijs. De verantwoordelijkheid ligt binnen de school om beslissingen te nemen. school mag
volgens zijn eigen didactiek denken.
2
, lOMoARcPSD|11460870
Waar werd de aandacht voor dat beleidsvoerend vermogen nog in opgenomen?
In de beleidsnota van de vorige minister van Onderwijs, Hilde Crevits. Haar strategische doelen was
het ‘realiseren van topkwaliteit’ Om dit te realiseren moeten instellingen de nodige
verantwoordelijkheid krijgen voor kwaliteitszorg.
Wat werd ontwikkeld voor de controle van onderwijskwaliteit?
Het Referentiekader Onderwijskwaliteit (OK)=
o Zet verwachtingen voor kwaliteitsvol onderwijs uit
o Ze weerspiegelen de beleidskracht van de Vlaamse scholen en waarderen de
professionele schoolteams
o Biedt houvast en respecteert de autonomie van iedere school.
Kwaliteitsverwachtingen van het OK:
Beleid
o De school ontwikkelt en voert een gedragen, geïntegreerd en samenhangend beleid rekening
houdend met haar (ped)agogisch project.
o De school geeft haar organisatie vorm op het vlak van cultuur en structuur.
o De school werkt participatief en responsief.
o In de school heerst een innovatieve en lerende organisatiecultuur
o De school bouwt samenwerkingsverbanden uit die het leren en onderwijzen ten goede
komen.
o De school communiceert transparant over haar werking met alle betrokkenen.
Onderwijskundig beleid
o De school ontwikkelt en voert een doeltreffend beleid op het vlak van leren en onderwijzen
Personeels-en professionaliseringsbeleid
o De school ontwikkelt en voert een doeltreffend personeelsbeleid dat integraal en
samenhangend is
o De school ontwikkelt en voert een doeltreffend professionaliseringsbeleid en heeft hierbij
specifieke aandacht voor beginnende leraren. Financieel en materieel beleid
o De school ontwikkelt en voert een doeltreffend financieel en materieel beleid
o De school beheerst de kosten voor alle lerenden.
Fysiek en mentale veiligheid van de leef-, leer- en werkomgeving
o De school ontwikkelt en voert een doeltreffend beleid met het oog op de fysieke en mentale
veiligheid van de leef-, leer- en werkomgeving.
3
, lOMoARcPSD|11460870
2.2 Niet-decretaal verankerde schoolexterne verwachtingen
De scholen moeten antwoord bieden op:
Maatschappelijke uitdagingen. De maatschappij is:
- Diverser naar samenlevingsvormen
- Individualistischer
- Mondialer
Het onderwijs moet hierop inpikken.
De samenleving heeft namelijk een invloed op de werking van de school bv. via ouders,
leerkrachtenkorps, lokale omgeving, verenigingen, drukkingsgroepen,… Vaak tegenstrijdige
verwachtingen
Waar moet een beleidsvoerend vermogen van een school naar op zoek gaan?
De autonomie en eigenheid van de school verzoenen met de externe druk.
Wat werd gemaakt om de school te ondersteunen bij het maken van keuzes in het beleid?
De Vlaamse Onderwijsraad werkte een raamadvies over educaties uit. Dit werd gemaakt om scholen
te ondersteunen bij het maken van keuzes.
2.3 Zoeken naar evenwicht
Wat vraagt de overheid aan de scholen in ruil voor subsidies?
De school vraagt verantwoording:
o Hoe werden de middelen besteed?
O Welke resultaten werden geboekt?
De verwachtingen zijn constant in beweging.
Autonomie van de school <-> verplichtingen en verwachtingen
Belang van visie en dialoog
Beleidsvoerend vermogen
3. Wat bedoelen we met het beleidsvoerend vermogen van scholen?
3.1 Definitie
De mate waarin een school de haar beschikbare beleidsruimte succesvol aanwendt om te komen tot
een voortdurend proces van behouden of veranderen van haar functioneren met als doel het
verbeteren van haar onderwijskwaliteit en het bereiken van de haar opgelegde en eigen doelen
3.2 Acht dragers van beleidsvoerend vermogen
De dragers staan symbool voor ‘ondersteuning’. De fundamenten/zuilen zijn essentieel om te kunnen
bouwen aan een schoolbeleid. De effectiviteit van dat beleid wordt in sterke mate bepaald door de
mate waarin ze tegemoet komen aan de dragers.
4
Samenvatting Welbevinden in de school
Welbevinden in de school (Hogeschool Gent)
, lOMoARcPSD|11460870
HOOFDSTUK 1: HET BELEIDSVOEREND VERMOGEN VAN SCHOLEN
1.Inleiding
Wat wordt van scholen verwacht?
Dat ze een krachtig beleid voeren rond verschillende thema’s:
o De organisatie van het schoolgebeuren (personeelsbeleid, evaluatiebeleid, zorgbeleid,…)
o De aanpak van thema’s (pestbeleid, spijbelbeleid,…)
Niveaus:
o Mesoniveau: schoolniveau o Microniveau
Waarvoor zorgt een duidelijke visie op mesoniveau?
Door op een mesoniveau een duidelijke visie en krachtlijnen uit te stippelen, kan het microniveau
gestructureerd handelen. Met als gevolg dat de onderwijskwaliteit verbetert en de doelen worden
gerealiseerd.
Waarom is het niet evident voor een school om hun beleid vorm te geven?
De schoolcultuur en – structuur kunnen dit proces faciliteren of tegenwerken.
