3.1 Zouten in water
Zouten zijn verbindingen die zijn opgebouwd uit + en - geladen ionen. Ze zijn vast bij
kamertemperatuur en geleiden alleen stroom als ze vloeibaar of opgelost zijn.
Bij het oplossen van zout in water, wordt het ionrooster afgebroken ionbindingen stuk.
o Negatieve kant van het watermolecuul richt zich naar een + ion, de positieve kant naar
een - ion binding tussen ion en watermolecuul = ion-dipoolbinding.
o Ionen omringd door water zijn gehydrateerd. Fase aanduiding (aq) betekend "omringd
met water". Daarom is de notatie NaCl (aq) fout, want de ionen zijn los.
o Bij het indampen van een zoutoplossing gebeurt precies het omgekeerde.
NaCl(s) ----oplossen----> Na+(aq) + Cl-(aq)
Na+(aq) + Cl-(aq) ----indampen----> NaCl(s)
Niet alle zouten lossen allemaal evengoed op. In Binas tabel 45A is van een aantal vaak
voorkomende ion combinaties de oplosbaarheid gegeven. Hierin vallen wat dingen op:
o Natrium-, kalium-, ammonium- en nitraatzouten zijn goed oplosbaar in water.
o Vaak heeft de lading van het - ion de grootste invloed op de oplosbaarheid.
o Sommige zouten reageren met water als ze worden opgelost, vooral oxiden.
o Maat voor de oplosbaarheid: aantal mol zout dat oplost in 1L water.
In Binas tabel 45A staat bij een aantal metaaloxiden ‘reageert met water’ de reactie die
plaatsvindt is tussen het oxide-ion en een watermolecuul twee hydroxide-ionen ontstaan
o Bv: natriumoxide wordt opgelost in water
Na₂O(s) + H₂O(l) 2 Na+ (aq) + 2 OH- (aq)
Sommige zouten en zoutoplossingen hebben een triviale naam, bv. deze ontstane oplossing van
natriumoxide: natronloog. Verder heb je nog 3 andere reactieve metaaloxiden:
o KOH (kaliloog), Ca(OH)₂ (kalkwater) en Ba(OH)₂ (barietwater) in water.
3.2 Neerslagreacties
Je kunt Binas 45A niet alleen gebruiken om te kijken of een zout wel / niet oplosbaar is, maar hij
geeft ook informatie over wat er gebeurt als je 2 zoutoplossingen bij elkaar voegt:
o Soms ontstaat er in de oplossing een combinatie van ionen die slecht oplosbaar zout
vormen: er treedt dan een neerslagreactie op en er vormt zich een suspensie.
o Door de suspensie te filtreren kan de onstane vaste stof worden verwijderd.
In het residu blijft het neergeslagen zout achter.
De ionen in het filtraat kunnen alleen goed oplosbare zouten uit vormen.
Soms zijn zouten gekleurd: in Binas tabel 65B staan deze.
Toepassingen voor neerslagreacties:
o De aanwezigheid van een ion in een oplossing bewijzen.
o Het verwijderen van kostbare / schadelijke ionen uit een oplossing.
o Bij de bereiding van (slecht oplosbare) zouten die niet op voorraad zijn.