Samenvatting Hydrotherapie

Hydrotherapie deel 1
Welke gevoelens/adjectieven/eigenschappen associeer je met water?
Heel veel terminologie dat eigenlijk min of meer hetzelfde wil zeggen

 Hydrotherapy
 Aquatic therapy
 Aqua therapy
 Water learning

Inleiding
 Adapted aquatic therapy of aquatherapie of hydrotherapie – what’s in a name?
o In Europa vaak hydrotherapie
o Engelse landen vaak aquatherapie
o Hydro komt van grieks en aqua van latijn: oefenvorm met en in het water
 Bestaat uit een oefenprogramma dat wordt uitgevoerd in het water
 Effect? Bij mensen die door dat ze in het water zitten, dingen op een andere manier uitvoeren dan op het
land. Er treedt een vorm van gewichtloosheid op. Het water ondersteunt u. Patienten die niet zelfstandig
kunnen wandelen, kunnen dit misschien wel in het water door gewichtloosheid. Dit is een heel nieuw
onderzoeksdomein. Algemeen zien we bij de patienten dat ze voelen dat hydrotherapie deugt doen, drop
out kleiner, naar verbetering functionele mogelijkheden is nog niet zeker.
 Aquatherapie gebruikt de fysische eigenschappen van het water
o om patiënten te helpen genezen
o bij het uitvoeren van oefeningen
 In Aquatherapie, gebruiken we water en specifiek ontwikkelde oefeningen om FUNCTIE (functionele
mogelijkheden) te helpen
o heropbouwen, behouden en/of verbeteren
o Revalidatie heropbouwen, behouden
 Het wordt meestal uitgevoerd door kiné, ergo, logo, instructor aangepast zwemmen, …
o Hydrotherapist is niet per definitie een kine. Iedereen kan hydrotherapie doen met de juiste
bijscholingen. Dit is heel breed
 Zwemmen kan beoefend worden door mensen met de meest uiteenlopende types van beperking
 Aangepast zwemmen is een uitstekende activiteit voor het verbeteren van kracht, evenwicht, en fitheid &
gezondheid.
 1 van de ABA of LO activiteiten die met succes kunnen aangeleerd worden aan pmb
 Zwemmen is binnen aangepaste beweging activiteiten een populaire sport, is een toegankelijke sport:
fysieke, mentale beperking, psychische kwetsbaarheid, autisme, …
 Voor veel verschillende groepen een meerwaarde
 Zelfstandigheid van mensen bevorderen die op het droge niet helemaal zelfstandig zijn

Temperatuur

 Temperatuur van het water is zeer belangrijk
 Te koud: best geen statische activiteiten gebruiken
 Ideale wereld: als elke aquatherapeut ook een zwemleraar zou zijn
o Temp: ideale temp is niet altijd dezelfde temp, afh van wat we gaan doen: heel actief: temp lager;
relaxatie: temp hoger
 Aangepast zwemmen = zwemstijl aanpassen aan je cliënt.

Aangepast zwemmen

 Aangepast zwemmen
 vb. amputatie/dwarslaesie/hemiplegie/visuele beperking/…
 Schoolslag versus crawl/rugslag

,  Aangepast zwemmen: verschillende beperkingsgroepen kunnen zich voortbewegen, welke zwemslag is het
meest gunstig, waar mee starten en hoe juist aanpassen?
 Bij patient met dwarslaesie ( volledige verlamming OL ) starten we bij voorkeur met rugslag ( bij deze slag
moeten vooral de armen werken, ook de ademhaling is hier makkelijker maar afhankelijk van patient),
schoolslag ( vertrekt enorm vanuit de benen waardoor dit hier niet kan), crawl, vlinderslag ( gevorderde slag
dus hier niet mee beginnen )

Definitie
 Aquatic Therapy & Rehabilitation is the use of water and specifically designed activity by qualified personnel
to aid in the restoration, extension, maintenance and quality of function for persons with acute, transient, or
chronic disabilities, syndromes or diseases."
 Water gebruiken, specifieke oefenvormen gebruiken

Zwembad design
 Type
 Vorm
o Leuningen, zijkant
o Genoeg banen, grootte afhankelijk van het aantal patienten: meestal 1 op 1
o Hellend vlak
o Lift
o Drijfmiddelen
o Glas aan zijkant zodat je de beweging goed kan bekijken
o hulpmiddelen
 Grootte
 Ondergrond
o Ondergrond niet te glad: bij verminderd evenwicht, niet stabiel in stappen en lopen  grond antislip
 Diepte
o Niet te diep: verschillende mogelijkheden: hellend vlak, op verschillende dieptes werken afhankelijk
van oefening: mensen op heuphoogte, onderdompelen; ook kinderen en volwassen; soms een
verstelbare bodem ( 1 diepte in het zwembad maar wel groot vlak); bepaalde vlakken stabiel op 1
diepte werken; bepaalde diepte en trapsgewijs omhoog gaan



