Borgen
van
kwaliteit
en
veiligheid
,
, Module Borgen van kwaliteit en veiligheid
Inleiding
De betekenis van vallen is onvrijwillig en plotseling op de grond terecht komen. Hierbij kan letsel
optreden. Valpreventie betekent het voorkomen van vallen (Kennisplein Zorg voor Beter, 2020). Uit de
cijfers van Zorg voor Beter (2019) is te zien dat een stijging van valincidenten van 65-plussers
toeneemt met 11%, van 2010 tot 2019. De toenemende valincidenten zijn te verklaren door vergrijzing
(Veiligheid NL, 2021). Risicofactoren voor valincidenten zijn onder andere gestoorde mobiliteit,
valangst, cognitieve- en visusstoornissen en het gebruik van bepaalde medicatie (Federatie Medische
Specialisten, 2021).
De meeste valincidenten worden veroorzaakt door een samenspel van meerdere factoren. De
gevolgen van een val van een patiënt heeft grote impact op de zelfstandigheid, onzekerheid en de
mobiliteit, dit kan tijdelijk zijn maar ook voorgoed. Wanneer de patiënt vaker valt neemt deze
achteruitgang vaker toe. Wanneer er bij een patiënt na een val fysiek letsel is opgetreden, wordt er
sneller een beroep gedaan op de verpleging, hierdoor neemt de werkdruk toe. Zorginstelling maken bij
opname vaak gebruik van screeningsinstrumenten, bijvoorbeeld de valanalyse, om het valrisico vast
te stellen en passende interventies op te stellen (Zorg voor Beter, 2020).
Binnen het Wilhelmina Ziekenhuis Assen (WZA) staat kwaliteit en veiligheid voorop. Er worden veel
preventieve maatregelen op het gebied van veiligheid toegepast. Doormiddel van het volgen van
verschillende richtlijnen en protocollen zoal het veiligheidsmanagementsysteem. Hieronder bestaat
ook de valanalyse. Dit is een screeningsinstrument dat bij de anamnese wordt afgenomen bij mensen
die extra risico lopen om te vallen (Wilhelmina Ziekenhuis, 2021) De verpleegkundige heeft een
belangrijke taak bij valpreventie, zij signaleert het valgevaar, om die reden is het belangrijk dat de
verpleegkundige bewust is van risicofactoren (Vilans, 2011). Volgens de CanMEDS-rol ‘de
gezondheidsbevorderaar’ bevordert de verpleegkundige de gezondheid van de zorgvrager door het
toepassen van passende vormen van preventie die zich richten op zelfmanagement (Bachelor Nursing
2020, 2015).
Op de afdeling Orthopedie en Urologie (A2) in het WZA is ook een stijgende lijn te zien in de
valincidenten. Vanaf 1 januari tot 15 april zijn maar liefst elf valincidenten gemeld. Aan de hand van
deze module wordt geanalyseerd wat mogelijke oorzaken zijn voor de toenemende valincidenten en
hoe de valincidenten gereduceerd kunnen worden.