samenvatting werktereinnen

WT: Inleiding en Sociale Kaart
PPT Inleiding:
1. In grote lijnen duiden hoe onze huidige welvaartstaat geëvolueerd is sinds de industriële revolutie
(naar actieve welvaartstaat) en hoe dit van invloed was op de rol van sociaal werk
o Door de industriële revolutie was er veel armoede
 Slechte werk en woonomstandigheden van de arbeiders
 Wonden soms met 10 mensen op elkaar
 Verstedelijking
o Geen sociale zekerheid en vangnetten
o Sociaal werk was aanwezig door middel van liefdadigheid
o Vanaf eind 19de eeuw, begin 20ste eeuw
 Universele initiatieven (wet op kinderarbeid, 8-urendag…)
 Meer professioneel sociaal werk
 Mary Richmond = meer sociaal casework: huisbezoeken, pedagogisch sociaal
onderzoek en systematiek
o Na WOII
 Opkomst verzorgingsstaat (= overheid ziet plicht om zorg te bieden voor de burgers
van de samenleving)
 Onder invloed gruwelen oorlog
 Overheid betrokkenheid op sociale problemen
 1948; UVRM
 Sociale rechtvaardigheid en gelijkheid, herverdeling
 recht op menswaardig bestaan
 solidariteit: sociale zekerheid uitbouwen en sociale bijstand als vangnet
 focus op maatschappelijke dienstverlening en sociale ondersteuning
 sociaal werk belangrijke rol als realiseren van beleidskeuzes
o OCMW-wetgeving: realisatie recht op menswaardig bestaan
o Projecten samenlevingsopbouw en socio-cultureel werk
 Sociale bescherming verschilt naargelang beroepscategorie en bescherming
o Werknemers, zelfstandigen en ambtenaren
 Doel = aan elke burger voldoende bestaansmiddelen waarborgen wanneer
bestaanszekerheid wordt bedreigd ten gevolge van aantal risico’s
o Arbeidsongevallen, jaarlijkse vakantie, ziekte en invaliditeit, kinderbijslag,
werkloosheid, beroepsziekten en personen
o Na golden sixties ook economische regressie
 Kritiek op afhankelijkheidsdynamieken / wat met individuele verantwoordelijkheid?
 Investeringspolitiek

,  Mensen uit kwetsbaarheid halen door hen aan het werk te zetten
 Sterkere focus op actieve inbreng en participatie cliënten
 Sociaal werk
 Sterkere inzet op activering en werk, betrokkenheid en participatie van de
cliënt, buurtprojecten, gericht op activering.
2. Globaal (niet gedetailleerd) inzicht in staatsstructuur van België en huidige ontwikkelingen hierin
 Federale staat
o Bevoegd voor
 Financiën
 Leger
 Justitie
 Sociale zekerheid
 Buitenlandse zaken
 Volksgezondheid
 Gemeenschappen & gewesten
o Gemeenschappen bevoegd voor
 Onderwijs
 Sport
 Cultuur
 Media
 Welzijnsbeleid
 Gezondheidszorg
 Taal & cultuur of persoonsgebonden
o Gewesten bevoegd voor
 Economie
 Tewerkstelling
 Ruimtelijke ordening
 Leefmilieu
 Infrastructuur
 Huisvesting
 Landbouw
 Buitenlandse handel
 Ontwikkelingssamenwerking
 Decreten of ordonnantie
 Sociaaleconomisch of plaatsgebonden
 Provincies
o Ontwikkelen van een eigen beleid