 In/uit
o In en uit: patienten moeten dit zo zelfstandig mogelijk moeten doen. Lift zo weinig mogelijk
gebruiken. Een goede leuning, brede trappen die geleidelijk aan in het water gaan. Oppervlak van
water is tegelijk met de rand
 Ventilatie
o Goede ventilatie
 Temperatuur (37°?)
o Temperatuur: 37 graden; ideaal is dat uw lichaam niet afkoeld door temp water hetzelfde als
lichaamstemp; dit is niet realistisch en veel te warm. Temp aan de buitenkant van het lichaam is
geen 37 graden maar 34-35 graden: dit is ideaal maar kost enorm. De meeste zitten rond 33 graden.
In een publiek zwembad is dit onmogelijk.
 Kleedkamers
o Voldoende kleedkamers: niet iedereen kan zich zelfstandig omkleden; bv vader met dochter: dan
beter een gemengde kleedkamer
 Opbergruimte


Wandelen in water versus wandelen op het droge
 Wat gebeurt er met de voeten in diep water?

, o Diep zwembad: voeten moeilijk stevig op de bodem krijgen en komen die van de grond.
Zwaartekracht valt voor een stuk. Je kan moeilijk gaan neerzitten in het water
 Kan je gemakkelijk neerzitten?
o Je kan moeilijk gaan neerzitten in het water
 Wat is het meest stabiel?
o Het meest stabiel: omgeving van water is stabieler.
 Richtingsverandering & stoppen
o Richtingsverandering: gemakkelijker op het land, dit vertraagt in het water. Het voordeel als je wil
gaan vertragen maar een nadeel wanneer we een snelle richtingsverandering willen
 belangrijk om deze verschillen te begrijpen en te verklaren



Onderdompelen in water ( immersion )
 Hydrostatische vs diastolische (bloed)druk Op een diepte groter dan een meter is de hydrostatische druk
groter dan de diastolische bloeddruk, waardoor bv. oedeem wordt opgelost!
 Minder druk op de gewrichten
 Gewichtloosheid
 Veneuze return/doorbloeding: van bloed is afhankelijk van druk, bv. van de spieren, maar dus ook van
externe druk, bv. van water
 Inspanning: vroeger dacht men minder effectief in water, maar dat wordt nu tegengesproken. 2 opties voor
het lichaam om cardiale output op te drijven: hogere hartfrequentie en hoger stroke volume (meer efficient
bij getrainde atleten om het volume op te drijven ipv hartslag).
 Conclusie: trainen in water blijkt minstens even effectief te zijn als op land, maar de exacte impact van
leeftijd, geslacht, temperatuur en getraindheid moet nog beter onderzocht worden, waardoor er nog niet
echt kant & klare trainingsprogramma’s op maat bestaan.
 HF: daalt bij neutrale temperatuur, maar stijgt bij hogere temperatuur of lagere
 RPE: daalt in water
 Longfunctie: longen moeten harder werken (doordat borstkas wordt ingeduwd + diafragma komt omhoog &
kleiner longvolume). Maar bij longpatienten dus niet te diep beginnen, maar gradueel opbouwen + bloed
naar spieren & huid stijgt! (doorstroming)
 Gewichtloos dus GEEN botdensiteit verbetering!
 Relaxerend effect en minder pijnbeleving (CZS)
 Hartslag stijgen of dalen: afhankelijk van temperatuur van water. Bij neutrale temperatuur gaat de hartslag
dalen. Het water drukt op ons lichaam. Als we op voldoende diepte zijn, dat gaat door die druk, gaat de
veneuze return verhogen waardoor er meer bloed door ons lichaam gaat stromen. Het volume bloed per
hartslag wordt groter en je hart gaat efficienter werken. Per slag meer bloed rondgestuurd -> frequentie
daalt
 Bij heel hoge of lagere temperatuur moet het lichaam compenseren waardoor de hartslag zich moet
aanpassen
 Longen: druk op longen waardoor die efficienter werken: de ademhaling gaat zich ook aanpassen. Zo zijn er
een aantal aspecten die in feite al gaan getriggerd worden alleen al door het water.
 Botdensiteit gaat niet verbeteren; gewrichtversterkende effecten gaan niet optreden
 Water voor patienten en mensen naar gevoel, relaxatie , mentale aspecten een positief effect hebben. Ze
hebben minder pijn, minder vermoeid, meer gerelaxeerd.

Bij inspanning
 Inspanning? Cardiale output  (HF/SV)
 efficiëntie: SV
 Conclusie:
o Trainen in water even effectief. Effect treedt nog meer op
o Aan lagere HF zelfde inspanningen doen
o Exacte impact? Afh. van oa. geslacht, temperatuur en getraindheid