NG Samenvatting
Nucleaire geneeskunde
Radioactiviteit ontstaat door instabiele atoomkernen die vervallen naar stabiele kernen. De snelheid
waarmee dat gebeurt is halveringssnelheid
Ontstaan van beelden door middel van NaI(T1)-scintillatiedetector
NaI(t1) staat voor natriumjodide gedoteerd met thallium
- Radiofarmacon
o Is het radioactieve stof die geinjecteerd wordt in de patiënt
- Collimator
o Vergelijkbaar als een
strooistralenrooster
o Verschillende soorten,
afhankelijk van
Energie
Gevoeligheid
Scheidend vermogen
( spatiële resolutie)
- Scintillatie kristal
o Natriumjodide
o Absorbeert fotonen die door de
collimator zijn gelaten
o Zet fotonen om in een lcihtflits
- Photo multiplier Tubus (PMT)
o Versterken van lichtveld
- Puls Hoogte Analyzer
o Berekent hoeveel er is opgenomen in het kristal
- Foto elektrisch effect
o 15 tot 20%
- Beeld matrix
o Aantal pixels
Een geaccepteerde foton (count) wordt in de beeld matrix geplaatst
Hoewel deze detector hier boven benoemd tegenwoordig het meest wordt gebruikt, is er ook een
ander soort detector type voor gammacamera’s, namelijk de CZT(Cadmium- Zinktelluride-)
Halfgeleiderdetector. Het verschil is dat de CZT halfgeleiderdetector de geabsorbeerde gamma
energie direct opzet in ladingdragers, dit resulteert in een stroompuls die gemeten kan worden.
Hierdoor is geen PMT meer nodig
Het belangrijkste voordeel van de CZT-halfgeleiderdetector is dat ten opzichte van de NaI(T1)-
scintillatiedetector de directe omzet van gamma energie naar een stroompuls resulteert in een
verbeterde energie resolutie. Hierdoor worden minder verstrooide gamma fotonen gedetecteerd.
Het beeldcontrast neemt toe.
Ook is de CZT een stuk compacter, door het ontbreken van de PMT is het lichter dan de NaI(T1)
, Soorten Collimators
- Parallelle collimator
o Het meest gebruikte collimator
o De afmetingen van de collimator bepalen het
gezichtsveld (FOV)
o Het bestaat uit een loodplaat met parallel lopende
kanalen, deze kanalen worden onderscheiden van
elkaar door loden wanden (Specta genoemd)
o Hoe beter het scheidend vermogen, hoe lager de
gevoeligheid.
- Pinhole Collimator
o Bestaat uit een loden kegelwand met in de top van de kegel een gat.
o De afstand tussen het gat en de kristal is meestal zo’n 20 tot 25 cm
o Deze collimator wordt vaak gebruikt bij kleine objecten, zoals een schildklier, pols.
Om deze vergoot af te beelden om zo de details in het beeld te vergoten
- Convergerende collimator
o De kanalen richten zich vanaf de detectoroppervlakte naar het punt dat zich voor de
collimator bevindt. Objecten die zich tussen de collimator en het convergentiepunt
bevinden worden vergoot.
o De mate van vergroting hangt af van de afstand van het af te beelden object naar de
collimator
- Divergerende collimator
o Het beeld een verkleining af
o Deze collimator wordt zelden gebruikt, alleen bij kleine detectoren ter vergroting van
het FOV
Gevoeligheid gammacamera
De gevoeligheid van een gamma camera geeft aan welke fractie van de uitgezonden gammafotonen
daadwerkelijk bijdraagt aan de beeldvorming. Hangt zowel af van de gebruikte collimator, de
afmetingen en het materiaal van het kristal, de foto Energie en het ingestelde Energie venster.
Tomografische technieken
Door middel van tomografische technieken is het mogelijk om van een 2D beeld een 3D beeld te
maken, dit heet reconstructie. Voor gammacamera’s wordt de techniek om 2D projecties rondom de
patiënt te maken SPECT genoemd. 2 voorbeelden van SPECT vergeleken met planaire scintigrafie
zijn:
- Geen superpositie van activiteit van achter elkaar liggende structuren in de projectierichting
loodrecht op het collimatoroppervlak. (dus geen overprojectie)
- Het beeldcontrast is beter, doordat de bijdrage van achtergrond straling wordt verminderd
SPECT heeft grote voordelen, alleen het is erg tijdrovend, omdat er veel projecties om de patiënt
heen moeten worden gemaakt. In elke projectie moeten voldoende counts worden opgevangen. De
tijd kan verkort worden door meer dosis te geven, Uit stralingsbeschermingsoogpunt is dit
onwenselijk). In de praktijk wordt SPECT vaak uitgevoerd wanneer planaire onderzoek geen
vraagstelling heeft kunnen beantwoorden. Dit geldt vaak bij diep in het lichaam gelegen afwijkingen.
