DUITS: HET PROCES
Voorwoord:
De beroemdste roman is een jaar na Franz Kafka uitgebracht. Het wordt gezien als een parabel over een absurd
ver doorgevoerde bureaucratie waarin een man wordt gearresteerd voor een misdaad die hem nooit wordt
uitgelegd en waarvoor nooit een rechtszaak is gehouden
Kafka schreef het boek wanneer hij thuis kwam van zijn werk (bij het Praagse Verzekeringsinstituut)
-Het verhaal kan gelezen worden als een allegorie van staatscontrole, een verhaal waarin een misdadig juridisch
doolhof een onschuldige burger vermorzelt.
-Het verhaal kan gelezen worden als een psychologische droomwereld, een nachtmerrie gevoed door kafka’s
angst voor zijn dominante vader.
Jean-Paul zag het werk als een allegorie van de Joodse identiteit in een wereld waarin schuldgevoel en angst elke
gedachte van het individu bepalen.
Hoofdstuk 1:
Blz. 10 t/m 17:
Vandaag is het Jozefs verjaardag. Jozef vraagt om ontbijt, en er komt een vreemde man binnen (Franz). Van een
andere man (Willem) moet hij in zijn kamer blijven. Die zegt hem dat hij is gearresteerd, maar zegt niet waarom.
Jozef moet zijn spullen aan hen geven, anders worden ze maar gestolen of verkocht.
Jozef denkt dat deze ‘arrestatie’ een slechte grap is van zijn collega’s, omdat hij vandaag 30 wordt.
Jozef wil het arrestatiebevel en hun papieren zien. De gronden waarop ze hem aanklagen, die kent Jozef niet.
De mannen eten Jozefs ontbijt op. De inspecteur wil Jozef zien. Jozef moet een zwarte jas aan. Hij loopt mee naar
een andere kamer. Deze kamer is van juffrouw Bürstner. Hier zit de inspecteur, hij weet alleen dat Jozef
gearresteerd is. Jozef mag gewoon naar zijn werk.
Blz. 18 t/m 24:
Jozef zag dat hij al laat was voor zijn werk, en stapt in de taxi. Op zijn werk wordt hij door velen gefeliciteerd.
Normaal bracht Jozef zijn avonden door op kantoor tot 9 uur. Daarna ging hij naar de bierkelder tot 11 uur. Hij zag
vaak een serveerster die Elsa heette, ze is een hoer. Maar die avond besloot Jozef om gelijk naar huis te gaan,
maar had geen zin om te slapen. Hij bleef wakker tot juffrouw Bürstner thuiskwam. Bürstner was boos omdat
Jozef in haar kamer was. Ze wil dat hij weggaat.
Hoofdstuk 2:
Blz. 25 t/m 35
Jozef moest op zondag voorkomen, zo kwam zijn werkschema niet in de war. In de Juliusstraat. Hij wilde niet ’s
avonds, dan kon hij niet meer helder denken. De zitting was in een wijk waar Jozef nog nooit was geweest. Hij
ging op zoek naar de rechtbank, en vroeg aan mensen waar de Juliusstraat was. De Juliusstraat was een straat
met grijze huizen die er allemaal hetzelfde uitzagen, sleetse appartementen verhuurd aan arme mensen. De
rechtbank was enorm en de ingang bijzonder hoog en wijd, voor de wagens van de pakhuizen die eromheen
stonden. Jozef vond het gek dat ze niet de precieze locatie van de rechtbank hadden genoemd, hij besloot zomaar
een trap te nemen. Hij klopte aan op de vijfde verdieping. Jozef was 1 uur en 5 minuten te laat. De verhoorder
was niet verplicht hem nu nog te horen, maar hij maakt een uitzondering. Een meneer zegt dat hij een
huisschilder is. Nee, Jozef is eerste procuratiehouder bij een grote bank. Deze vraag maakt duidelijk wat voor
soort proces tegen mij wordt gevoerd. Ze noemen het een legitiem proces. Jozef pakt de aantekeningen van de
rechter af, en laat het aan het publiek zien. Het is een smerig blaadje. Jozef vind het niet belangrijk wat er met
hem gebeurt, maar het laat wel zien wat voor processen tegen andere worden gevoerd. De hele zaal begon te
lachen. Ze behoren allemaal bij het complot, het zijn spionnen.
