Uitgebreide samenvatting

Invloeden van de levensloop
Lesweek 7  Hoofdstuk 1

Ontwikkelingspsychologie = Een wetenschappelijke studie die naar patronen van groei,
verandering en stabiliteit van conceptie tot aan de ouderdom.
 De ontwikkeling is:
 Een continu proces
 Universeel en gelijk voor iedereen
 Beinvloed door cultuur en etniciteit
 Uniek en individu

De verschillende levensfases

Levensfase Leeftijden
Prenatale fase en geboorte Vanaf conceptie tot geboorte
Babytijd 0-2 jaar
Peuter- en kleutertijd 3-4 jaar
Basisschooltijd 6-12 jaar
Adolescentie 12-20 jaar
Vroege volwassenen 20-40 jaar
Middelbare leeftijd 40-60 jaar
Ouderdom Vanaf 60 jaar
Jonge ouderen 65-74 jaar
Oude ouderen 75 – 84 jaar
Oudste ouderen Vanaf 85 jaar

4 thema’s binnen de ontwikkelingspsychologie
 Fysieke ontwikkeling = De lichamelijke ontwikkeling
 Cognitieve ontwikkeling = Gaat over de denkwijze
 Sociale ontwikkeling = Gaat over relaties tussen anderen
 Persoonlijkheidsontwikkeling = Gaat over het verschil tussen
persoonlijkheidskenmerken.

Cohort = Een groep mensen die rond dezelfde tijd op dezelfde plek zijn geboren. (generatie)

Normatieve gebeurtenissen = Zijn leeftijdsgeboden, sociocultuur en leidt tot een cohort
effect.
 Zoals achterstanden door corona

Normatieve invloeden = Leid tot conformiteit omdat mensen de gevolgen van afwijkend
gedrag vrezen.
 Zoals de avondklok

Niet- normatieve gebeurtenissen = Specifieke gebeurtenis in het leven van een specifiek
persoon.
 Zoals een scheiding van je ouders

,Continue verandering = Een geleidelijke Discontinue verandering = Een ontwikkeling
Ontwikkeling, waarbij prestaties op een die in aparte stappen/stadia plaatsvind. Elk
bepaald niveau voortvloeien uit die van stadium levert gedrag op dat kwalitatief
de vorige niveaus. anders is dan gedrag in eerdere stadia.




Kritieke periode = Een speficieke periode in de ontwikkeling waarin een bepaalde
gebeurtenis grote gevolgen heeft.
 Bijv. In het begin van de zwangerschap kan een ziekte of afwijking grotere gevolgen
hebben dan op het eind van de zwangerschap.

Gevoelige periode = Een periode, meestal vroeg in het leven van een organisme, waarin
diegene extra gevoelig is voor omgevingsinvloeden die betrekking hebben de ontwikkeling.

Invloeden van nature en nurture

Nature = Verwijst naar de invloeden van de natuur. Dit gaat over het genenpakket wat je
erft van je ouders.

Nurture = Verwijst naar de omgevingsinvloeden die ons gedrag bepalen. Dit gaat over
biologische invloeden, zoals dat drank tijdens de zwangerschap invloed heeft op het kind.
Ook gaat dit over maatschappelijke invloeden.

Maturatie = Het proces van het zich geleidelijk ontvouwen van voorbestemde genetische
informatie.

,Hoofdstuk 2

Het ontwikkelingsperspectief word benaderd door 5 perspectieven:

 Psychodynamisch perspectief = Onbewuste driften en conflicten. Twee
onderzoekers die dit hebben onderzocht zijn Erik Erikson en Freud.

 Freud zit achter de psychoanalytische theorie en die
verklaart dat ons gedrag en persoonlijkheid de onbewuste
krachten bepaald.
 Verlangens en behoeften (Superego, id en ego)

 Psychoseksuele theorie is ook van Freud en gaat erover
dat de mens zijn driften wilt bevredigen. In elke fase van
het leven is een ander lichaamsdeel wat word ontwikkeld.
Als dit niet goed word ontwikkeld, ontstaat er fixatie.


GEMIDDELDE LEEFTIJD FREUDS STADIA BELANGRIJKSTE KENMERKEN
VAN FREUD

GEBOORTE TOT 12-18 Oraal Interesse in orale bevrediging
MAANDEN door zuigen, eten, bewegen van
de lippen en bijten


12-18 MAANDEN TOT 3 JAAR Anaal Bevrediging door feces op te
houden en zich te ontlasten.
Wennen aan de
controlemechanismen van de
maatschappij met betrekking
tot zindelijkheidstraining.
3 TOT 5-6 JAAR Fallisch Interesse in de genitaliën.
Weten om te gaan met het
oedipuscomplex, dat leidt tot
identificatie met de ouder van
dezelfde sekse.
5-6 TOT ADOLESCENTIE Latentie Seksueel grotendeels op de
achtergrond
ADOLESCENTIE TOT Genitaal Opnieuw ontluiken van seksuele
VOLWASSENHEID interesses en aangaan van
seksuele relaties.

,  Psychosociale ontwikkeling van Erikson = Ne freudiaan. Een mens ontwikkelt zich door
zijn sociale omgeving, door de sociale verwachting. Zijn theorie heeft 8 stadia’s.
 Elk stadium heeft een kernconflict met een positief en negatief resultaat.
 Dit vormt je veerkracht en weerbaarheid.

GEMIDDELDE LEEFTIJD ERIKSON STADIA POSITIEVE NEGATIEVE
RESULTATEN RESULTATEN
GEBOORTE TOT 12-18 Vertrouwen VS Vertrouwen dankzij Angst en zorgen
MAANDEN wantrouwen steun van de over anderen.
omgeving.
12-18 MAANDEN TOT 3 Autonomie VS Onafhankelijkheid als Twijfels over
JAAR schaamte en twijfel onderzoek wordt zichzelf, gebrek aan
gestimuleerd onafhankelijk
3 TOT 5-6 JAAR Initiatief VS schuld Ontdekken van Schuldgevoel over
manieren om dingen daden en
in gang te zetten. gedachten.
5-6 TOT ADOLESCENTIE Vlijt VS Groeiend besef van Gevoelens van
minderwaardigheid competenties minderwaardigheid,
geen vertrouwen in
eigen kunnen.
ADOLESCENTIE Identiteit VS Bewustzijn van de Onvermogen om de
identiteitsverwarring eigen uniekheid, juiste rollen in het
weten welke rol te leven te
spelen. identificeren.
EERSTE Intimiteit VS isolement Ontwikkeling van Angst voor relaties
VOLWASSENHEID liefdevolle seksuele met anderen
relaties en hechte
vriendschappen.
VOLWASSENHEID Generativiteit VS Gevoel bij te dragen Bagatelliseren van
stagnatie aan de continuïteit eigen activiteiten.
van het leven
RIJPHEID Integriteit VS wanhoop Gevoel van eenheid in Spijt van gemiste
wat men in het leven kansen.
heeft bereikt.