Hoofdstuk 1 Inleiding
Recht: het systeem van wettelijke regels. Een belangrijk doel van recht is een goede rechtvaardige
ordening van de samenleving.
Rechtsbronnen: daar waar jij het recht vindt
1. Wetten: De regering samen met de Staten-Generaal, de regering, de Provinciale Staten, de
gemeenteraad, de waterschappen.
2. Het verdrag: een (internationale) overeenkomst tussen staten onderling. Elk verdrag moet
worden goedgekeurd door de Staten-Generaal. (Internationale) verdragen staan boven
wetten.
3. De jurisprudentie: alle uitspraken van rechters. Een eerder rechterlijke uitspraak kan als
voorbeeld dienen, maar een rechter mag nog steeds afwijken van eerdere uitspraken.
4. Gewoonte: ongeschreven wet, speelt een rol bij een beoordeling of iets redelijk of onredelijk
is. De rechter zoekt aansluiting bij wat gebruikelijk is binnen een bepaalde groep mensen.
5. Rechtswetenschap: bestudeert het recht en becommentarieert en interpreteert wetgeving
en jurisprudentie. Deze zijn niet bindend, maar vormen een inspiratie.
Wet in formele zin is de wet die door samenwerking van de regering en de Staten-Generaal tot stand
komt. Je kijkt naar de wijze van totstandkoming.
Wet in materiële zin is een wet met regels die voor iedereen verbindend zijn. Je kijkt naar de inhoud
van de regeling.
Objectief recht: alle geschreven en ongeschreven regels bij elkaar
Subjectief recht: volgt uit het objectieve recht
Materieel recht gaat over inhoud en aard van het recht welk subjectief recht kan ik ontlenen aan
het objectieve recht. Het formele recht gaat over handhaving van het recht hoe dwing ik mijn
subjectief recht af.
Aan dwingend recht moet je je houden. Van aanvullend recht mag je afwijken. Bij semi-dwingend
recht mag je alleen afwijken van de wettelijke bepalingen wanneer dat in voordeel is van de
economische zwakke partij.
Het geschreven recht zijn alle schriftelijke vastgelegde rechtsregels, zoals: wetten, vorderingen en
verdragen. Het vastleggen van rechtsregels noemen we codificatie. Regels die niet in wetten zijn
vastgelegd zijn ongeschreven rechtsregels of is gewoonterecht. Het is mogelijk dat het
gewoonterecht, het geschreven recht opzij zet.
Het publiekrecht geeft regels voor de verhoudingen tussen de burger en de overheid. Het
privaatrecht geeft regels tussen burgers en rechtspersonen onderling.
Personenrecht is het personen- en familierecht. Het vermogensrecht is het gedeelte van het
objectieve recht dat de subjectieve rechten regelt die onderdeel zijn van een vermogen.
Zaken zijn stoffelijke beheersing vatbare objecten. Vermogensrechten omvatten alles wat geen zaak
is. Zaken en vermogensrechten noem je samen goederen en vormen samen iemands vermogen.
Het goederenrecht regelt de verhouding van mens tot een goed en is grotendeels dwingend recht.
Het verbintenisrecht regelt de verhouding van mens tot mens en bevat aanvullend recht.
Het BW heeft een gelaagde structuur: eerst zijn de algemene rechtsregels opgenomen en daarna de
meer specifieke (bijzondere) regels. Door een schakelbepaling zijn regels uit het ene gedeelte van het
BW van toepassing verklaard op een ander gedeelte van het BW.
Recht: het systeem van wettelijke regels. Een belangrijk doel van recht is een goede rechtvaardige
ordening van de samenleving.
Rechtsbronnen: daar waar jij het recht vindt
1. Wetten: De regering samen met de Staten-Generaal, de regering, de Provinciale Staten, de
gemeenteraad, de waterschappen.
2. Het verdrag: een (internationale) overeenkomst tussen staten onderling. Elk verdrag moet
worden goedgekeurd door de Staten-Generaal. (Internationale) verdragen staan boven
wetten.
3. De jurisprudentie: alle uitspraken van rechters. Een eerder rechterlijke uitspraak kan als
voorbeeld dienen, maar een rechter mag nog steeds afwijken van eerdere uitspraken.
4. Gewoonte: ongeschreven wet, speelt een rol bij een beoordeling of iets redelijk of onredelijk
is. De rechter zoekt aansluiting bij wat gebruikelijk is binnen een bepaalde groep mensen.
5. Rechtswetenschap: bestudeert het recht en becommentarieert en interpreteert wetgeving
en jurisprudentie. Deze zijn niet bindend, maar vormen een inspiratie.
Wet in formele zin is de wet die door samenwerking van de regering en de Staten-Generaal tot stand
komt. Je kijkt naar de wijze van totstandkoming.
Wet in materiële zin is een wet met regels die voor iedereen verbindend zijn. Je kijkt naar de inhoud
van de regeling.
Objectief recht: alle geschreven en ongeschreven regels bij elkaar
Subjectief recht: volgt uit het objectieve recht
Materieel recht gaat over inhoud en aard van het recht welk subjectief recht kan ik ontlenen aan
het objectieve recht. Het formele recht gaat over handhaving van het recht hoe dwing ik mijn
subjectief recht af.
Aan dwingend recht moet je je houden. Van aanvullend recht mag je afwijken. Bij semi-dwingend
recht mag je alleen afwijken van de wettelijke bepalingen wanneer dat in voordeel is van de
economische zwakke partij.
Het geschreven recht zijn alle schriftelijke vastgelegde rechtsregels, zoals: wetten, vorderingen en
verdragen. Het vastleggen van rechtsregels noemen we codificatie. Regels die niet in wetten zijn
vastgelegd zijn ongeschreven rechtsregels of is gewoonterecht. Het is mogelijk dat het
gewoonterecht, het geschreven recht opzij zet.
Het publiekrecht geeft regels voor de verhoudingen tussen de burger en de overheid. Het
privaatrecht geeft regels tussen burgers en rechtspersonen onderling.
Personenrecht is het personen- en familierecht. Het vermogensrecht is het gedeelte van het
objectieve recht dat de subjectieve rechten regelt die onderdeel zijn van een vermogen.
Zaken zijn stoffelijke beheersing vatbare objecten. Vermogensrechten omvatten alles wat geen zaak
is. Zaken en vermogensrechten noem je samen goederen en vormen samen iemands vermogen.
Het goederenrecht regelt de verhouding van mens tot een goed en is grotendeels dwingend recht.
Het verbintenisrecht regelt de verhouding van mens tot mens en bevat aanvullend recht.
Het BW heeft een gelaagde structuur: eerst zijn de algemene rechtsregels opgenomen en daarna de
meer specifieke (bijzondere) regels. Door een schakelbepaling zijn regels uit het ene gedeelte van het
BW van toepassing verklaard op een ander gedeelte van het BW.
