Blok 2 AVV
1.1VC
Kwalitatieve onderzoeksmethoden
Doelstelling:
- Verkennen van onderzoeksveld waar nog heel weinig over bekend is
- Beschrijven van emoties, perspectieven en sociale relaties
- Begrijpen van menselijk handelen in een bepaalde context
- (kennis te verwerven, theorie te bouwen, verandering te brengen)
Perspectief respondenten staat centraal:
- De manieren waarop zij betekenis geven aan de wereld
- De werkelijkheden die door hun handelen ontstaan
- Een fenomeen bestuderen in natuurlijke context
Vraagstelling: kwalitatieve onderzoeksvragen zijn meestal open, explorerend en holistisch
geformuleerd. Tegelijkertijd zijn ze meestal gericht op processen, ervaringen, strategieën, gevoelens.
Theorie: een samenhang van concepten en uitspraken over de manier waarop deze concepten zich
tot elkaar verhouden. Doel van een theorie is om beter te begrijpen hoe een bepaald aspect van de
wereld werkt
Concept: een zelfstandig naamwoord of werkwoord dat staat voor een bredere categorie of
fenomeen
2 vraagstukken die betrekking hebben op de rol en plaats van theoretische concepten in kwalitatief
onderzoek:
- Inductief vs. Deductief
- Abductief: wisselwerking tussen de twee
- Etic vs. Emic
Etic: perspectief van de onderzoeker, hoe kijkt hij naar de data
Emic: perspectief van onderzochte, respondent kijkt naar het onderwerp, citaten
Kenmerken van kwalitatief onderzoek:
- Directe waarneming In de natuurlijke situatie
- De onderzoeker is nadrukkelijk aanwezig bij de dataverzameling
- De inductieve werkwijze prevaleert meestal
de brede informatie vormt de basis om tot een specifiek beeld te komen met een daarbij
passende indeling
- Het perspectief van de respondenten staat centraal
- Holistische of contextuele benadering
- Onderzoeksresultaten vaak in verhalende vorm
Etnografisch onderzoek
etnografisch onderzoek wordt gebruikt om sociaal gedrag te bestuderen en de vraag hoe mensen
betekenis geven aan gedrag.
- inzicht krijgen in situaties waarover weinig bekend is
- Sociaal gedrag bestuderen
, - Participerende observatie = als onderzoeker woon en werk je met de mensen die je wilt
bestuderen
- foreshadowed problems = algemene vraagstelling over een aantal verschijnselen die vragen
oproepen en belangrijk zijn om te onderzoeken.
- Analyse is een cyclisch proces = litteratief proces
Betrouwbaarheid gaat om de navolgbaarheid van het onderzoek
Validiteit hangt nauw Samen met de wijze waarop je als onderzoeker de belangrijkste theoretische
concepten hebt geoperationaliseerd. Zijn de vragen die je stelt passend bij de vraagstelling?
o Interne validiteit = logica van de argumentatie binnen het onderzoek. Verschillende
onderzoekers komen op dezelfde interpretatie.
o Externe validiteit = zijn onderzoeksresultaten ook van toepassing op andere
vergelijkbare situaties?
o Ecologische validiteit: mate waarin de resultaten van je onderzoek kunnen worden
gegeneraliseerd naar andere omstandigheden
o Populatie validiteit: in hoeverre de steekproef een goede afspiegeling is van de
populatie
o Member validation: terugkoppeling naar de informanten
Onderzoekers houden memo 's bij waarin zij alle stappen en beslissingen in hun onderzoek uitleggen
= methodische verantwoording
Definities kwalitatief onderzoek: een vorm van empirisch onderzoek, dat zich laat typeren aan de
hand van de manier van informatie verzamelen, onderzoeksopzet, onderwerp, analyse en de rol van
de onderzoeker
Stromingen kwalitatief onderzoek
Kwalitatief onderzoek is vaak paradigmatisch.
Paradigmatisch onderzoek geeft aan wat het probleem is en hoe dat onderzocht dient te worden.
Gaat niet uit van een theoretische stroming om het onderzoek vorm te geven maar de
probleemstelling vh onderzoek als leidraad.
