Filmgeschiedenis
Tentamen 2
H19 → Kunstcinema en het idee van auteurschap
Blz. 2
H20 → New waves en young cinemas (1958 - 1967)
Blz. 3
H21 → Documentaire en experimentele cinema in het naoorlogse tijdperk (1945 - jaren60)
Blz. 11
H24 → Documentaire en experimentele film sinds eind jaren 60
Blz. 15
H22 → Hollywoods val en opkomst (1960 – 1980)
Blz. 18
H23 → Politiek kritische cinema uit de jaren 60 en 70
Blz. 22
H25 → Nieuwe bioscopen en nieuwe ontwikkelingen: Europa en de USSR sinds de jaren 70
Blz. 27
H26 → Een ontwikkelingswereld: Continentale en sub continentale bioscopen sinds 1970
Blz. 30
H27 → Cinema stijgt: Stille Zee en Oceanië sinds 1970
Blz. 34
H28 → Amerikaanse cinema en de entertainmenteconomie: Eind jaren 80 en daarna
Blz. 39
H29 → Naar een wereldwijde filmcultuur
Blz. 43
H30 → Digitale technologie en de bioscoop
Blz. 46
Antwoorden oefenvragen
Blz. 51
,H19 → Kunstcinema en het idee van auteurschap
Jaren 40: Franse regisseurs en scenarioschrijvers maakten ruzie over wie terecht als de
auteur van een film kon worden beschouwd.
- La camera stylo → de bioscoop was volwassen geworden en zou serieuze artiesten
aantrekken die film zouden gebruiken om hun ideeën en gevoelens uit te drukken.
- Moderne cinema zou persoonlijk zijn en technologie, crew en cast zouden niet meer
zijn dan instrumenten in het creatieve proces van de artiest.
1954: Truffauts essay "a certain tendency in the French cinema" viel de cinema van kwaliteit
aan als films van scenaristen. Films die een gebrek aan originaliteit en een afhankelijkheid
van literaire klassiekers aan het licht brachten.
- Scenarist overhandigt het script en de regisseur voegt eenvoudig de artiesten en
foto's toe en wordt slechts een toneelspeler.
1950 - 1960: De versie van auteurswet bleek de hele tijd controversieel. Critici namen al snel
de politique des auteurs over, het beleid om elke regisseur met een persoonlijke stijl of een
uitgesproken wereldbeeld als auteur te behandelen.
1960: Andrew Sarris begon wat hij de auteurstheorie noemde te verkondigen als een
manier om de Amerikaanse filmgeschiedenis te begrijpen.
- Ze richtten zich vooral op Hollywood-regisseurs.
Motto van auteurskritiek → een regisseur maakt eigenlijk maar één film en blijft die
opnieuw maken. Terugkerende onderwerpen, thema's, beelden, technieken en plotsituaties
geven de films van de regisseur een rijke eenheid.
- Als een filmmaker een artiest was zoals een schrijver of schilder, dan kwam dat
kunstenaarschap niet alleen tot uiting in wat er werd gezegd, maar ook in de manier
waarop het werd gezegd.
- Sommige critici maakten een onderscheid tussen filmmakers die de nadruk legden
op enscenering en cameraplaatsing en filmmakers die vertrouwden op montage.
2
,H20 → New waves en young cinemas (1958 – 1967)
1950: Industriële omstandigheden waren gunstig voor de komst van nieuw talent.
- Met televisie die goedkoop amusement bood, probeerden producenten het publiek
uit te breiden, soms door coproductie, soms door erotische films te maken.
- Ze probeerden een beroep te doen op de jeugdcultuur die in de meeste westerse
landen opkwam.
1960: Trends in de richting van een levensstijl in de stedelijke vrijetijdsklasse werden
versterkt door de economische bloei die de Europese levensstandaard verhoogde.
- Filmmaatschappijen begonnen zich open te stellen voor productie voor beginnende
regisseurs.
- Professionele filmopleiding verspreidde zich.
- Jeugdcultuur versnelde de internationalisering van de filmcultuur.
- Kunsttheaters en filmclubs vermenigvuldigden zich.
- De lijst met internationale filmfestivals begon te groeien, waardoor er een
verzamelpunt ontstond voor jonge filmmakers.
