INHOUDSOPGAVE
WEEK 1 ............................................................................................................................................................. 2
KLA2: ACUUT LETSEL, WEEFSELHERSTEL EN PIJN ........................................................................................................... 2
KLB1: KLINISCH REDENEREN BIJ ACUTE ENKELKLACHTEN .............................................................................................. 4
KLB2: ANATOMIE ENKEL EN PATHALOGIE SPIERBLESSURE .............................................................................................. 4
WEEK 2 ............................................................................................................................................................. 5
KLA2: ANATOMIE ENKEL ............................................................................................................................................... 5
KLB1: KLINISCH REDENEREN BIJ KNIELETSEL .................................................................................................................. 6
KLB2: KNIE EN ENKEL TRAUMA ..................................................................................................................................... 8
WEEK 3 ............................................................................................................................................................. 9
KLA1: ETHIEK EN KLINISCH REDENEREN ........................................................................................................................ 9
KLA2: ANATOMIE KNIE ................................................................................................................................................. 9
WEEK 5 ........................................................................................................................................................... 11
KLA1: EBP 1 ............................................................................................................................................................... 11
KLA2: ARTROSE .......................................................................................................................................................... 11
KLB1: EBP 1................................................................................................................................................................ 12
WEEK 6 ........................................................................................................................................................... 13
KLA1: ANATOMIE VAN DE HEUP.................................................................................................................................. 13
KLA2: FYSIOLOGIE ...................................................................................................................................................... 13
KLB1: LIESPIJN ........................................................................................................................................................... 15
KLB2: FYSIOLOGIE ...................................................................................................................................................... 15
WEEK 7 ........................................................................................................................................................... 16
KLA1: EBP 2 ............................................................................................................................................................... 16
KLA2: KLINISCH REDENEREN BIJ KNIE ARTTROSE EN DE INVLOED VAN CO MORBIDITEITEN .......................................... 16
, • Nut van pijn: evolutionair essentieel om te overleven.
> Waarschuwing → bescherming.
Voorbeeld: terugtrekreflex.
• Nociceptoren
• Collagene vezels organiseren zich in de richting waar de > Vrije zenuwuiteinden in de huid die reageren op
trekkrachten het grootst zijn. weefselschade.
> Lokaliseren waar de schade precies zit.
> Innervatie dichtheid nociceptoren.
Lokalisering schade: minder eenduidig.
• Primaire en secundaire pijn.
Aδ-vezels (delta) C-vezels
→ Gemyeliniseerde dikke vezels → Ongemyeliniseerde dunne
→ Stekende pijn, directe vezels
waarneming → Doffe zeurende pijn
→ Goed te lokaliseren → Niet goed te lokaliseren
→ Veroorzaken
ontstekingsreactie
Ontstekingsfa Proliferatiefase Organisatiefa Integratiefa
se se se
→ Reinigen → Toename → → Herstel
wondgebied. aantal cellen met Herstructureri sensomotori
→ Activeren productiecapaci ng weefsel ek
cellen ten teit → Aanleg → Volledig
behulp van → Vorming zenuwvezels belastbaar
reparatie capillair netwerk → → Herstel
Reorganisatie functionele
vaatbed stabiliteit
• FITT factoren in de fases: frequentie, intensiteit, tijd en taak.
Ontstekingsfase Proliferatiefase Organisatiefase /
integratiefase
F: frequent herhalen F: frequent herhalen F: lagere frequentie • Perifere sensatie.
binnen de pijngrens binnen de pijngrens I: belast, volledige
I: onbelast: I: op geleide van intensiteit
> Substance-P: verlaagd drempelwaarde C-vezels
minimaal belasten pijn niet op basis van T: hogere rondom het gebied van weefselschade.
tot pijngrens kracht complexiteit: Ontstekingsproces.