Methoden dataverzameling:
- Participerende observatie
- Kwalitatief interviewen
- Documenten verzamelen
- Visueel materiaal verzamelen
- Geluidsopnamen verzamelen
Interviewen
- Vrij/open
o Geen vaste vragen of thema’s: conversatie
Weinig sturing
- Semigestructureerd
o Voorgevormde thema 's (topiclijst)
o Variëren In de vragen
1.1VC
Kwalitatieve onderzoeksmethoden
Doelstelling:
- Verkennen van onderzoeksveld waar nog heel weinig over bekend is
- Beschrijven van emoties, perspectieven en sociale relaties
- Begrijpen van menselijk handelen in een bepaalde context
- (kennis te verwerven, theorie te bouwen, verandering te brengen)
Perspectief respondenten staat centraal:
- De manieren waarop zij betekenis geven aan de wereld
- De werkelijkheden die door hun handelen ontstaan
- Een fenomeen bestuderen in natuurlijke context
Vraagstelling: kwalitatieve onderzoeksvragen zijn meestal open, explorerend en holistisch
geformuleerd. Tegelijkertijd zijn ze meestal gericht op processen, ervaringen, strategieën, gevoelens.
Theorie: een samenhang van concepten en uitspraken over de manier waarop deze concepten zich
tot elkaar verhouden. Doel van een theorie is om beter te begrijpen hoe een bepaald aspect van de
wereld werkt
Concept: een zelfstandig naamwoord of werkwoord dat staat voor een bredere categorie of
fenomeen
2 vraagstukken die betrekking hebben op de rol en plaats van theoretische concepten in kwalitatief
onderzoek:
- Inductief vs. Deductief
- Abductief: wisselwerking tussen de twee
- Etic vs. Emic
Etic: perspectief van de onderzoeker, hoe kijkt hij naar de data
Emic: perspectief van onderzochte, respondent kijkt naar het onderwerp, citaten
Kenmerken van kwalitatief onderzoek:
- Directe waarneming In de natuurlijke situatie
- De onderzoeker is nadrukkelijk aanwezig bij de dataverzameling
- De inductieve werkwijze prevaleert meestal
de brede informatie vormt de basis om tot een specifiek beeld te komen met een daarbij
passende indeling
- Het perspectief van de respondenten staat centraal
- Holistische of contextuele benadering
- Onderzoeksresultaten vaak in verhalende vorm
Etnografisch onderzoek
etnografisch onderzoek wordt gebruikt om sociaal gedrag te bestuderen en de vraag hoe mensen
betekenis geven aan gedrag.
- inzicht krijgen in situaties waarover weinig bekend is
- Sociaal gedrag bestuderen
, - Participerende observatie = als onderzoeker woon en werk je met de mensen die je wilt
bestuderen
- foreshadowed problems = algemene vraagstelling over een aantal verschijnselen die vragen
oproepen en belangrijk zijn om te onderzoeken.
- Analyse is een cyclisch proces = litteratief proces
Betrouwbaarheid gaat om de navolgbaarheid van het onderzoek
Validiteit hangt nauw Samen met de wijze waarop je als onderzoeker de belangrijkste theoretische
concepten hebt geoperationaliseerd. Zijn de vragen die je stelt passend bij de vraagstelling?
o Interne validiteit = logica van de argumentatie binnen het onderzoek. Verschillende
onderzoekers komen op dezelfde interpretatie.
o Externe validiteit = zijn onderzoeksresultaten ook van toepassing op andere
vergelijkbare situaties?
o Ecologische validiteit: mate waarin de resultaten van je onderzoek kunnen worden
gegeneraliseerd naar andere omstandigheden
o Populatie validiteit: in hoeverre de steekproef een goede afspiegeling is van de
populatie
o Member validation: terugkoppeling naar de informanten
Onderzoekers houden memo 's bij waarin zij alle stappen en beslissingen in hun onderzoek uitleggen
= methodische verantwoording
Definities kwalitatief onderzoek: een vorm van empirisch onderzoek, dat zich laat typeren aan de
hand van de manier van informatie verzamelen, onderzoeksopzet, onderwerp, analyse en de rol van
de onderzoeker
Stromingen kwalitatief onderzoek
Kwalitatief onderzoek is vaak paradigmatisch.
Paradigmatisch onderzoek geeft aan wat het probleem is en hoe dat onderzocht dient te worden.
Gaat niet uit van een theoretische stroming om het onderzoek vorm te geven maar de
probleemstelling vh onderzoek als leidraad.
Methoden dataverzameling:
- Participerende observatie
- Kwalitatief interviewen
- Documenten verzamelen
- Visueel materiaal verzamelen
- Geluidsopnamen verzamelen
Interviewen
- Vrij/open
o Geen vaste vragen of thema’s: conversatie
Weinig sturing
- Semigestructureerd
o Voorgevormde thema 's (topiclijst)
o Variëren In de vragen
