Financiële instrumenten
Definitie financieel instrument
Een overeenkomst die leidt tot een financieel actief bij één partij en een financiële verplichting of eigen-
vermogensinstrument bij een andere partij.
Opname in de balans
Een financieel actief of een financiële verplichting dient in de balans te worden opgenomen op het moment
dat contractuele rechten of verplichtingen ten aanzien van dat instrument ontstaan.
Twee soorten
1. Primair
2. Secundair (derivaten)
- Geen of geringe netto-aanvangsinvestering
- Waarde is afhankelijk van het onderliggend, primair financieel actief
- Toekomstige afwikkeling
Eerste waardering
Eerste waardering vindt plaats tegen reële waarde (fair value) + transactiekosten
De transactiekosten worden niet meegenomen bij vervolgwaardering tegen fair value met
waardeveranderingen in winst- en verliesrekening.
Waarom?
Uitleg met een voorbeeld: je koopt een lening voor 100K (reële waarde) en 5K transactiekosten. Totale
betaling = 105K. De lening wordt gekocht met als doel deze te verhandelen. Derhalve betreft de
vervolgwaardering cf. het classificatiemodel reële waarde met waardeveranderingen via winst- en
verliesrekening (FVPL). Het heeft dan geen nut om eerste waardering tegen reële waarde met
transactiekosten te hanteren, omdat de lening vervolgens alsnog gecorrigeerd wordt naar 100K met
verschil naar winst- en verlies.
Vervolgwaardering
Is er sprake van een actief?
Ja, dan ga je kijken naar het classificatiemodel (zie hieronder).
Passiva worden gewaardeerd tegen geamortiseerde kostprijs, behalve derivaten (deze worden tegen reële
waarde (met waardeveranderingen via P&L) gewaardeerd of kostprijs indien RJ).
Geamortiseerde kostprijs met toepassing effectieve-rentemethode
Hierbij is er bij eerste verwerking sprake van agio of disagio: de waarde wijkt af van de nominale waarde
van het instrument. De toekomstige kasstromen van een financieel instrument worden contant gemaakt
tegen de effectieve rente.
De geamortiseerde kostprijs kan gelijk zijn aan de nominale waarde, namelijk indien er geen agio/disagio en
transactiekosten zijn.
Zie herhaling financiële instrumenten college 8 voor uitleg a.d.h.v. een rekenvoorbeeld van amortisatie.
1
Definitie financieel instrument
Een overeenkomst die leidt tot een financieel actief bij één partij en een financiële verplichting of eigen-
vermogensinstrument bij een andere partij.
Opname in de balans
Een financieel actief of een financiële verplichting dient in de balans te worden opgenomen op het moment
dat contractuele rechten of verplichtingen ten aanzien van dat instrument ontstaan.
Twee soorten
1. Primair
2. Secundair (derivaten)
- Geen of geringe netto-aanvangsinvestering
- Waarde is afhankelijk van het onderliggend, primair financieel actief
- Toekomstige afwikkeling
Eerste waardering
Eerste waardering vindt plaats tegen reële waarde (fair value) + transactiekosten
De transactiekosten worden niet meegenomen bij vervolgwaardering tegen fair value met
waardeveranderingen in winst- en verliesrekening.
Waarom?
Uitleg met een voorbeeld: je koopt een lening voor 100K (reële waarde) en 5K transactiekosten. Totale
betaling = 105K. De lening wordt gekocht met als doel deze te verhandelen. Derhalve betreft de
vervolgwaardering cf. het classificatiemodel reële waarde met waardeveranderingen via winst- en
verliesrekening (FVPL). Het heeft dan geen nut om eerste waardering tegen reële waarde met
transactiekosten te hanteren, omdat de lening vervolgens alsnog gecorrigeerd wordt naar 100K met
verschil naar winst- en verlies.
Vervolgwaardering
Is er sprake van een actief?
Ja, dan ga je kijken naar het classificatiemodel (zie hieronder).
Passiva worden gewaardeerd tegen geamortiseerde kostprijs, behalve derivaten (deze worden tegen reële
waarde (met waardeveranderingen via P&L) gewaardeerd of kostprijs indien RJ).
Geamortiseerde kostprijs met toepassing effectieve-rentemethode
Hierbij is er bij eerste verwerking sprake van agio of disagio: de waarde wijkt af van de nominale waarde
van het instrument. De toekomstige kasstromen van een financieel instrument worden contant gemaakt
tegen de effectieve rente.
De geamortiseerde kostprijs kan gelijk zijn aan de nominale waarde, namelijk indien er geen agio/disagio en
transactiekosten zijn.
Zie herhaling financiële instrumenten college 8 voor uitleg a.d.h.v. een rekenvoorbeeld van amortisatie.
1