Tegenwoordig zijn er ook SPECT CT , Hier zijn 2 soorten van:
Nucleaire geneeskunde
Radioactiviteit ontstaat door instabiele atoomkernen die vervallen naar stabiele kernen. De snelheid
waarmee dat gebeurt is halveringssnelheid
Ontstaan van beelden door middel van NaI(T1)-scintillatiedetector
NaI(t1) staat voor natriumjodide gedoteerd met thallium
- Radiofarmacon
o Is het radioactieve stof die geinjecteerd wordt in de patiënt
- Collimator
o Vergelijkbaar als een
strooistralenrooster
o Verschillende soorten,
afhankelijk van
Energie
Gevoeligheid
Scheidend vermogen
( spatiële resolutie)
- Scintillatie kristal
o Natriumjodide
o Absorbeert fotonen die door de
collimator zijn gelaten
o Zet fotonen om in een lcihtflits
- Photo multiplier Tubus (PMT)
o Versterken van lichtveld
- Puls Hoogte Analyzer
o Berekent hoeveel er is opgenomen in het kristal
- Foto elektrisch effect
o 15 tot 20%
- Beeld matrix
o Aantal pixels
Een geaccepteerde foton (count) wordt in de beeld matrix geplaatst
Hoewel deze detector hier boven benoemd tegenwoordig het meest wordt gebruikt, is er ook een
ander soort detector type voor gammacamera’s, namelijk de CZT(Cadmium- Zinktelluride-)
Halfgeleiderdetector. Het verschil is dat de CZT halfgeleiderdetector de geabsorbeerde gamma
energie direct opzet in ladingdragers, dit resulteert in een stroompuls die gemeten kan worden.
Hierdoor is geen PMT meer nodig
Het belangrijkste voordeel van de CZT-halfgeleiderdetector is dat ten opzichte van de NaI(T1)-
scintillatiedetector de directe omzet van gamma energie naar een stroompuls resulteert in een
verbeterde energie resolutie. Hierdoor worden minder verstrooide gamma fotonen gedetecteerd.
Het beeldcontrast neemt toe.
Ook is de CZT een stuk compacter, door het ontbreken van de PMT is het lichter dan de NaI(T1)
, Soorten Collimators
- Parallelle collimator
o Het meest gebruikte collimator
o De afmetingen van de collimator bepalen het
gezichtsveld (FOV)
o Het bestaat uit een loodplaat met parallel lopende
kanalen, deze kanalen worden onderscheiden van
elkaar door loden wanden (Specta genoemd)
o Hoe beter het scheidend vermogen, hoe lager de
gevoeligheid.
- Pinhole Collimator
o Bestaat uit een loden kegelwand met in de top van de kegel een gat.
o De afstand tussen het gat en de kristal is meestal zo’n 20 tot 25 cm
o Deze collimator wordt vaak gebruikt bij kleine objecten, zoals een schildklier, pols.
Om deze vergoot af te beelden om zo de details in het beeld te vergoten
- Convergerende collimator
o De kanalen richten zich vanaf de detectoroppervlakte naar het punt dat zich voor de
collimator bevindt. Objecten die zich tussen de collimator en het convergentiepunt
bevinden worden vergoot.
o De mate van vergroting hangt af van de afstand van het af te beelden object naar de
collimator
- Divergerende collimator
o Het beeld een verkleining af
o Deze collimator wordt zelden gebruikt, alleen bij kleine detectoren ter vergroting van
het FOV
Gevoeligheid gammacamera
De gevoeligheid van een gamma camera geeft aan welke fractie van de uitgezonden gammafotonen
daadwerkelijk bijdraagt aan de beeldvorming. Hangt zowel af van de gebruikte collimator, de
afmetingen en het materiaal van het kristal, de foto Energie en het ingestelde Energie venster.
Tomografische technieken
Door middel van tomografische technieken is het mogelijk om van een 2D beeld een 3D beeld te
maken, dit heet reconstructie. Voor gammacamera’s wordt de techniek om 2D projecties rondom de
patiënt te maken SPECT genoemd. 2 voorbeelden van SPECT vergeleken met planaire scintigrafie
zijn:
- Geen superpositie van activiteit van achter elkaar liggende structuren in de projectierichting
loodrecht op het collimatoroppervlak. (dus geen overprojectie)
- Het beeldcontrast is beter, doordat de bijdrage van achtergrond straling wordt verminderd
SPECT heeft grote voordelen, alleen het is erg tijdrovend, omdat er veel projecties om de patiënt
heen moeten worden gemaakt. In elke projectie moeten voldoende counts worden opgevangen. De
tijd kan verkort worden door meer dosis te geven, Uit stralingsbeschermingsoogpunt is dit
onwenselijk). In de praktijk wordt SPECT vaak uitgevoerd wanneer planaire onderzoek geen
vraagstelling heeft kunnen beantwoorden. Dit geldt vaak bij diep in het lichaam gelegen afwijkingen.
Tegenwoordig zijn er ook SPECT CT , Hier zijn 2 soorten van:
