Psychopathologie Jeugd
Hoofdstuk 1: Introductie
Ontwikkelingspsychopathologie
De wetenschappelijke discipline die onderzoekt hoe psychische stoornissen ontstaan en
zich ontwikkelen. Het is anders dan psychiatrie. Psychiatrie is een medische discipline
die zich bezighoudt met onderzoek, diagnose en behandeling van psychische
stoornissen.
Inzichten van verschillende disciplines bij ontwikkelingspsychopathologie
- Ontwikkelingspsychologie (normale ontwikkeling)
- Klinische psychologie (afwijkende ontwikkeling)
- Pedagogie (opvoeding)
- Kinderpsychiatrie (psychische stoornissen)
- Biologie
- Sociologie (maatschappelijke processen)
- Antropologie (culturele normen en waarden)
- Epidemiologie (voorkomen van ziekten onder de bevolking)
Volgens de oude Grieken
- Psyche -> geest
- Pathos -> pijn
- De ziekte betreft vooral de persoon zelf, het lijden kan zowel betrekking hebben op
de persoon als de omgeving
Verschillende leeftijden
- 0-2 jaar: baby
- 2-4 jaar: peuters
- 4-6 jaar: kleuters
- 6-12 jaar: schoolkind
- 11-13 jaar: puber
- 12 + jaar : adolescenten
Verschil puber en adolescenten
Puber is verandering in puberteit dus lagere stem, borsten etc. Lichamelijke
verandering. Adolescent is je algemene verandering dus ook mentale verandering.
Belangrijke thema’s uit ontwikkelingspsychopathologie
- Vroeger en nu
- Dynamisch gezichtspunt
- Wat beïnvloedt gedrag?
Kindgebonden factoren
Ouders- en gezinsgebonden factoren
Maatschappij- en omgevingsgebonden factoren
Normaal vs abnormaal
Drie voorwaarden om te kunnen spreken van een psychische stoornis:
- Abnormaal verschijnsel in de zin dat het afwijkt van een (sociale) norm. -> lastig bij
kinderen vast te stellen omdat ze nog in ontwikkeling zijn
- Veroorzaakt ongemak, lijden of bezorgdheid bij de betrokkene en/of omgeving
, - Gedrag moet passen binnen een psychopathologisch begrippenkader.
Is er sprake van een stoornis?
- Is het abnormaal? Wat dan?
- Is er lijdensdruk?
- Is er sprake van een psychopathologisch begrippenkader?
Hoe komt een stoornis tot stand?
- Het biopsychosociale model
Hoofdstuk 2: Classificatie, diagnostiek en epidemiologie
- Classificatie -> Orderen
- Diagnostiek -> Verklaren
- Epidemiologie -> Hoe vaak komt het voor?
De essentie
- We zijn geprogrammeerd om gebeurtenissen, objecten en mensen in te delen
- Over het algemeen een zeer nuttige strategie
- Maar je kunt er fouten mee maken
- Houd jezelf voor: het gaat om een persoon met een stoornis, niet een stoornis met
een persoon.
DSM 5
- Emil Kraepelin
- Grondlegger van het moderne classificatiesysteem
- Pas in 1980 -> DSM 3 -> kijken naar waarneembare kenmerken van gedrag.
- DSM gebaseerd op afspraken die specialisten maken voor elke groep stoornissen
DSM Verschillen
- DSM 1: 1952.
Uitgangspunt: psychoanalyse
Ook oog voor minder ernstige psychische stoornissen
- DSM 2
- DSM 3
Waarneembare kenmerken van het gedrag
Wereldwijd werden vanaf dat moment dezelfde criteria gebruikt om stoornissen
te categoriseren
- DSM 4
- DSM 5
Uitgangspunten DSM
- Welke gedragssymptomen kenmerken een stoornis? -> Observeerbaar gedrag en
innerlijke kenmerken
- Symptomen beschrijven de stoornis, maar verklaren die niet. Het gaat om:
Soort symptomen
Aantal symptomen
Hoelang zijn de symptomen aanwezig?
- De DSM classificeert dus voornamelijk!