, Blz. 36 t/m 45
Jozef wachtte de hele week op een nieuwe uitnodiging voor de zitting, maar die kwam er niet. De vrouw van de
vijfde verdieping deed opnieuw open, en zei dat er geen zitting is vandaag. Ze vraagt Jozef of ze de
onderzoeksrechter een bericht kan geven. Ze kent hem, haar man is deurwaarder bij de rechtbank en mag gratis
in het huis wonen. De ‘wetboeken’ van de rechter liggen ook bij haar thuis. Het bevat allemaal plaatjes. De vrouw
wil hem helpen. Ze vind dat Jozef mooie, donkere ogen heeft. Maar Jozef denkt dat ze net zo is als de anderen van
de hoorzitting. Hij vraagt haar of ze de onderzoeksrechter wel kent. Jazeker, hij is helemaal weg van haar, ze heeft
veel invloed op hem. De man van deze vrouw is dus deurwaarder. Hij wil jozef wel helpen. Hij brengt Jozef naar
allemaal mensen. Dit zijn ook allemaal verdachten, zij hebben bewijsaanvragen ingediend. Jozef gaat weg.
Hoofdstuk 3:
Blz. 46 t/m 51
Enkele avonden later in de hal van de bank worden de mensen (Willem en Franz) die eerder Jozef thuis kwamen
bezoeken, geslagen met een zweep. Ze zeggen dat Jozef heeft geklaagd bij de onderzoeksrechter, daarom worden
ze gestraft. Jozef heeft niet geklaagd, hij heeft alleen verteld wat er in zijn kamer is gebeurd. De man die slaat zegt
dat de straf rechtvaardig en onvermijdelijk is. Jozef wil de man betalen om Willem en Franz vrij te laten, maar de
man denkt dat hij dan wordt verklikt. Jozef vertelt hem dat het niet hun schuld is, maar die van de organisatie.
Franz smeekt of Jozef hem vrij kan krijgen, hij is jonger dan Willem en zijn verloofde wacht op hem.
Jozef wilde beide bewakers bevrijden, hij moest dit bedorven rechtssysteem bevechten. Hij overwoog zichzelf aan
te bieden dat hij geslagen werd i.p.v. hen, maar dat zou de man niet hebben geaccepteerd. Hij kon de bewakers
niet meer helpen, maar hij kon er wel voor zorgen dat de hoge rechters gestraft zouden worden
De volgende dag kon Jozef zich niet goed op zijn werk concentreren, hij dacht steeds aan de bewakers. Jozef liep
op weg naar huis langs het rommelhok, daar lag alles nog net zoals het de avond ervoor lag. De bewakers zag hij
nog steeds volledig uitgekleed, ze schreeuwen om hulp. Toen riep Jozef: ruim dat rommelhok toch eens op! Het
ligt vol met troep.
Hoofdstuk 4:
Blz. 52 t/m 64
Oom Karl staat in het kantoor. Hij vraagt aan Jozef of het waar is. Jozef geeft antwoord, het is waar. ‘Hoe is het
mogelijk, het is toch geen strafzaak?’’ Jozef antwoord, Jawel, het is een strafzaak. Oom Karl zegt hem dat hij aan
zijn familie en zijn goede naam moest denken! Hij mag zijn familie niet beschamen! Het is geen proces voor een
gewone rechtbank. Oom Karl zegt hem dat dit soort dingen niet zomaar gebeuren, zoiets is ergens ontstaan, je
moet een waarschuwing hebben gehad. Oom Karl zegt hem dat hij niet zo onverschillig moet doen. Als de
rechtszaak slecht afloopt, wordt hij geruïneerd. Dan wordt zijn familie door het slijk gehaald.