T: actief geleid met T: gericht op ADL. coördinatie,
beperkte Actief geleid met volledige
bewegingsuitslag volledige bewegingsuitslag,
T: aantal keren per beschikbare kracht.
dag bewegingsuitslag T: 1 à 2 keer per dag
tot pijngrens afhankelijk van na
T: aantal keren per reactie
dag
• Pijn: een onplezierige sensorische en emotionele ervaring,
geassocieerd met actuele of potentiële weefselschade, of
beschreven in termen van dergelijke schade.
> Acute pijn: weefselschade.
> Chronische pijn: pijn voor meer dan 3 maanden.
• Chronische pijn.
> Chronische weefselschade. • Terugtrekreflex.
Voorbeeld: artrose. > Prikkeling Aδ-vezels als gevolg van;
> Pijn zonder weefselschade. Pijn
Temperatuur
• Perifere neuropatische pijn. Druk
> Ingeklemde perifere zenuw.
> Reflex → bewustwording: snelle schakeling via
• Centrale neuropatische pijn. Aδ-vezels.
> Schade aan centraal neuron.
Bij MS.
> Disregulatie in de prikkeloverdracht binnen het
centraal zenuwstelsel.
> Als gevolg van plastische
veranderingen/psychologische emotionele
factoren.
Grootste groep valt hieronder.
, • Pijnpoort theorie: interneuronen in de achter hoorn • Veranderende activiteit tussen spieren.
koppelen afferente informatie over pijn terug naar de > Verminderde of juist vergrote activiteit.
hersenen. • Veranderd ‘mechanisch’ gedrag.
> C-vezels: voor minder inhibitie interneuronen. > Verhoogde intermusculaire stijfheid.
> Aβ-vezels: voor meer inhibitie van interneuronen. • Bescherming van verdere pijn of schade.
• Prikkeling van Aβ-vezels remt de doorvoer van > Verhoogde reflexen.
actiepotentialen naar het centrale zenuwstelsel. > Vermijding van belasting.
> Pijn wordt minder bewust ervaren. • Veranderingen op meerdere niveaus van het motorisch
systeem.
> Centrale sensitisatie, corticale reorganisatie.
• Korte termijn voordelen, met lange termijn nadelen.
> Veranderingen op weefselniveau.
> Verminderde kwaliteit van bewegen
Voorbeeld: slecht herstel na perturbatie bij
lage rugpijn door toegenomen stijfheid van
rompmusculatuur.
• Pijn van acuut naar chronisch: plastische verandering in
het zenuwstelsel.
• Sensitisatie & habituatie.
> Leerprocessen binnen zenuwstelsel kunnen basis
vormen voor het ontstaan van chronische pijn
> Sensitisatie en habituatie liggen ten grondslag
aan deze leerprocessen.
• Model voor rehabilitatie.
> Acute pijn zorgt een verandering in motor control
(motorische aansturing).
Herkennen van functionele en
disfunctionele bewegingspatronen.
Bepalen wanneer aanpassingen in motor
control functioneel en disfunctioneel zijn.
Correct inspelen op aanpassingen motor
control.
• Neuroplasticiteit: Long-term potentiation.
> Basis voor ‘leren’ binnen het zenuwstelsel.
> Regelmatige prikkeling van synaps leidt tot;
Vergroting afgifte neurotransmitter.
Meer receptoren post synaptisch
membraan.
> Een (kleinere) prikkel zal sneller tot een
actiepotentiaal leiden.
• Neuroplasticiteit: Long-term depression.
> Desensitisatie door ondergebruik;
Minder neurotransmitter.
Minder postsynaptische receptoren.
• Pijnperceptie: Corticale reorganisatie: veelvuldig herhalen
van dezelfde handeling verandert de gevoeligheid van
pijnperceptie.
> Hierdoor kan de ervaring van pijn bij een gelijke
noxische prikkel tussen personen verschillen.
Een noxische prikkel geeft pijn aan.
• Primaire pijn wordt over specifieke zenuwvezels vervoerd
naar het zenuwstelsel.
> Deze pijn is stekend en ervaart het direct.
> Lokalisatie is ook goed te voelen.
