Gezondheidseconomie introductie
‘Hoe gebruiken mensen de schaarse middelen om te krijgen wat ze willen?’
Economie: hoe kiezen mensen, wat voor keuzes maken mensen? Economie is de wetenschap die
zich bezighoudt met het bestuderen van hoe mensen, organisaties en overheden omgaan met
schaarste. Wensen zijn onbeperkt, maar middelen beperkt. Om het beste te realiseren moet je zo
efficiënt mogelijk met je middelen omgaan.
- Economie gaat niet over geld, gaat over schaarste en keuzes.
- Effecten zijn net zo belangrijk als kosten.
- Kosteneffectief is niet hetzelfde als kostenbesparend.
Gezondheidszorg en economie: er zijn beperkte budgetten, dus ook hier keuzes over hoe het geld
zo goed mogelijke uitgegeven kan worden. Het aandeel van de gezondheidszorg in het BNP kan niet
blijven groeien, want: investeringen in andere maatschappelijke prioriteiten; het betalen van de
kosten laat mensen niet koud.
Waarom gezondheidseconomie: gezondheidseconomie gaat niet over ‘gewone’ markt:
Spel van vraag en aanbod niet in gezondheidseconomie.
Er is voldoende aanbod (concurrentie), voldoende vraag (kritische consumenten), voldoende
informatie (prijs-kwaliteit-verhouding).
Werkterrein is vooral het doelmatig gebruik maken van schaarse middelen. De gezondheidszorg
moet op langer termijn voor iedereen betaalbaar blijven.de gezondheidseconomie probeert
inzichten te verschaffen in de keuzeproblematiek aangezien het nationale inkomen beperkt is en we
alternatieve bestedingsmogelijkheden tegen elkaar moeten afwegen.
Doelen gezondheidseconomie:
Rechtvaardigheid
Doelmatigheid: Zoveel mogelijk winst met zo min mogelijk kosten.
Effectiviteit
Gezondheidszorg heeft kenmerken die een goede marktwerking in de weg staan:
- Onzekerheid en informatieasymmetrie tussen arts en patiënt (=aanbod geïnduceerde
vraag): bijv. Patiënt volgt adviezen van arts blind op met idee dat het goed is en betaalt
waarschijnlijk te veel.
- Uitschakeling van het prijsmechanisme (moral hazard): door verzekering heeft patiënt geen
idee/gevoel bij de prijs en maakt daarom meer gebruik van zorg dan nodig is.
- Externe effecten: mensen zullen zorg pas kopen als nodig is, behandeling of preventie van
besmettelijke ziektes heeft effect op omgeving.
- Sterke gevoelens van solidariteit/rechtvaardigheid: een eerlijke verdeling van gezondheid
en zorg is belangrijker dan in andere markten: gelijke manier van behandeling en
financiering op basis van draagkracht.
o Sterke drang naar gelijkheid tussen arm en rijk/gezond en ziek.
o Als het voor iedereen verplicht is betalen jonge gezonde mensen ook voor oude
zieke mensen zodat het voor iedereen betaalbaar en toegankelijk is. Niet alleen
voor mensen die het kunnen betalen, maar iedereen die het nodig heeft.
‘Hoe gebruiken mensen de schaarse middelen om te krijgen wat ze willen?’
Economie: hoe kiezen mensen, wat voor keuzes maken mensen? Economie is de wetenschap die
zich bezighoudt met het bestuderen van hoe mensen, organisaties en overheden omgaan met
schaarste. Wensen zijn onbeperkt, maar middelen beperkt. Om het beste te realiseren moet je zo
efficiënt mogelijk met je middelen omgaan.
- Economie gaat niet over geld, gaat over schaarste en keuzes.
- Effecten zijn net zo belangrijk als kosten.
- Kosteneffectief is niet hetzelfde als kostenbesparend.
Gezondheidszorg en economie: er zijn beperkte budgetten, dus ook hier keuzes over hoe het geld
zo goed mogelijke uitgegeven kan worden. Het aandeel van de gezondheidszorg in het BNP kan niet
blijven groeien, want: investeringen in andere maatschappelijke prioriteiten; het betalen van de
kosten laat mensen niet koud.
Waarom gezondheidseconomie: gezondheidseconomie gaat niet over ‘gewone’ markt:
Spel van vraag en aanbod niet in gezondheidseconomie.
Er is voldoende aanbod (concurrentie), voldoende vraag (kritische consumenten), voldoende
informatie (prijs-kwaliteit-verhouding).
Werkterrein is vooral het doelmatig gebruik maken van schaarse middelen. De gezondheidszorg
moet op langer termijn voor iedereen betaalbaar blijven.de gezondheidseconomie probeert
inzichten te verschaffen in de keuzeproblematiek aangezien het nationale inkomen beperkt is en we
alternatieve bestedingsmogelijkheden tegen elkaar moeten afwegen.
Doelen gezondheidseconomie:
Rechtvaardigheid
Doelmatigheid: Zoveel mogelijk winst met zo min mogelijk kosten.
Effectiviteit
Gezondheidszorg heeft kenmerken die een goede marktwerking in de weg staan:
- Onzekerheid en informatieasymmetrie tussen arts en patiënt (=aanbod geïnduceerde
vraag): bijv. Patiënt volgt adviezen van arts blind op met idee dat het goed is en betaalt
waarschijnlijk te veel.
- Uitschakeling van het prijsmechanisme (moral hazard): door verzekering heeft patiënt geen
idee/gevoel bij de prijs en maakt daarom meer gebruik van zorg dan nodig is.
- Externe effecten: mensen zullen zorg pas kopen als nodig is, behandeling of preventie van
besmettelijke ziektes heeft effect op omgeving.
- Sterke gevoelens van solidariteit/rechtvaardigheid: een eerlijke verdeling van gezondheid
en zorg is belangrijker dan in andere markten: gelijke manier van behandeling en
financiering op basis van draagkracht.
o Sterke drang naar gelijkheid tussen arm en rijk/gezond en ziek.
o Als het voor iedereen verplicht is betalen jonge gezonde mensen ook voor oude
zieke mensen zodat het voor iedereen betaalbaar en toegankelijk is. Niet alleen
voor mensen die het kunnen betalen, maar iedereen die het nodig heeft.