Ze gaan naar advocaat Huld. Jozef merkt op dat ze in de buurt van de rechtbank komen. De taxi stopt voor een
donker huis. Het luikje van de deur gaat open, er staat een vrouw. Ze zegt dat de advocaat ziek is. Maar van oom
Karl moet ze de deur openen. De advocaat is erg ziek, hij kan nauwelijks nog ademen, kan niet slapen en wordt
steeds zwakker. Oom Karl vraagt hem of hij wel goed verzorgd wordt, de dienstmeid is namelijk niet erg vrolijk.
Maar volgens hem is Leni een goede dienstmeid. Oom Karl wil dat Leni weggaat, hij wil privézaken bespreken. De
advocaat weet van zijn proces. Hij verkeerd in juridische kringen, hij krijgt ook van vrienden van de rechtbank
bezoek en dan hoort hij dingen. Een goede vriend van de advocaat is ook in de kamer. Het is de directeur van de
rechtbank.
Plots is er een geluid, Jozef gaat kijken. Leni staat daar, ze heeft een bord tegen de muur gegooid om Jozef uit de
kamer weg te krijgen. Jozef gaat met Leni mee. Hij komt een schilderij tegen van een man in een rechter toga op
een troon. Hij vraagt Leni of dat zijn rechter is. Leni zegt dat hij een onderzoeksrechter is. Maar waarom zit hij dan
op een troon? Dat is allemaal nep, in werkelijkheid is het een keukenstoel met een paardendeken eroverheen
geslagen. Van Leni moet Jozef zo snel mogelijk alles bekennen, dan zal ze hem helpen. Leni heeft vliezen tussen
haar vingers. Leni zegt Jozef Elsa (minnares?) heeft ingeruild voor haar. Ze geeft hem de sleutel van haar huis, zo
kan hij komen wanneer hij wilt.
Oom Karl is boos op jozef. Hij sluipt zomaar weg met een snol, terwijl de directeur van de bank, de advocaat en hij
hebben zitten wachten op hem. De directeur heeft namelijk groot zeggenschap over zijn zaak.
Voorwoord:
De beroemdste roman is een jaar na Franz Kafka uitgebracht. Het wordt gezien als een parabel over een absurd
ver doorgevoerde bureaucratie waarin een man wordt gearresteerd voor een misdaad die hem nooit wordt
uitgelegd en waarvoor nooit een rechtszaak is gehouden
Kafka schreef het boek wanneer hij thuis kwam van zijn werk (bij het Praagse Verzekeringsinstituut)
-Het verhaal kan gelezen worden als een allegorie van staatscontrole, een verhaal waarin een misdadig juridisch
doolhof een onschuldige burger vermorzelt.
-Het verhaal kan gelezen worden als een psychologische droomwereld, een nachtmerrie gevoed door kafka’s
angst voor zijn dominante vader.
Jean-Paul zag het werk als een allegorie van de Joodse identiteit in een wereld waarin schuldgevoel en angst elke
gedachte van het individu bepalen.
Hoofdstuk 1:
Blz. 10 t/m 17:
Vandaag is het Jozefs verjaardag. Jozef vraagt om ontbijt, en er komt een vreemde man binnen (Franz). Van een
andere man (Willem) moet hij in zijn kamer blijven. Die zegt hem dat hij is gearresteerd, maar zegt niet waarom.
Jozef moet zijn spullen aan hen geven, anders worden ze maar gestolen of verkocht.
Jozef denkt dat deze ‘arrestatie’ een slechte grap is van zijn collega’s, omdat hij vandaag 30 wordt.
Jozef wil het arrestatiebevel en hun papieren zien. De gronden waarop ze hem aanklagen, die kent Jozef niet.
De mannen eten Jozefs ontbijt op. De inspecteur wil Jozef zien. Jozef moet een zwarte jas aan. Hij loopt mee naar
een andere kamer. Deze kamer is van juffrouw Bürstner. Hier zit de inspecteur, hij weet alleen dat Jozef
gearresteerd is. Jozef mag gewoon naar zijn werk.