Formele en stilistische trends → Enkele brede trends verbinden de young cinemas.
De nieuwe generatie was de eerste die een duidelijk besef had van de geschiedenis van de
cinema.
- Filmscholen vertoonden buitenlandse klassiekers voor studie.
- Musea werden heiligdommen voor een jong publiek dat graag films van over de hele
wereld wilde ontdekken.
Het meest in het oog springend waren innovaties in de techniek.
- Jonge cinema identificeerde zichzelf met een meer directe benadering van filmen.
- Regisseurs konden met direct geluid filmen en het omgevingsgeluid van de wereld
buiten een afgesloten studio opnemen.
- De camera kan de straat op gaan, op zoek naar fictieve personages te midden van
een menigte.
- Deze draagbare apparatuur biedt de filmmaker ook snel en goedkoop werken een
voordeel voor producenten die willen bezuinigen in een krimpende industrie.
Fictieve cinema kreeg een losheid die het dichter bij directe bioscoopdocumentaire bracht.
- Regisseurs filmden vaak van een afstand met panning shots en zoomlenzen, alsof de
filmmaker een journalist was die de personages bespiedde.
- Shot reverse shot en close-ups begonnen bijna volledig met lange lenzen te worden
gemaakt.
Jonge filmmakers maakten gebruik van de kracht van fragmentarische, discontinue
montage.
- Frames weggooien in het midden van shots om schokkende jump-cuts te creëren.
- Regisseurs duwden naar een collagevorm. De regisseur bouwt de film op uit
geënsceneerde beelden, found footage en allerlei andere beelden.
3
, Jonge filmmakers breidden ook het gebruik van long takes uit.
- Een scène kan in één opname worden behandeld.
Jonge filmmakers spelen hun verhalen in hun eigen appartementen en buurten en filmen ze
op een manier die traditionele regisseurs als ruig en onprofessioneel beschouwen.
Jonge filmmakers omarmden ook andere dimensies van art-cinema-realisme.
- Inclusief de toevallige gebeurtenissen die niet passen in een lineaire oorzaak-en-
gevolg verhaallijn.
- De filmmaker kan het verhaal onderbreken met glimpen van een ander rijk dat
slechts geleidelijk identificeerbaar wordt als herinnering, droom of fantasie.
- Regisseurs combineerden objectief realisme, subjectief realisme en commentaar van
de auteur op een manier die narratieve dubbelzinnigheid genereerde.
Net als moderne schilderkunst en literatuur werd film reflexief en wees naar zijn eigen
materiële structuren en geschiedenis.
Frankrijk New wave → Tijdens de late jaren 1950 maakten het idealisme en de politieke
bewegingen van de onmiddellijke naoorlogse jaren plaats voor een meer apolitieke cultuur
van consumptie en vrije tijd.
1958: Het filmbezoek begon sterk te dalen en verschillende films met een groot budget
mislukten.
- Een subsidie voor kwaliteit stelde nieuwe regisseurs in staat korte films te maken en
eerste speelfilms te financieren op basis van een script.
Franse new wave → Grotendeels verantwoordelijk voor het romantische imago van de
jonge regisseur die vecht om persoonlijke films te maken die de conventionele industrie
trotseren.
- New wave-regisseurs waren filmcritici geweest voor het tijdschrift Cahiers du
cinema. Deze mannen vonden dat de regisseur een persoonlijke visie op de wereld
moest uiten, niet alleen in script maar ook in filmstijl.
New wave-films voldeden aan de financiële eisen van producenten.
- Op locatie opgenomen met draagbare apparatuur, weinig bekende acteurs en kleine
crews, deze films konden snel en voor minder dan de helft van de gebruikelijke
kosten worden gemaakt.
- Een film is in stilte opgenomen en nagesynchroniseerd.
Een groot deel van het succes van de groep komt voort uit de band van de filmmakers met
hun jeugdige publiek.
- Concentreren op het professionele stadsleven met chique mode en sportwagens.
- Autoriteit is te wantrouwen; politieke en romantische betrokkenheid is verdacht.
- In de films staat vaak een femme fatale centraal.
De ontwikkeling van de carrières van de regisseurs in de jaren zestig suggereert dat de New
wave slechts een korte alliantie was van verschillende temperamenten.