, o Overheveling naar Vlaanderen of steden en gemeenten
 Gemeenten
o Winnen aan belang
 OCMW-wetgeving = federaal naar kanteling van OCMW ’s in gemeente voor
bestuurlijke aangelegenheden, lokaal sociaal beleid met lokaal bestuur als
trekker
3. De kernbegrippen omschrijven die in de les besproken zijn
 Cliënt = persoon waarmee de hulpverlener aan de slag gaat, waarmee je in proces gaat
o Maakt gebruik van hulp of dienstverleningsaanbod
o = Belanghebbende
 Cliëntsysteem = de cliënt en zijn directe omgeving
o Wederzijdse beïnvloeding
 Intake gesprek = wederzijds proces van informatie-uitwisseling, beginnend gesprek om
dingen te weten te komen over de cliënt, kan door een sociaal werker of door een
administratief bediende worden afgenomen
o Om beste manier van proces te kiezen
o Info, advies, oriëntatie, doorverwijzen
 Begeleiding – hulpverlenend proces = interactieproces tussen cliënt en hulpverlener
o Doelbewust, je gaat aan de slag, samen op weg gaan
 Ambulante zorg = geen opname, er komt iemand naar je toe  thuiszorg
 Residentiële zorg = opname in een instelling of ziekenhuis,…
 Semi-residentiële zorg = korte opname, bv. Dag-opname
 Generalistisch = je gaat kijken naar de mens in al zijn levensdomeinen, je probeert vanuit
verschillende invalshoeken de situatie te bekijken
 Categoriaal / specialistisch = zorg gaan richten op specifieke problematieken of doelgroepen
 Outreachend werken = je stapt naar de mensen toe, je gaat je uitreken
o = grote stap naar hulpverlening
 Subsidariteit = we gaan niet direct de meest ingrijpende zorg toepassen
o Iemand niet direct in een instelling steken, eerst thuisbegeleiding proberen
 Basisprincipe in het sociaal werk, je begint met de meest ingrijpende zorg
 Participatie = samen opweg gaan met de persoon, je vertrekt vanuit de sterktes van de mens
o Er wordt sneller naar een oplossing gewerkt als beide personen erachter staan
4. De verschillende lijnen (0,1, 2de en 3de lijn) kunnen uitleggen aan de hand van een concrete
case/problematiek en over welke zorg/ondersteuning dit kan gaan
 0de lijn = zelfzorg, mantelzorg, zich informeren over dingen in bv. Brochures of internet
 1ste lijn = alle zorg dat rechtstreeks toegankelijk is, bv. OCMW, huisarts
 2de lijn = ambulant, specialistisch, minder rechtstreeks toegankelijk

,  3de lijn = opname in instelling, ingrijpendste lijn
WT: Inleiding en Sociale Kaart
PPT Sociale Kaart
5. Sociale kaart: kunnen hanteren en op zoek gaan naar organisaties die zinvol zijn vanuit een
concrete situatie : geen kennisvragen over sociale kaart examen
6. Door jaarschema wel zinvol om concrete voorbeelden te geven op examen


WT: Armoede en maatschappelijke kwetsbaarheid
7. Uitleggen wat bedoeld wordt met (kans)armoede als een multidimensioneel probleem
 (kans)Armoede is een netwerk van sociale uitsluitingen dat zich uitstrekt over meerdere
gebieden van het individuele en collectieve bestaan.
 Het gaat hierbij niet om een eenmalig feit, maar om een duurzame toestand die zich voordoet op
verschillende terreinen, zowel materiële als immateriële


8. Uitleggen hoe Kind en Gezin bepaalt of een kind in kansarmoede leeft (6 criteria)
 Vanaf 3 of meer criteria zitten ze bij de ondergrens van armoede
o Beschikbaar maandinkomen
 Leefloon / werkeloosheidsuitkering
 Inkomen lager dan het leefloon
 Onregelmatig maandinkomen
o Opleiding ouders – 1 van de ouders
 Minder of gelijk aan lager onderwijs
 Ouder volgende enkel buitengewoon onderwijs
 Ouder is analfabeet
o Arbeidssituatie ouders
 Werkloos
 Maatwerkbedrijf, zwart werk, interim-arbeid
o Laag stimulatieniveau
 Observatie en bespreking ouders
 Deelname kleuteronderwijs bekeken
 Moeilijkheden in verzorging kinderen ?
o Huisvesting
 Verkrotte, ongezonde en/of onveilige woning
 Te klein / onvoldoende nutsvoorzieningen
 Dakloos of thuisloos
o Gezondheid
 1 van gezin heeft zwakke gezondheid / chronische ziekte of handicap