Inleiding Privaatrecht 2015-2016
ZWAARTEPUNTEN VAN HET VERMOGENSRECHT
HOOFDSTUK 1
Het vermogen: geheel van op geld waardeerbare rechten en verplichtingen die iemand
heeft.
Het objectieve deel van het vermogensrecht houdt alle regels met betrekking tot de
subjectieve rechten en plichten die onderdeel van een vermogen kunnen vormen in. Het
subjectieve recht is een aan bepaalde persoon toekomend recht dat deel uitmaakt van
zijn vermogen.
De subjectieve vermogensrechten zijn te onderscheiden in rechten met betrekking tot
goederen (goederenrecht) en rechten met betrekking tot personen
(verbintenissenrecht). In het goederenrecht hebben we te maken met rechten op
goederen die de rechthebbende in beginsel tegenover een ieder kan inroepen (absoluut
recht). In het verbintenissenrecht zijn de rechten alleen tegenover een bepaalde persoon
te handhaven, namelijk degene met wie men in een verbintenisrechtelijke verhouding
staat (relatief recht).
HOOFDSTUK 2
Volgens artikel 5: 1 lid 1 BW is eigendom het meest omvattende recht dat een persoon
op een zaak kan hebben. In lid 2 staat dat de eigenaar van een zaak kan vrij gebruik van
maken en iedereen uitsluiten om gebruik te maken van die zaak. Daarnaast kan ook
alleen hij iemand anders de eigenaar maken van een zaak. Dit is het beschikkingsrecht.
De eigenaar kan het beschikkingsrecht ook door iemand anders laten uitoefenen.
In art. 5:1 lid 2 BW staat dat het gebruik van een zaak en het beschikkingsrecht van de
eigenaar beperkt zijn. Dat kan door beperking door de wet, door de rechten van anderen
of door het ongeschreven recht. Bijvoorbeeld dat de uitoefening van het eigendomsrecht
niet maatschappelijk onaanvaardbaar mag zijn, dus dat je geen misbruik van het
eigendomsrecht mag maken.
Er is sprake van misbruik van recht als eigendomsbevoegdheden zo worden gebruikt
dat er onevenredig grote schade bij een ander ontstaat, dit is schending van een
betamelijkheidsregel. Art. 3:13 gaat over het misbruik van bevoegdheden. Iemand kan
zijn eigendomsbevoegdheid niet inroepen als hij haar misbruikt. Hinder is belemmering
van de uitoefening van een subjectief recht. Veelvuldig hinder bij erven staat in art. 5:37.
Hinder is altijd een onrechtmatige daad.
Eigendomsrecht is een absoluut echt, dit houdt in dat de eigenaar zijn recht kan
handhaven tegen iedereen (5:1 lid 2). Je hebt het recht dus om je eigendom op te eisen
bij iedereen die daar onrechtvaardig in bezit is. Dit noemt men ‘droit de suite’
(zaaksgevolg). Droit de préférence (separatistpositie in faillissement) wil zeggen dat bij
faillissement de eigenaar zijn zaak als eigendom kan opeisen.
Het recht van de eigenaar is een absoluut subjectief vermogensrecht. Subjectief omdat
de eigenaar zijn bevoegdheid heeft ontleend aan een objectief recht. Vermogensrecht,
omdat het op geld waardeerbare rechten zijn en absoluut omdat de eigenaar zijn recht
tegenover iedereen kan handhaven. Het is ook een zakelijk recht, omdat het een zaak als
object heeft.
1
ZWAARTEPUNTEN VAN HET VERMOGENSRECHT
HOOFDSTUK 1
Het vermogen: geheel van op geld waardeerbare rechten en verplichtingen die iemand
heeft.
Het objectieve deel van het vermogensrecht houdt alle regels met betrekking tot de
subjectieve rechten en plichten die onderdeel van een vermogen kunnen vormen in. Het
subjectieve recht is een aan bepaalde persoon toekomend recht dat deel uitmaakt van
zijn vermogen.
De subjectieve vermogensrechten zijn te onderscheiden in rechten met betrekking tot
goederen (goederenrecht) en rechten met betrekking tot personen
(verbintenissenrecht). In het goederenrecht hebben we te maken met rechten op
goederen die de rechthebbende in beginsel tegenover een ieder kan inroepen (absoluut
recht). In het verbintenissenrecht zijn de rechten alleen tegenover een bepaalde persoon
te handhaven, namelijk degene met wie men in een verbintenisrechtelijke verhouding
staat (relatief recht).
HOOFDSTUK 2
Volgens artikel 5: 1 lid 1 BW is eigendom het meest omvattende recht dat een persoon
op een zaak kan hebben. In lid 2 staat dat de eigenaar van een zaak kan vrij gebruik van
maken en iedereen uitsluiten om gebruik te maken van die zaak. Daarnaast kan ook
alleen hij iemand anders de eigenaar maken van een zaak. Dit is het beschikkingsrecht.
De eigenaar kan het beschikkingsrecht ook door iemand anders laten uitoefenen.
In art. 5:1 lid 2 BW staat dat het gebruik van een zaak en het beschikkingsrecht van de
eigenaar beperkt zijn. Dat kan door beperking door de wet, door de rechten van anderen
of door het ongeschreven recht. Bijvoorbeeld dat de uitoefening van het eigendomsrecht
niet maatschappelijk onaanvaardbaar mag zijn, dus dat je geen misbruik van het
eigendomsrecht mag maken.
Er is sprake van misbruik van recht als eigendomsbevoegdheden zo worden gebruikt
dat er onevenredig grote schade bij een ander ontstaat, dit is schending van een
betamelijkheidsregel. Art. 3:13 gaat over het misbruik van bevoegdheden. Iemand kan
zijn eigendomsbevoegdheid niet inroepen als hij haar misbruikt. Hinder is belemmering
van de uitoefening van een subjectief recht. Veelvuldig hinder bij erven staat in art. 5:37.
Hinder is altijd een onrechtmatige daad.
Eigendomsrecht is een absoluut echt, dit houdt in dat de eigenaar zijn recht kan
handhaven tegen iedereen (5:1 lid 2). Je hebt het recht dus om je eigendom op te eisen
bij iedereen die daar onrechtvaardig in bezit is. Dit noemt men ‘droit de suite’
(zaaksgevolg). Droit de préférence (separatistpositie in faillissement) wil zeggen dat bij
faillissement de eigenaar zijn zaak als eigendom kan opeisen.
Het recht van de eigenaar is een absoluut subjectief vermogensrecht. Subjectief omdat
de eigenaar zijn bevoegdheid heeft ontleend aan een objectief recht. Vermogensrecht,
omdat het op geld waardeerbare rechten zijn en absoluut omdat de eigenaar zijn recht
tegenover iedereen kan handhaven. Het is ook een zakelijk recht, omdat het een zaak als
object heeft.
1