Blz. 18 t/m 24:
Jozef zag dat hij al laat was voor zijn werk, en stapt in de taxi. Op zijn werk wordt hij door velen gefeliciteerd.
Normaal bracht Jozef zijn avonden door op kantoor tot 9 uur. Daarna ging hij naar de bierkelder tot 11 uur. Hij zag
vaak een serveerster die Elsa heette, ze is een hoer. Maar die avond besloot Jozef om gelijk naar huis te gaan,
maar had geen zin om te slapen. Hij bleef wakker tot juffrouw Bürstner thuiskwam. Bürstner was boos omdat
Jozef in haar kamer was. Ze wil dat hij weggaat.
Hoofdstuk 2:
Blz. 25 t/m 35
Jozef moest op zondag voorkomen, zo kwam zijn werkschema niet in de war. In de Juliusstraat. Hij wilde niet ’s
avonds, dan kon hij niet meer helder denken. De zitting was in een wijk waar Jozef nog nooit was geweest. Hij
ging op zoek naar de rechtbank, en vroeg aan mensen waar de Juliusstraat was. De Juliusstraat was een straat
met grijze huizen die er allemaal hetzelfde uitzagen, sleetse appartementen verhuurd aan arme mensen. De
rechtbank was enorm en de ingang bijzonder hoog en wijd, voor de wagens van de pakhuizen die eromheen
stonden. Jozef vond het gek dat ze niet de precieze locatie van de rechtbank hadden genoemd, hij besloot zomaar
een trap te nemen. Hij klopte aan op de vijfde verdieping. Jozef was 1 uur en 5 minuten te laat. De verhoorder
was niet verplicht hem nu nog te horen, maar hij maakt een uitzondering. Een meneer zegt dat hij een
huisschilder is. Nee, Jozef is eerste procuratiehouder bij een grote bank. Deze vraag maakt duidelijk wat voor
soort proces tegen mij wordt gevoerd. Ze noemen het een legitiem proces. Jozef pakt de aantekeningen van de
rechter af, en laat het aan het publiek zien. Het is een smerig blaadje. Jozef vind het niet belangrijk wat er met
hem gebeurt, maar het laat wel zien wat voor processen tegen andere worden gevoerd. De hele zaal begon te
lachen. Ze behoren allemaal bij het complot, het zijn spionnen.
, Blz. 36 t/m 45
Jozef wachtte de hele week op een nieuwe uitnodiging voor de zitting, maar die kwam er niet. De vrouw van de
vijfde verdieping deed opnieuw open, en zei dat er geen zitting is vandaag. Ze vraagt Jozef of ze de
onderzoeksrechter een bericht kan geven. Ze kent hem, haar man is deurwaarder bij de rechtbank en mag gratis
in het huis wonen. De ‘wetboeken’ van de rechter liggen ook bij haar thuis. Het bevat allemaal plaatjes. De vrouw
wil hem helpen. Ze vind dat Jozef mooie, donkere ogen heeft. Maar Jozef denkt dat ze net zo is als de anderen van
de hoorzitting. Hij vraagt haar of ze de onderzoeksrechter wel kent. Jazeker, hij is helemaal weg van haar, ze heeft
veel invloed op hem. De man van deze vrouw is dus deurwaarder. Hij wil jozef wel helpen. Hij brengt Jozef naar
allemaal mensen. Dit zijn ook allemaal verdachten, zij hebben bewijsaanvragen ingediend. Jozef gaat weg.
Hoofdstuk 3:
Blz. 46 t/m 51
Enkele avonden later in de hal van de bank worden de mensen (Willem en Franz) die eerder Jozef thuis kwamen
bezoeken, geslagen met een zweep. Ze zeggen dat Jozef heeft geklaagd bij de onderzoeksrechter, daarom worden
ze gestraft. Jozef heeft niet geklaagd, hij heeft alleen verteld wat er in zijn kamer is gebeurd. De man die slaat zegt
dat de straf rechtvaardig en onvermijdelijk is. Jozef wil de man betalen om Willem en Franz vrij te laten, maar de
man denkt dat hij dan wordt verklikt. Jozef vertelt hem dat het niet hun schuld is, maar die van de organisatie.
