1. Mengsels:
Materie kan worden opgedeeld in 2 groepen:
• Zuivere stoffen
o Samengestelde zuivere stoffen
o Enkelvoudige zuivere stoffen
• Mengsels
o Homogene mengsels
o Heterogene mengsels
o Colloïdale mengsels
1. Homogene mengsels:
- Verschillende componenten die niet meer van elkaar te onderscheiden zijn met
een optisch instrument.
- Deeltjes kleiner dan 1nm (10-9 m).
Oplossing Opgeloste stof Voorbeeld
Vast Vast Legering
Vloeistof Vast Suikerwater
Vloeistof Vloeistof Jenever
Vloeistof Gas Spuitwater
Gas Gas aardgas
2. Heterogene mengsels:
- Minstens 1 component is te onderscheiden met een optisch instrument.
- Deeltjes groter dan 10-7.
Oplosmiddel Opgeloste stof Naam Voorbeeld
Vast Vast Grof mengsel Zand + schelpen
Vast Vloeistof Insluitsel Opaal
Vast Gas Insluitsel Puimsteen
Vloeistof Vloeistof Emulsie Olie + water
Gas Vast Rook Uitlaatgassen
Gas Vloeistof Nevel Haarlak
Gas Gas / Lucht +
broomdamp
3. Colloïdale mengsels
- De overgang tussen heterogene en homogene mengsels.
- Deeltjesgrootte ligt tussen de 10-7 en 10-9 m.
- Bv. Vloeistoffen met eiwitten in, zoals bloedplasma en afgeroomde melk.
, 2. Scheidingstechnieken:
Zuivere stoffen mengen tot mengsels.
Mengsels scheiden tot zuivere stoffen.
1. Zeven of ziften:
- Scheidingstechniek om een grof mengsel te scheiden.
- Principe: verschil in korrelgrootte.
2. Filtratie:
- Scheidingstechniek om een suspensie (vloeistof met vaste deeltjes) te scheiden.
- Principe: verschil in korrelgrootte.
à Fysische scheiding van vaste stof (residu) en een
vloeistof (filtraat).
à Werkt m.b.v. zwaartekracht, kan versneld
worden door een vacuümfiltratie. Büchnertrechter
3. Kristallisatie:
- Scheidingstechniek om een vaste stof en een vloeistof te scheiden.
- Principe: baseert zich op het verschil in vluchtigheid.
- Hoe? Vloeistoffen verdampen, vaste stof blijft over.
- Hoe trager, hoe groter de kristallen.
4. Herkristallisatie:
- Is het zuiveringstechniek om hoogwaardige kristallen te scheiden van ongewenste
onzuiverheden.
- Principe: gebaseerd op het verschil in oplosbaarheid.
- Hoe? De te zuiveren stof oplossen in zo weinig mogelijk warme solvent. Dit laten
afkoelen, hierdoor slaan de gewenste kristallen neer
Voorwaarden solvent:
Te zuiveren stof is goed oplosbaar in warme solvent en slecht oplosbaar in koud
solvent.
Onzuiverheden zijn goed oplosbaar in warm en koud solvent.
De stof mag niet reageren met het solvent.
Laag kookpunt —> goed droogbaar.
Types onzuiverheden + verwijdering:
I. Onoplosbaar materiaal
à Warm filtreren.
II. Niet gereageerde reagentia en bijproducten:
à Onoplosbaar, warm filtreren.
à Oplosbaar, na koud filteren blijft dit achter in het filtraat.
III. Gekleurde verbindingen:
à Actieve kool toevoegen en filtreren.
Materie kan worden opgedeeld in 2 groepen:
• Zuivere stoffen
o Samengestelde zuivere stoffen
o Enkelvoudige zuivere stoffen
• Mengsels
o Homogene mengsels
o Heterogene mengsels
o Colloïdale mengsels
1. Homogene mengsels:
- Verschillende componenten die niet meer van elkaar te onderscheiden zijn met
een optisch instrument.
- Deeltjes kleiner dan 1nm (10-9 m).
Oplossing Opgeloste stof Voorbeeld
Vast Vast Legering
Vloeistof Vast Suikerwater
Vloeistof Vloeistof Jenever
Vloeistof Gas Spuitwater
Gas Gas aardgas
2. Heterogene mengsels:
- Minstens 1 component is te onderscheiden met een optisch instrument.
- Deeltjes groter dan 10-7.
Oplosmiddel Opgeloste stof Naam Voorbeeld
Vast Vast Grof mengsel Zand + schelpen
Vast Vloeistof Insluitsel Opaal
Vast Gas Insluitsel Puimsteen
Vloeistof Vloeistof Emulsie Olie + water
Gas Vast Rook Uitlaatgassen
Gas Vloeistof Nevel Haarlak
Gas Gas / Lucht +
broomdamp
3. Colloïdale mengsels
- De overgang tussen heterogene en homogene mengsels.
- Deeltjesgrootte ligt tussen de 10-7 en 10-9 m.
- Bv. Vloeistoffen met eiwitten in, zoals bloedplasma en afgeroomde melk.
, 2. Scheidingstechnieken:
Zuivere stoffen mengen tot mengsels.
Mengsels scheiden tot zuivere stoffen.
1. Zeven of ziften:
- Scheidingstechniek om een grof mengsel te scheiden.
- Principe: verschil in korrelgrootte.
2. Filtratie:
- Scheidingstechniek om een suspensie (vloeistof met vaste deeltjes) te scheiden.
- Principe: verschil in korrelgrootte.
à Fysische scheiding van vaste stof (residu) en een
vloeistof (filtraat).
à Werkt m.b.v. zwaartekracht, kan versneld
worden door een vacuümfiltratie. Büchnertrechter
3. Kristallisatie:
- Scheidingstechniek om een vaste stof en een vloeistof te scheiden.
- Principe: baseert zich op het verschil in vluchtigheid.
- Hoe? Vloeistoffen verdampen, vaste stof blijft over.
- Hoe trager, hoe groter de kristallen.
4. Herkristallisatie:
- Is het zuiveringstechniek om hoogwaardige kristallen te scheiden van ongewenste
onzuiverheden.
- Principe: gebaseerd op het verschil in oplosbaarheid.
- Hoe? De te zuiveren stof oplossen in zo weinig mogelijk warme solvent. Dit laten
afkoelen, hierdoor slaan de gewenste kristallen neer
Voorwaarden solvent:
Te zuiveren stof is goed oplosbaar in warme solvent en slecht oplosbaar in koud
solvent.
Onzuiverheden zijn goed oplosbaar in warm en koud solvent.
De stof mag niet reageren met het solvent.
Laag kookpunt —> goed droogbaar.
Types onzuiverheden + verwijdering:
I. Onoplosbaar materiaal
à Warm filtreren.
II. Niet gereageerde reagentia en bijproducten:
à Onoplosbaar, warm filtreren.
à Oplosbaar, na koud filteren blijft dit achter in het filtraat.
III. Gekleurde verbindingen:
à Actieve kool toevoegen en filtreren.