• Pijn & motor control: From the laboratory to rehabilitation:
WEEK 1 ............................................................................................................................................................. 2
KLA2: ACUUT LETSEL, WEEFSELHERSTEL EN PIJN ........................................................................................................... 2
KLB1: KLINISCH REDENEREN BIJ ACUTE ENKELKLACHTEN .............................................................................................. 4
KLB2: ANATOMIE ENKEL EN PATHALOGIE SPIERBLESSURE .............................................................................................. 4
WEEK 2 ............................................................................................................................................................. 5
KLA2: ANATOMIE ENKEL ............................................................................................................................................... 5
KLB1: KLINISCH REDENEREN BIJ KNIELETSEL .................................................................................................................. 6
KLB2: KNIE EN ENKEL TRAUMA ..................................................................................................................................... 8
WEEK 3 ............................................................................................................................................................. 9
KLA1: ETHIEK EN KLINISCH REDENEREN ........................................................................................................................ 9
KLA2: ANATOMIE KNIE ................................................................................................................................................. 9
WEEK 5 ........................................................................................................................................................... 11
KLA1: EBP 1 ............................................................................................................................................................... 11
KLA2: ARTROSE .......................................................................................................................................................... 11
KLB1: EBP 1................................................................................................................................................................ 12
WEEK 6 ........................................................................................................................................................... 13
KLA1: ANATOMIE VAN DE HEUP.................................................................................................................................. 13
KLA2: FYSIOLOGIE ...................................................................................................................................................... 13
KLB1: LIESPIJN ........................................................................................................................................................... 15
KLB2: FYSIOLOGIE ...................................................................................................................................................... 15
WEEK 7 ........................................................................................................................................................... 16
KLA1: EBP 2 ............................................................................................................................................................... 16
KLA2: KLINISCH REDENEREN BIJ KNIE ARTTROSE EN DE INVLOED VAN CO MORBIDITEITEN .......................................... 16
, • Nut van pijn: evolutionair essentieel om te overleven.
> Waarschuwing → bescherming.
Voorbeeld: terugtrekreflex.
• Nociceptoren
• Collagene vezels organiseren zich in de richting waar de > Vrije zenuwuiteinden in de huid die reageren op
trekkrachten het grootst zijn. weefselschade.
> Lokaliseren waar de schade precies zit.
> Innervatie dichtheid nociceptoren.
Lokalisering schade: minder eenduidig.
• Primaire en secundaire pijn.
Aδ-vezels (delta) C-vezels
→ Gemyeliniseerde dikke vezels → Ongemyeliniseerde dunne
→ Stekende pijn, directe vezels
waarneming → Doffe zeurende pijn
→ Goed te lokaliseren → Niet goed te lokaliseren
→ Veroorzaken
ontstekingsreactie
Ontstekingsfa Proliferatiefase Organisatiefa Integratiefa
se se se
→ Reinigen → Toename → → Herstel
wondgebied. aantal cellen met Herstructureri sensomotori
→ Activeren productiecapaci ng weefsel ek
cellen ten teit → Aanleg → Volledig
behulp van → Vorming zenuwvezels belastbaar
reparatie capillair netwerk → → Herstel
Reorganisatie functionele
vaatbed stabiliteit
• FITT factoren in de fases: frequentie, intensiteit, tijd en taak.
Ontstekingsfase Proliferatiefase Organisatiefase /
integratiefase
F: frequent herhalen F: frequent herhalen F: lagere frequentie • Perifere sensatie.
binnen de pijngrens binnen de pijngrens I: belast, volledige
I: onbelast: I: op geleide van intensiteit
> Substance-P: verlaagd drempelwaarde C-vezels
minimaal belasten pijn niet op basis van T: hogere rondom het gebied van weefselschade.
tot pijngrens kracht complexiteit: Ontstekingsproces.