4
Tentamen 2
H19 → Kunstcinema en het idee van auteurschap
Blz. 2
H20 → New waves en young cinemas (1958 - 1967)
Blz. 3
H21 → Documentaire en experimentele cinema in het naoorlogse tijdperk (1945 - jaren60)
Blz. 11
H24 → Documentaire en experimentele film sinds eind jaren 60
Blz. 15
H22 → Hollywoods val en opkomst (1960 – 1980)
Blz. 18
H23 → Politiek kritische cinema uit de jaren 60 en 70
Blz. 22
H25 → Nieuwe bioscopen en nieuwe ontwikkelingen: Europa en de USSR sinds de jaren 70
Blz. 27
H26 → Een ontwikkelingswereld: Continentale en sub continentale bioscopen sinds 1970
Blz. 30
H27 → Cinema stijgt: Stille Zee en Oceanië sinds 1970
Blz. 34
H28 → Amerikaanse cinema en de entertainmenteconomie: Eind jaren 80 en daarna
Blz. 39
H29 → Naar een wereldwijde filmcultuur
Blz. 43
H30 → Digitale technologie en de bioscoop
Blz. 46
Antwoorden oefenvragen
Blz. 51
,H19 → Kunstcinema en het idee van auteurschap
Jaren 40: Franse regisseurs en scenarioschrijvers maakten ruzie over wie terecht als de
auteur van een film kon worden beschouwd.
- La camera stylo → de bioscoop was volwassen geworden en zou serieuze artiesten
aantrekken die film zouden gebruiken om hun ideeën en gevoelens uit te drukken.
- Moderne cinema zou persoonlijk zijn en technologie, crew en cast zouden niet meer
zijn dan instrumenten in het creatieve proces van de artiest.
1954: Truffauts essay "a certain tendency in the French cinema" viel de cinema van kwaliteit
aan als films van scenaristen. Films die een gebrek aan originaliteit en een afhankelijkheid
van literaire klassiekers aan het licht brachten.
- Scenarist overhandigt het script en de regisseur voegt eenvoudig de artiesten en
foto's toe en wordt slechts een toneelspeler.
1950 - 1960: De versie van auteurswet bleek de hele tijd controversieel. Critici namen al snel
de politique des auteurs over, het beleid om elke regisseur met een persoonlijke stijl of een
uitgesproken wereldbeeld als auteur te behandelen.
1960: Andrew Sarris begon wat hij de auteurstheorie noemde te verkondigen als een
manier om de Amerikaanse filmgeschiedenis te begrijpen.
- Ze richtten zich vooral op Hollywood-regisseurs.
Motto van auteurskritiek → een regisseur maakt eigenlijk maar één film en blijft die
opnieuw maken. Terugkerende onderwerpen, thema's, beelden, technieken en plotsituaties
geven de films van de regisseur een rijke eenheid.
- Als een filmmaker een artiest was zoals een schrijver of schilder, dan kwam dat
kunstenaarschap niet alleen tot uiting in wat er werd gezegd, maar ook in de manier
waarop het werd gezegd.
- Sommige critici maakten een onderscheid tussen filmmakers die de nadruk legden
op enscenering en cameraplaatsing en filmmakers die vertrouwden op montage.
2
,H20 → New waves en young cinemas (1958 – 1967)
1950: Industriële omstandigheden waren gunstig voor de komst van nieuw talent.
- Met televisie die goedkoop amusement bood, probeerden producenten het publiek
uit te breiden, soms door coproductie, soms door erotische films te maken.
- Ze probeerden een beroep te doen op de jeugdcultuur die in de meeste westerse
landen opkwam.
1960: Trends in de richting van een levensstijl in de stedelijke vrijetijdsklasse werden
versterkt door de economische bloei die de Europese levensstandaard verhoogde.
- Filmmaatschappijen begonnen zich open te stellen voor productie voor beginnende
regisseurs.
- Professionele filmopleiding verspreidde zich.
- Jeugdcultuur versnelde de internationalisering van de filmcultuur.
- Kunsttheaters en filmclubs vermenigvuldigden zich.
- De lijst met internationale filmfestivals begon te groeien, waardoor er een
verzamelpunt ontstond voor jonge filmmakers.
Formele en stilistische trends → Enkele brede trends verbinden de young cinemas.
De nieuwe generatie was de eerste die een duidelijk besef had van de geschiedenis van de
cinema.
- Filmscholen vertoonden buitenlandse klassiekers voor studie.
- Musea werden heiligdommen voor een jong publiek dat graag films van over de hele
wereld wilde ontdekken.
Het meest in het oog springend waren innovaties in de techniek.
- Jonge cinema identificeerde zichzelf met een meer directe benadering van filmen.
- Regisseurs konden met direct geluid filmen en het omgevingsgeluid van de wereld
buiten een afgesloten studio opnemen.
- De camera kan de straat op gaan, op zoek naar fictieve personages te midden van
een menigte.
- Deze draagbare apparatuur biedt de filmmaker ook snel en goedkoop werken een
voordeel voor producenten die willen bezuinigen in een krimpende industrie.
Fictieve cinema kreeg een losheid die het dichter bij directe bioscoopdocumentaire bracht.
- Regisseurs filmden vaak van een afstand met panning shots en zoomlenzen, alsof de
filmmaker een journalist was die de personages bespiedde.
- Shot reverse shot en close-ups begonnen bijna volledig met lange lenzen te worden
gemaakt.
Jonge filmmakers maakten gebruik van de kracht van fragmentarische, discontinue
montage.
- Frames weggooien in het midden van shots om schokkende jump-cuts te creëren.
- Regisseurs duwden naar een collagevorm. De regisseur bouwt de film op uit
geënsceneerde beelden, found footage en allerlei andere beelden.
3
, Jonge filmmakers breidden ook het gebruik van long takes uit.
- Een scène kan in één opname worden behandeld.
Jonge filmmakers spelen hun verhalen in hun eigen appartementen en buurten en filmen ze
op een manier die traditionele regisseurs als ruig en onprofessioneel beschouwen.
Jonge filmmakers omarmden ook andere dimensies van art-cinema-realisme.
- Inclusief de toevallige gebeurtenissen die niet passen in een lineaire oorzaak-en-
gevolg verhaallijn.
- De filmmaker kan het verhaal onderbreken met glimpen van een ander rijk dat
slechts geleidelijk identificeerbaar wordt als herinnering, droom of fantasie.
- Regisseurs combineerden objectief realisme, subjectief realisme en commentaar van
de auteur op een manier die narratieve dubbelzinnigheid genereerde.
Net als moderne schilderkunst en literatuur werd film reflexief en wees naar zijn eigen
materiële structuren en geschiedenis.
Frankrijk New wave → Tijdens de late jaren 1950 maakten het idealisme en de politieke
bewegingen van de onmiddellijke naoorlogse jaren plaats voor een meer apolitieke cultuur
van consumptie en vrije tijd.
1958: Het filmbezoek begon sterk te dalen en verschillende films met een groot budget
mislukten.
- Een subsidie voor kwaliteit stelde nieuwe regisseurs in staat korte films te maken en
eerste speelfilms te financieren op basis van een script.
Franse new wave → Grotendeels verantwoordelijk voor het romantische imago van de
jonge regisseur die vecht om persoonlijke films te maken die de conventionele industrie
trotseren.
- New wave-regisseurs waren filmcritici geweest voor het tijdschrift Cahiers du
cinema. Deze mannen vonden dat de regisseur een persoonlijke visie op de wereld
moest uiten, niet alleen in script maar ook in filmstijl.
New wave-films voldeden aan de financiële eisen van producenten.
- Op locatie opgenomen met draagbare apparatuur, weinig bekende acteurs en kleine
crews, deze films konden snel en voor minder dan de helft van de gebruikelijke
kosten worden gemaakt.
- Een film is in stilte opgenomen en nagesynchroniseerd.
Een groot deel van het succes van de groep komt voort uit de band van de filmmakers met
hun jeugdige publiek.
- Concentreren op het professionele stadsleven met chique mode en sportwagens.
- Autoriteit is te wantrouwen; politieke en romantische betrokkenheid is verdacht.
- In de films staat vaak een femme fatale centraal.
De ontwikkeling van de carrières van de regisseurs in de jaren zestig suggereert dat de New
wave slechts een korte alliantie was van verschillende temperamenten.
4
