Samenvatting SAV dat enorm handig is voor het mondeling examen

1.2 Visie op hulpverlening

Roos van Leary

= Samenwerkingsmodel (GEEN diagnose-receptmodel)

 Hoe staan mensen tegenover elkaar?

Nabijheid = verticale as  samenwerken-
tegenwerken

Dominantie = horizontale as  leiden-volgen



1.3 Fundamenten van een empowerende benadering

3 pijlers  Hulpverlening is:

1. BETEKENISGERICHT
- Hoe beleeft de persoon zijn eigen hulpvraag? (aansluiten behoefte client)
- Je moet de client begrijpen (iedereen heeft eigen waarde) (levensgeschiedenis,
ervaringen  waarde ervan)
- Betekenis achterhalen van hoe iemand eigen situatie ziet
2. KRACHTGERICHT
- Uitgaan van de krachten/mogelijkheden die mensen (nog) hebben (gelijkwaardige
ontmoeting)
- Het geloof van de client in zichzelf versterken  Krachten verwoorden
- Via dialoog: luisteren naar levensverhaal  client vertelt en realiseert
- Is NIET hetzelfde als blind zijn voor de problemen  je versterkt de krachten die er zijn
om de problemen op de lossen
3. DIALOOGGESTUURD
- Door interactie kan client eigen verhaal terug opbouwen
- 4 vereisten echte dialoog volgens Egan:
o Om de beurt spreken: geen monologen!
o Aansluiten: betrokkenheid bij het verhaal client, door beleving en engagement
o Wederzijdse beïnvloeding: elkaar beinvloeden, door betrokkenheid  open
geest!
o Gezamenlijk uitkomsten bespreken: uitkomsten krijgen pas vorm in de opbouw
van de relatie, liggen niet op voorhand vast
- Meer dan enkel luisteren naar monoloog!  reacties sluiten aan op de ander

2.1.2 Virginia Satir: circulaire communicatie

(Hebben verband met 5 axioma’s Watzlawick)

Communicatie* is een continu circulair proces waarbij zender en ontvanger steeds afwisselen en ze
beïnvloeden elkaar ook steeds (je kan niet stoppen met je buitenkant tonen)

*Communicatie - buitenkant: alles wat ander kan waarnemen (zeggen, doen)
heeft 2 bouwstenen: - binnenkant: alles wat de ander niet kan waarnemen (denken, voelen)

, Je kan niet alles waarnemen wat op je afkomt, daarom vindt er selectie van prikkels plaats.
Selectie en betekenisgeving (binnenkant speelt een rol)
↘
Context is belangrijk voor de interpretatie  belangrijk je communicatie hierop aan te passen!
De waarnemer probeert de binnenkant te raden  foute interpretatie = vertaalfout

Je bent altijd tegelijk zender en ontvanger!
Je eigen invloed herkennen, vooral in conflictsituaties, is niet gemakkelijk!  schuld vaak ander

2.1.3 Componenten van het communicatieproces

Grondmodel van Communicatie Oomkes:




Coderen in tekens en symbolen:
Zender: gedachten via boodschap (codes) uitdrukken via tekens (klank, woord, gebaar) en symbolen
(hartjes bij tekst) = Coderen
Ontvanger: boodschap (codes) via kennis terugvertalen naar gedachten = Decoderen

Zender: kiest waarover gesproken wordt en hoe hij codeert (invloed van binnenkant)

Ontvanger: - Selectiviteit: boodschap komt binnen afhankelijk van:
- informatiebehoefte (vb. gemotiveerde student)
- selectieve waarneming (vb. Dutroux-belangstelling student)
- selectieve niet-waarneming, eigen opvattingen (vb. negatieve kantjes Pieter)
- selectief onthouden (vb. speler KV Mechelen)
- Betekenisgeving: na selectie betekenis geven aan boodschap (interpretatie via ervaring,
kennis, manier van decoderen) (vb. Kevin en babysit)

Boodschap: het verhaal waar alles om draait
4 aspecten: a. Zakelijke = ‘wat’ er gezegd wordt (link axioma2)
b. Expressieve = info over jezelf (intonatie, accent, kledingkeuze, mimiek)
c. Relationele = hoe jij je relatie ziet tussen jezelf en de ander (link axioma2)
d. Appelerende = boodschap zet ontvanger aan tot bep. reactie: rechtstreeks of
verborgen (vaak aandacht, hulpeloosheid)

Kanaal: de weg om je boodschap te vervoeren (zien, horen, aanraken, ruiken)