T: actief geleid met T: gericht op ADL. coördinatie,
beperkte Actief geleid met volledige
bewegingsuitslag volledige bewegingsuitslag,
T: aantal keren per beschikbare kracht.
dag bewegingsuitslag T: 1 à 2 keer per dag
tot pijngrens afhankelijk van na
T: aantal keren per reactie
dag
• Pijn: een onplezierige sensorische en emotionele ervaring,
geassocieerd met actuele of potentiële weefselschade, of
beschreven in termen van dergelijke schade.
> Acute pijn: weefselschade.
> Chronische pijn: pijn voor meer dan 3 maanden.
• Chronische pijn.
> Chronische weefselschade. • Terugtrekreflex.
Voorbeeld: artrose. > Prikkeling Aδ-vezels als gevolg van;
> Pijn zonder weefselschade. Pijn
Temperatuur
• Perifere neuropatische pijn. Druk
> Ingeklemde perifere zenuw.
> Reflex → bewustwording: snelle schakeling via
• Centrale neuropatische pijn. Aδ-vezels.
> Schade aan centraal neuron.
Bij MS.
> Disregulatie in de prikkeloverdracht binnen het
centraal zenuwstelsel.
> Als gevolg van plastische
veranderingen/psychologische emotionele
factoren.
Grootste groep valt hieronder.
, • Pijnpoort theorie: interneuronen in de achter hoorn • Veranderende activiteit tussen spieren.
koppelen afferente informatie over pijn terug naar de > Verminderde of juist vergrote activiteit.
hersenen. • Veranderd ‘mechanisch’ gedrag.
> C-vezels: voor minder inhibitie interneuronen. > Verhoogde intermusculaire stijfheid.
> Aβ-vezels: voor meer inhibitie van interneuronen. • Bescherming van verdere pijn of schade.
• Prikkeling van Aβ-vezels remt de doorvoer van > Verhoogde reflexen.
actiepotentialen naar het centrale zenuwstelsel. > Vermijding van belasting.
> Pijn wordt minder bewust ervaren. • Veranderingen op meerdere niveaus van het motorisch
systeem.
> Centrale sensitisatie, corticale reorganisatie.
• Korte termijn voordelen, met lange termijn nadelen.
> Veranderingen op weefselniveau.
> Verminderde kwaliteit van bewegen
Voorbeeld: slecht herstel na perturbatie bij
lage rugpijn door toegenomen stijfheid van
rompmusculatuur.
• Pijn van acuut naar chronisch: plastische verandering in
het zenuwstelsel.
• Sensitisatie & habituatie.
> Leerprocessen binnen zenuwstelsel kunnen basis
vormen voor het ontstaan van chronische pijn
> Sensitisatie en habituatie liggen ten grondslag
aan deze leerprocessen.
• Model voor rehabilitatie.
> Acute pijn zorgt een verandering in motor control
(motorische aansturing).
Herkennen van functionele en
disfunctionele bewegingspatronen.
Bepalen wanneer aanpassingen in motor
control functioneel en disfunctioneel zijn.
Correct inspelen op aanpassingen motor
control.
• Neuroplasticiteit: Long-term potentiation.
> Basis voor ‘leren’ binnen het zenuwstelsel.
> Regelmatige prikkeling van synaps leidt tot;
Vergroting afgifte neurotransmitter.
Meer receptoren post synaptisch
membraan.
> Een (kleinere) prikkel zal sneller tot een
actiepotentiaal leiden.
• Neuroplasticiteit: Long-term depression.
> Desensitisatie door ondergebruik;
Minder neurotransmitter.
Minder postsynaptische receptoren.
• Pijnperceptie: Corticale reorganisatie: veelvuldig herhalen
van dezelfde handeling verandert de gevoeligheid van
pijnperceptie.
> Hierdoor kan de ervaring van pijn bij een gelijke
noxische prikkel tussen personen verschillen.
Een noxische prikkel geeft pijn aan.
• Primaire pijn wordt over specifieke zenuwvezels vervoerd
naar het zenuwstelsel.
> Deze pijn is stekend en ervaart het direct.
> Lokalisatie is ook goed te voelen.
• Pijn & motor control: From the laboratory to rehabilitation:
