Samenvatting Erf- en schenkbelasting Saxion FTA 3.4

Erf- en schenkrecht
Theorie samenvatting van informatie verstrekt door mevrouw Schurink, Saxion Hogeschool.
Daarnaast Kluwer Navigator Cursus Belastingrecht en de site van de belastingdienst
(Belastingdienst, sd) (Saxion Hogeschool, Schurink)


Algemeen
Overlijden (erfbelasting)/ schenken (schenkbelasting)= art. 1 SW
Indien schenker/erflater in NL woont, wordt het belast in NL.

Woonplaats

De woonplaats wordt bepaald naar omstandigheden in Art. 4 lid 1 AWR. Dit doe je aan de
hand van feiten en omstandigheden. Hiermee bepaal je de situatie van een persoon: waar
woont iemand, waar woont het gezin, waar heeft iemand de tandarts.

Fictieve woonplaats na emigratie

Art. 3 lid 1 SW= emigratie en woonplaats
 Geldt bij een Nederlandse nationaliteit
 Fictie= er wordt geacht dat je in NL woont. Je wordt nu in NL belast voor art. 1 lid 1
ten eerste en art. 1 lid 1 ten tweede SW
 Zowel bij vertrek als bij overlijden Nederlandse nationaliteit
 Er is namelijk een 10 jaarstermijn
 Geldt voor de schenk- en erfbelasting.


Vermoedelijk overlijden

Indien iemand lijkt overleden te zijn kijk je in artike 4 SW: Langere tijd vermist. Met behulp
van de Rechtbank een verklaring met vermoedelijk tijdstip van overlijden aangeven.

Partnerbegrip
Partners
Art. 5a AWR geeft aan wie partners zijn
 Dit zijn echtgenoten en geregistreerde partners
 Samenwoners, maar dan moet er wel worden voldaan aan de voorwaarden
 Bloedverwanten in de rechte lijn zijn geen partners voor SW behoudens enkele
uitzonderingen

Belang van partners in SW: 2021/2022
 Lager tarief (10%-20% ipv 30% en 40%). Bij erf- en schenkbelasting.
 Hogere vrijstelling (2021: €671.910 ipv €2.244) alleen bij overlijden/ erfbelasting.

Dus door het zij van partners heb je een lager belastingtarief en een hogere vrijstelling.

Aanverwantschap

Gelijkstelling met bloedverwantschap door het artikel 19 SW
 Bloedverwanten zijn allen die afstammen van dezelfde persoon
 Aanverwanten zij de echtgenoten van iemands bloedverwanten en de
bloedverwanten van iemands echtgenoot.

Echtgenoten worden gezien als 1 persoon voor de schenk- en erfbelasting. De vrijstelling
geldt dus ook maar 1x art. 26 (schenk) SW. Art. 25 SW (erf)

,Het gaat hierbij erom dat een aanverwant in een bepaald tarief valt ALS zij iets erven. Bij het
overlijden van iemand waarbij jij een aanverwant bent ERF jij niks, tenzij de overleden
persoon hiervoor heeft gekozen middels een testament.
Is er geen testament? Dan geldt het aanverwantschap niet en ontvangt het aanverwant dus
niks!
Bij aanverwantschap word je gezien als een kind van! Dus je valt onder het tarief van een
kind.

Bij het getrouwd zijn met een kind van iemand die schenkt of overlijdt krijgt de aanverwant
hetzelfde tarief en vrijstelling. Let op dat elke keer wel de samentelregeling hier geldt.

Bij fiscaal komt een aanverwantschap ten einde bij een scheiding. Bij civiel houdt het stand.
Als de ex echtgenoot van het kind van de erflater toch de ex in een testament heeft gezet,
valt de ex echtgenoot nu niet meer onder aanverwant/ bloedverwant. De ex is nu een
erfgenaam die valt onder het hogere tarief.

Voorbeeld 1
Mark is getrouwd met Sandra. Mark heeft een zoon uit een ander huwelijk. Sandra schenkt
aan de zoon van Mark. De zoon wordt gezien als aanverwant van Sandra. Voor de zoon
geldt ook het lage tarief, ondanks er geen bloedverwantschap is. Aanverwantschap en
bloedverwantschap zijn gelijk gesteld.
M S


Z schenking

Voorbeeld 2
Mark en Sandra hebben samen een zoon. De zoon is gehuwd met Gerda. De zoon van Mark
en Sandra overlijdt.
Gerda blijft een aanverwant van Mark en Sandra, ondanks dat de zoon van Mark en Sandra
overleden is. Voor Gerda geldt ook een lage vrijstelling.
M S


Z G


Vrijstelling
Art. 33 SW
Art. 32 SW
Testament

In een testament kun je zetten wie je erfgenamen zijn indien je dit zelf wil.
Zonder een testament kunnen aanverwanten nooit iets erven. Alleen de kinderen krijgen
hierbij wat doordat kinderen altijd een minimum ontvangen.
Geen testament= wettelijke verdeling.




Berekenen

, Testament of niet? Heeft gevolg voor wie er iets ontvangt.
Kinderen en echtgenoten= is er sprake van aanverwantschap? Ontvangen deze echtgenoten
ook iets via het testament of niet?

Bepalen van de vrijstelling per persoon via de wet. Bij partners geldt een samentelregeling
op het moment dat de echtgenoot ook iets ontvangt.


Erfgenaam
Geen testament, volgens erfrecht wettelijke erfgenamen:
 Echtgenoot en kinderen
 Ouders en broers en zussen
 Grootouders
 Overgrootouders

Plaatsvervulling bij overlijden is mogelijk als bijvoorbeeld de echtgenoot en kinderen er niet
zin, ouders ook niet en broers en zussen zijn overleden. Als één van die broers kinderen
heeft treden die kinderen in de plaats van hun vader (de broer van de overleden persoon).

Wettelijke verdeling indien de langstlevende en kinderen erven en er geen testament is. De
langstlevende krijgt vruchtgebruik over de erfdelen van de kinderen en de kinderen krijgen
blooteigendom over hun deel.

Wel een testament
Personen genoemd in testament.

Legataris
Via testament toegekend vorderingrecht.
Legaat voor een stichting, rest van het nalatenschap onder de erfgenamen verdelen.

Legaat kan gekoppeld zijn aan een verplichting, legaat tegen inbreng van waarde.
Vb= 1 van de kinderen verkrijgt een legaat voor de onderneming, maar erft wel in gelijke
delen met de andere kinderen. De onderneming die is ontvangen moet in geld worden
ingebracht door de ontvanger, om zo het ontvangst in gelijke delen te waarborgen.

Omvang nalatenschap
Art. 5 SW= omvang van nalatenschap bestaat uit bezittingen – schulden van de erflater. Dit
is de heffingsgrondslag.
Kosten van de uitvaart zijn aftrekbaar (art. 20 lid 1 SW)
Schulden van de erflater op zijn sterfdag (rente eigen woning vooraf betaald per maand, na
10 dagen overleden 21/31 deel van de rente weer bijtellen. Omdat op 10e dag is overleden.
Kosten na overlijden zijn niet aftrekbaar.