Critical statement
Door: Franca Hoogendoorn
Datum:
Stageplek:
Examinator:
,Inhoud
Inleiding..................................................................................................................................................2
Casus......................................................................................................................................................3
Waarom heb ik deze casus gekozen?.................................................................................................4
Mijn morele dilemma.............................................................................................................................4
De verpleegkundige beroepscode..........................................................................................................5
De morele vraag vanuit verschillende perspectieven.............................................................................8
De zorgvrager.....................................................................................................................................8
Familie van de zorgvrager...................................................................................................................8
Medisch perspectief...........................................................................................................................9
Verpleegkundig perspectief................................................................................................................9
Ethisch perspectief...........................................................................................................................10
Teamdialoog.....................................................................................................................................10
Stap 1: Concentreren....................................................................................................................10
Stap 2: Uitstellen..........................................................................................................................10
Stap 3: Reflecteren.......................................................................................................................11
Stap 4: Actie ondernemen............................................................................................................12
Mijn mening.........................................................................................................................................13
Bronnenlijst..........................................................................................................................................14
1
,Inleiding
Tijdens onderwijseenheid 5, genaamd waarde(n)volle zorg, liep ik gedurende acht
weken stage bij ‘De Herbergier’ in Arnhem. Dit is een kleinschalige
ouderenzorginstantie voor mensen met geheugenproblemen. Bij ‘De Herbergier’
wonen in totaal zestien gasten. Het doel van ‘De Herbergier’ is zorg, begeleiding en
aandacht bieden aan mensen die door hun vorm van dementie niet meer zelfstandig
thuis kunnen wonen. Dit wordt gedaan door te denken in mogelijkheden en niet in
beperkingen. Gasten worden bovendien gestimuleerd om zo actief en zelfstandig
mogelijk te leven. Hier hoort ook een opendeuren beleid bij. Op de website van ‘De
Herbergier’ staat: “Ondanks een geheugenprobleem proberen we de vrijheid om te
kiezen zoveel als mogelijk bij de gast zelf te laten. Ook wanneer daar bepaalde
risico's bij horen. Risico's waar we zeker rekening mee houden, maar ook
accepteren omdat deze nu eenmaal bij het leven horen.” 1
Tijdens deze onderwijseenheid was het grootste doel het verdiepen van jezelf in de
mens achter de patiënt. Hierbij lettend op moreel-ethische dilemma’s. Morele
dilemma`s spelen een grote rol in de zorg die een verpleegkundige levert. Ik heb
gedurende mijn stage gezocht naar morele dilemma`s binnen ‘De Herbergier’ en heb
uiteindelijk gekozen voor het thema vrijheid en veiligheid. In dit verslag beschrijf ik
eerst het morele dilemma van mijn keuze. Hierna volgt een probleemanalyse van dit
dilemma. Vervolgens maak ik de verbinding tussen de beroepscode en mijn dilemma
en gebruik ik een model om tot besluitvorming te komen. Hierin betrek ik ook de
resultaten van de teamdialoog die ik heb gevoerd.
1
Welkom bij Herbergier Arnhem. (2022). Herbergier Arnhem. Via:
https://www.herbergier.nl/arnhem
2
, Casus
Mevrouw X is 84 en woont sinds 3 maanden bij ‘De Herbergier’ samen met haar kat
Miepsie. Sinds het pensioen van haar man woonde mevrouw in Frankrijk in een
omgebouwde oude tabaksschuur. Hier vond ze het heerlijk. In 2013 overleed haar
man vrij snel nadat hij ziek werd. Dit vind mevrouw erg lastig. In 2014 is mevrouw
met een sepsis op de ic in Frankrijk beland. In september 2016 is ze terug naar
Nederland verhuist, zodat ze dichter bij haar kinderen was. Ze woonde op een
vakantiepark in Emmen waar ze vroeger altijd al met haar man kwam. Haar
geheugen ging steeds verder achteruit en ze kreeg de diagnose Alzheimer. Daarom
woont mevrouw nu bij ‘De Herbergier’. Mevrouw is dan ook geclassificeerd als een
laag-midden complexe patiënt, omdat ze last heeft van geheugenproblemen, in dit
geval Alzheimer. 2
Mevrouw gaat vaak wandelen. Meestal geeft ze dit ook aan. Ze zegt dan tegen het
personeel dat ze naar Frankrijk gaat of naar Drenthe. Mevrouw heeft een GPS-
systeem in haar tas zitten, waarmee ze gevolgd kan worden. Als ze na een half uur
niet terug is, gaat één van de personeelsleden haar ophalen. Meestal is ze dan erg
moe en opgelucht dat ze in de auto in kan stappen. De laatste tijd stapt mevrouw
echter regelmatig in de bus. Ook probeert ze om haar GPS-systeem terug te geven
aan de personeelsleden, omdat ze het onnodig vind dat ‘dat ding’ in haar tas zit.
Daarnaast heeft ze recentelijk haar GPS-systeem uit haar tas gehaald en op haar
kamer laten liggen. Hierna is ze gaan wandelen en in de bus gestapt. Ten slotte
heeft mevrouw af en toe blaren op haar voeten van het wandelen.
2
HAN. (2016, februari). Niveau’s en toetsing HBO-V HAN (Nr. 160314). Hogeschool Arnhem Nijmegen
via: https://blog3.han.nl/verpleegkundepraktijk/wp-content/uploads/sites/82/2021/11/160314-
Kerndocument-Niveaus-per-rol-ahv-kernbegrippen-def.pdf
3
Door: Franca Hoogendoorn
Datum:
Stageplek:
Examinator:
,Inhoud
Inleiding..................................................................................................................................................2
Casus......................................................................................................................................................3
Waarom heb ik deze casus gekozen?.................................................................................................4
Mijn morele dilemma.............................................................................................................................4
De verpleegkundige beroepscode..........................................................................................................5
De morele vraag vanuit verschillende perspectieven.............................................................................8
De zorgvrager.....................................................................................................................................8
Familie van de zorgvrager...................................................................................................................8
Medisch perspectief...........................................................................................................................9
Verpleegkundig perspectief................................................................................................................9
Ethisch perspectief...........................................................................................................................10
Teamdialoog.....................................................................................................................................10
Stap 1: Concentreren....................................................................................................................10
Stap 2: Uitstellen..........................................................................................................................10
Stap 3: Reflecteren.......................................................................................................................11
Stap 4: Actie ondernemen............................................................................................................12
Mijn mening.........................................................................................................................................13
Bronnenlijst..........................................................................................................................................14
1
,Inleiding
Tijdens onderwijseenheid 5, genaamd waarde(n)volle zorg, liep ik gedurende acht
weken stage bij ‘De Herbergier’ in Arnhem. Dit is een kleinschalige
ouderenzorginstantie voor mensen met geheugenproblemen. Bij ‘De Herbergier’
wonen in totaal zestien gasten. Het doel van ‘De Herbergier’ is zorg, begeleiding en
aandacht bieden aan mensen die door hun vorm van dementie niet meer zelfstandig
thuis kunnen wonen. Dit wordt gedaan door te denken in mogelijkheden en niet in
beperkingen. Gasten worden bovendien gestimuleerd om zo actief en zelfstandig
mogelijk te leven. Hier hoort ook een opendeuren beleid bij. Op de website van ‘De
Herbergier’ staat: “Ondanks een geheugenprobleem proberen we de vrijheid om te
kiezen zoveel als mogelijk bij de gast zelf te laten. Ook wanneer daar bepaalde
risico's bij horen. Risico's waar we zeker rekening mee houden, maar ook
accepteren omdat deze nu eenmaal bij het leven horen.” 1
Tijdens deze onderwijseenheid was het grootste doel het verdiepen van jezelf in de
mens achter de patiënt. Hierbij lettend op moreel-ethische dilemma’s. Morele
dilemma`s spelen een grote rol in de zorg die een verpleegkundige levert. Ik heb
gedurende mijn stage gezocht naar morele dilemma`s binnen ‘De Herbergier’ en heb
uiteindelijk gekozen voor het thema vrijheid en veiligheid. In dit verslag beschrijf ik
eerst het morele dilemma van mijn keuze. Hierna volgt een probleemanalyse van dit
dilemma. Vervolgens maak ik de verbinding tussen de beroepscode en mijn dilemma
en gebruik ik een model om tot besluitvorming te komen. Hierin betrek ik ook de
resultaten van de teamdialoog die ik heb gevoerd.
1
Welkom bij Herbergier Arnhem. (2022). Herbergier Arnhem. Via:
https://www.herbergier.nl/arnhem
2
, Casus
Mevrouw X is 84 en woont sinds 3 maanden bij ‘De Herbergier’ samen met haar kat
Miepsie. Sinds het pensioen van haar man woonde mevrouw in Frankrijk in een
omgebouwde oude tabaksschuur. Hier vond ze het heerlijk. In 2013 overleed haar
man vrij snel nadat hij ziek werd. Dit vind mevrouw erg lastig. In 2014 is mevrouw
met een sepsis op de ic in Frankrijk beland. In september 2016 is ze terug naar
Nederland verhuist, zodat ze dichter bij haar kinderen was. Ze woonde op een
vakantiepark in Emmen waar ze vroeger altijd al met haar man kwam. Haar
geheugen ging steeds verder achteruit en ze kreeg de diagnose Alzheimer. Daarom
woont mevrouw nu bij ‘De Herbergier’. Mevrouw is dan ook geclassificeerd als een
laag-midden complexe patiënt, omdat ze last heeft van geheugenproblemen, in dit
geval Alzheimer. 2
Mevrouw gaat vaak wandelen. Meestal geeft ze dit ook aan. Ze zegt dan tegen het
personeel dat ze naar Frankrijk gaat of naar Drenthe. Mevrouw heeft een GPS-
systeem in haar tas zitten, waarmee ze gevolgd kan worden. Als ze na een half uur
niet terug is, gaat één van de personeelsleden haar ophalen. Meestal is ze dan erg
moe en opgelucht dat ze in de auto in kan stappen. De laatste tijd stapt mevrouw
echter regelmatig in de bus. Ook probeert ze om haar GPS-systeem terug te geven
aan de personeelsleden, omdat ze het onnodig vind dat ‘dat ding’ in haar tas zit.
Daarnaast heeft ze recentelijk haar GPS-systeem uit haar tas gehaald en op haar
kamer laten liggen. Hierna is ze gaan wandelen en in de bus gestapt. Ten slotte
heeft mevrouw af en toe blaren op haar voeten van het wandelen.
2
HAN. (2016, februari). Niveau’s en toetsing HBO-V HAN (Nr. 160314). Hogeschool Arnhem Nijmegen
via: https://blog3.han.nl/verpleegkundepraktijk/wp-content/uploads/sites/82/2021/11/160314-
Kerndocument-Niveaus-per-rol-ahv-kernbegrippen-def.pdf
3