Hoofdstuk 1: Introductie
Ontwikkelingspsychopathologie
De wetenschappelijke discipline die onderzoekt hoe psychische stoornissen ontstaan en
zich ontwikkelen. Het is anders dan psychiatrie. Psychiatrie is een medische discipline
die zich bezighoudt met onderzoek, diagnose en behandeling van psychische
stoornissen.
Inzichten van verschillende disciplines bij ontwikkelingspsychopathologie
- Ontwikkelingspsychologie (normale ontwikkeling)
- Klinische psychologie (afwijkende ontwikkeling)
- Pedagogie (opvoeding)
- Kinderpsychiatrie (psychische stoornissen)
- Biologie
- Sociologie (maatschappelijke processen)
- Antropologie (culturele normen en waarden)
- Epidemiologie (voorkomen van ziekten onder de bevolking)
Volgens de oude Grieken
- Psyche -> geest
- Pathos -> pijn
- De ziekte betreft vooral de persoon zelf, het lijden kan zowel betrekking hebben op
de persoon als de omgeving
Verschillende leeftijden
- 0-2 jaar: baby
- 2-4 jaar: peuters
- 4-6 jaar: kleuters
- 6-12 jaar: schoolkind
- 11-13 jaar: puber
- 12 + jaar : adolescenten
Verschil puber en adolescenten
Puber is verandering in puberteit dus lagere stem, borsten etc. Lichamelijke
verandering. Adolescent is je algemene verandering dus ook mentale verandering.
Belangrijke thema’s uit ontwikkelingspsychopathologie
- Vroeger en nu
- Dynamisch gezichtspunt
- Wat beïnvloedt gedrag?
Kindgebonden factoren
Ouders- en gezinsgebonden factoren
Maatschappij- en omgevingsgebonden factoren
Normaal vs abnormaal
Drie voorwaarden om te kunnen spreken van een psychische stoornis:
- Abnormaal verschijnsel in de zin dat het afwijkt van een (sociale) norm. -> lastig bij
kinderen vast te stellen omdat ze nog in ontwikkeling zijn
- Veroorzaakt ongemak, lijden of bezorgdheid bij de betrokkene en/of omgeving
, - Gedrag moet passen binnen een psychopathologisch begrippenkader.
Is er sprake van een stoornis?
- Is het abnormaal? Wat dan?
- Is er lijdensdruk?
- Is er sprake van een psychopathologisch begrippenkader?
Hoe komt een stoornis tot stand?
- Het biopsychosociale model
Hoofdstuk 2: Classificatie, diagnostiek en epidemiologie
- Classificatie -> Orderen
- Diagnostiek -> Verklaren
- Epidemiologie -> Hoe vaak komt het voor?
De essentie
- We zijn geprogrammeerd om gebeurtenissen, objecten en mensen in te delen
- Over het algemeen een zeer nuttige strategie
- Maar je kunt er fouten mee maken
- Houd jezelf voor: het gaat om een persoon met een stoornis, niet een stoornis met
een persoon.
DSM 5
- Emil Kraepelin
- Grondlegger van het moderne classificatiesysteem
- Pas in 1980 -> DSM 3 -> kijken naar waarneembare kenmerken van gedrag.
- DSM gebaseerd op afspraken die specialisten maken voor elke groep stoornissen
DSM Verschillen
- DSM 1: 1952.
Uitgangspunt: psychoanalyse
Ook oog voor minder ernstige psychische stoornissen
- DSM 2
- DSM 3
Waarneembare kenmerken van het gedrag
Wereldwijd werden vanaf dat moment dezelfde criteria gebruikt om stoornissen
te categoriseren
- DSM 4
- DSM 5
Uitgangspunten DSM
- Welke gedragssymptomen kenmerken een stoornis? -> Observeerbaar gedrag en
innerlijke kenmerken
- Symptomen beschrijven de stoornis, maar verklaren die niet. Het gaat om:
Soort symptomen
Aantal symptomen
Hoelang zijn de symptomen aanwezig?
- De DSM classificeert dus voornamelijk!