2. Waarom wordt van scholen een beleidsvoerend vermogen verwacht?
2.1. Decretaal verankerde schoolexterne verwachtingen
Volgens welk decreet krijgen scholen autonomie?
Het Decreet betreffende de kwaliteit van onderwijs = Kwaliteitsdecreet van 2009
Waarin krijgen de scholen autonomie?
De scholen krijgen autonomie om hun beleid vorm te geven en uit te voeren.
Was deze autonomie iets van alle tijden?
Neen, dit is ontstaan door een evolutie in de laatste twee à drie decennia. Vroeger hadden scholen
een omvangrijk geheel van regelgeving die ze dienden te volgen en uitvoeren. Nu kan de school haar
eigen accenten leggen. Er is sprake van deregulering en decentralisatie.
Voor wat is de school verantwoordelijk?
De school is onder andere verantwoordelijk voor de kwaliteit en de interne kwaliteitszorg om zo
onderwijskwaliteit te garanderen.
In wat is deze decentralisatie verankerd?
De decentralisatie is grondwettelijk en decretaal verankerd met het principe van vrijheid van
onderwijs. De verantwoordelijkheid ligt binnen de school om beslissingen te nemen. school mag
volgens zijn eigen didactiek denken.
2
, lOMoARcPSD|11460870
Waar werd de aandacht voor dat beleidsvoerend vermogen nog in opgenomen?
In de beleidsnota van de vorige minister van Onderwijs, Hilde Crevits. Haar strategische doelen was
het ‘realiseren van topkwaliteit’ Om dit te realiseren moeten instellingen de nodige
verantwoordelijkheid krijgen voor kwaliteitszorg.
Wat werd ontwikkeld voor de controle van onderwijskwaliteit?
Het Referentiekader Onderwijskwaliteit (OK)=
o Zet verwachtingen voor kwaliteitsvol onderwijs uit
o Ze weerspiegelen de beleidskracht van de Vlaamse scholen en waarderen de
professionele schoolteams
o Biedt houvast en respecteert de autonomie van iedere school.
Kwaliteitsverwachtingen van het OK:
Beleid
o De school ontwikkelt en voert een gedragen, geïntegreerd en samenhangend beleid rekening
houdend met haar (ped)agogisch project.
o De school geeft haar organisatie vorm op het vlak van cultuur en structuur.
o De school werkt participatief en responsief.
o In de school heerst een innovatieve en lerende organisatiecultuur
o De school bouwt samenwerkingsverbanden uit die het leren en onderwijzen ten goede
komen.
o De school communiceert transparant over haar werking met alle betrokkenen.
Onderwijskundig beleid
o De school ontwikkelt en voert een doeltreffend beleid op het vlak van leren en onderwijzen
Personeels-en professionaliseringsbeleid
o De school ontwikkelt en voert een doeltreffend personeelsbeleid dat integraal en
samenhangend is
o De school ontwikkelt en voert een doeltreffend professionaliseringsbeleid en heeft hierbij
specifieke aandacht voor beginnende leraren. Financieel en materieel beleid
o De school ontwikkelt en voert een doeltreffend financieel en materieel beleid
o De school beheerst de kosten voor alle lerenden.
Fysiek en mentale veiligheid van de leef-, leer- en werkomgeving
o De school ontwikkelt en voert een doeltreffend beleid met het oog op de fysieke en mentale
veiligheid van de leef-, leer- en werkomgeving.
3
, lOMoARcPSD|11460870
2.2 Niet-decretaal verankerde schoolexterne verwachtingen
De scholen moeten antwoord bieden op:
Maatschappelijke uitdagingen. De maatschappij is:
- Diverser naar samenlevingsvormen
- Individualistischer
- Mondialer
Het onderwijs moet hierop inpikken.
De samenleving heeft namelijk een invloed op de werking van de school bv. via ouders,
leerkrachtenkorps, lokale omgeving, verenigingen, drukkingsgroepen,… Vaak tegenstrijdige
verwachtingen
Waar moet een beleidsvoerend vermogen van een school naar op zoek gaan?
De autonomie en eigenheid van de school verzoenen met de externe druk.
Wat werd gemaakt om de school te ondersteunen bij het maken van keuzes in het beleid?
De Vlaamse Onderwijsraad werkte een raamadvies over educaties uit. Dit werd gemaakt om scholen
te ondersteunen bij het maken van keuzes.
2.3 Zoeken naar evenwicht
Wat vraagt de overheid aan de scholen in ruil voor subsidies?
De school vraagt verantwoording:
o Hoe werden de middelen besteed?
O Welke resultaten werden geboekt?
De verwachtingen zijn constant in beweging.
Autonomie van de school <-> verplichtingen en verwachtingen
Belang van visie en dialoog
Beleidsvoerend vermogen
3. Wat bedoelen we met het beleidsvoerend vermogen van scholen?
3.1 Definitie
De mate waarin een school de haar beschikbare beleidsruimte succesvol aanwendt om te komen tot
een voortdurend proces van behouden of veranderen van haar functioneren met als doel het
verbeteren van haar onderwijskwaliteit en het bereiken van de haar opgelegde en eigen doelen
3.2 Acht dragers van beleidsvoerend vermogen
De dragers staan symbool voor ‘ondersteuning’. De fundamenten/zuilen zijn essentieel om te kunnen
bouwen aan een schoolbeleid. De effectiviteit van dat beleid wordt in sterke mate bepaald door de
mate waarin ze tegemoet komen aan de dragers.
4