Franz smeekt of Jozef hem vrij kan krijgen, hij is jonger dan Willem en zijn verloofde wacht op hem.
Jozef wilde beide bewakers bevrijden, hij moest dit bedorven rechtssysteem bevechten. Hij overwoog zichzelf aan
te bieden dat hij geslagen werd i.p.v. hen, maar dat zou de man niet hebben geaccepteerd. Hij kon de bewakers
niet meer helpen, maar hij kon er wel voor zorgen dat de hoge rechters gestraft zouden worden
De volgende dag kon Jozef zich niet goed op zijn werk concentreren, hij dacht steeds aan de bewakers. Jozef liep
op weg naar huis langs het rommelhok, daar lag alles nog net zoals het de avond ervoor lag. De bewakers zag hij
nog steeds volledig uitgekleed, ze schreeuwen om hulp. Toen riep Jozef: ruim dat rommelhok toch eens op! Het
ligt vol met troep.
Hoofdstuk 4:
Blz. 52 t/m 64
Oom Karl staat in het kantoor. Hij vraagt aan Jozef of het waar is. Jozef geeft antwoord, het is waar. ‘Hoe is het
mogelijk, het is toch geen strafzaak?’’ Jozef antwoord, Jawel, het is een strafzaak. Oom Karl zegt hem dat hij aan
zijn familie en zijn goede naam moest denken! Hij mag zijn familie niet beschamen! Het is geen proces voor een
gewone rechtbank. Oom Karl zegt hem dat dit soort dingen niet zomaar gebeuren, zoiets is ergens ontstaan, je
moet een waarschuwing hebben gehad. Oom Karl zegt hem dat hij niet zo onverschillig moet doen. Als de
rechtszaak slecht afloopt, wordt hij geruïneerd. Dan wordt zijn familie door het slijk gehaald.
Ze gaan naar advocaat Huld. Jozef merkt op dat ze in de buurt van de rechtbank komen. De taxi stopt voor een
donker huis. Het luikje van de deur gaat open, er staat een vrouw. Ze zegt dat de advocaat ziek is. Maar van oom
Karl moet ze de deur openen. De advocaat is erg ziek, hij kan nauwelijks nog ademen, kan niet slapen en wordt
steeds zwakker. Oom Karl vraagt hem of hij wel goed verzorgd wordt, de dienstmeid is namelijk niet erg vrolijk.
Maar volgens hem is Leni een goede dienstmeid. Oom Karl wil dat Leni weggaat, hij wil privézaken bespreken. De
advocaat weet van zijn proces. Hij verkeerd in juridische kringen, hij krijgt ook van vrienden van de rechtbank
bezoek en dan hoort hij dingen. Een goede vriend van de advocaat is ook in de kamer. Het is de directeur van de
rechtbank.
Plots is er een geluid, Jozef gaat kijken. Leni staat daar, ze heeft een bord tegen de muur gegooid om Jozef uit de
kamer weg te krijgen. Jozef gaat met Leni mee. Hij komt een schilderij tegen van een man in een rechter toga op
een troon. Hij vraagt Leni of dat zijn rechter is. Leni zegt dat hij een onderzoeksrechter is. Maar waarom zit hij dan
op een troon? Dat is allemaal nep, in werkelijkheid is het een keukenstoel met een paardendeken eroverheen
geslagen. Van Leni moet Jozef zo snel mogelijk alles bekennen, dan zal ze hem helpen. Leni heeft vliezen tussen
haar vingers. Leni zegt Jozef Elsa (minnares?) heeft ingeruild voor haar. Ze geeft hem de sleutel van haar huis, zo
kan hij komen wanneer hij wilt.
Oom Karl is boos op jozef. Hij sluipt zomaar weg met een snol, terwijl de directeur van de bank, de advocaat en hij
hebben zitten wachten op hem. De directeur heeft namelijk groot zeggenschap over zijn zaak.
