Artikelen thema prikkels
De 21e eeuw en de moderne mens
Inhoudsopgave
Artikel 1..................................................................................................................................2
Artikel 2..................................................................................................................................4
Artikel 3..................................................................................................................................6
Artikel 4..................................................................................................................................9
Artikel 5................................................................................................................................11
Artikel 6................................................................................................................................13
Artikel 7................................................................................................................................15
Artikel 8................................................................................................................................19
1
,Artikel 1
Awh, E., Belopolsky, A.V., & Theeuwes, J. (2012). Top-down versus bottom-up attentional
control: a failed theoretical dichomoty. Trends in Cognitive Sciences, 16(8), 437-443.
http://doi.org/10.1016/j.tics.2012.06.010
Volgens het dichotome model van aandacht zijn er twee processen die bepalen waar de
aandacht naar toe gaat. In de top-down processen wordt de aandacht naar bepaalde
voorwerpen of situaties getrokken afhankelijk van de huidige doelen van de persoon. In de
bottom-up processen wordt de aandacht naar bepaalde voorwerpen of situaties getrokken door
de opvallendheid van het voorwerp of de situatie (bijv. een opvallende kleur of een
plotselinge beweging).
In dit artikel stellen de onderzoekers dat het dichotome model van aandacht niet alle oorzaken
van aandachtstrekkende situaties kan verklaren. Zo kunnen ervaringen uit het verleden
resulteren in situaties waar de aandacht naar toe gaat, zonder dat deze situatie gerelateerd is
aan persoonlijke doelen of opvallende kenmerken bezit. Ook voorwerpen met bepaalde
beloningen kunnen de aandacht trekken van personen, zonder dat zij opvallende kenmerken
bezitten of gerelateerd zijn aan de huidige doelen. De onderzoekers stellen dus een
uitgebreider theoretisch model voor met zowel selectie gedreven door doelen of stimuli, als
selectie gedreven door selectie-ervaringen uit het verleden.
In het artikel gaan de onderzoekers wat verder in op de invloed van de selectiegeschiedenis.
Zo halen ze een onderzoek aan waarbij de onderzoekers onderzochten of de prestatie van
participanten die continu hetzelfde kenmerk moesten identificeren verschilde van de prestatie
waarin de participanten continu een ander kenmerk moesten identificeren. De participanten in
de mixed condition waren significant langzamer, en dus stellen de onderzoekers dat top-down
informatie een significant effect heeft op reactietijd. De selectie – gedreven door een bepaald
doel – is verbeterd als het top-down proces zich alleen hoeft te focussen op één kenmerk, in
plaats van meerdere. Het zoeken naar het kenmerk wordt dan efficiënter. De onderzoekers van
het huidige artikel stellen vervolgens dat de voordelen tijdens de trials met hetzelfde kenmerk
ook kunnen komen door de onvrijwillige consequenties van selectiegeschiedenis. Het
selecteren van een kenmerk is geprimed doordat hetzelfde kenmerk recent ook al geselecteerd
moest worden. De selectie wordt vervolgens sterker door een cumulatief effect van priming
tussen de trials, in plaats van door oriënteren aangestuurd door een bepaald doel.
De onderzoekers gaan ook nog wat dieper in op de invloed van beloningen. Zo stellen ze dat
er veel bewijs is voor het gegeven dat er een selectiebias optreedt richting voorwerpen die in
het verleden als belonend werden ervaren, zelfs zonder expliciete instructies. Deze
selectiebias kan gebaseerd zijn op de beloning die de persoon ontvangt als hij of zij hun taken
uitvoeren. In een aangehaald onderzoek moesten participanten focussen op een bepaalde kleur
om een beloning te krijgen en hierbij een andere afleidende kleur negeren. In een volgende
trial moesten de participanten focussen op de afleidende kleur i.p.v. de originele belonende
kleur om een beloning te krijgen. De participanten reageerden snel in de trials waarin de kleur
hetzelfde bleef en langzaam in de trials waarin de kleur veranderde. Beloningen zorgen dus
automatisch voor een selectiebias richting de belonende kleur, zelfs als de doelen van de
persoon veranderen.
De onderzoekers stellen een priority map voor waarin drie onderscheidende categorieën van
selectiebias worden geïntegreerd:
1. De huidige doelen
2
, 2. De selectiegeschiedenis
3. Fysieke opvallendheid
3
De 21e eeuw en de moderne mens
Inhoudsopgave
Artikel 1..................................................................................................................................2
Artikel 2..................................................................................................................................4
Artikel 3..................................................................................................................................6
Artikel 4..................................................................................................................................9
Artikel 5................................................................................................................................11
Artikel 6................................................................................................................................13
Artikel 7................................................................................................................................15
Artikel 8................................................................................................................................19
1
,Artikel 1
Awh, E., Belopolsky, A.V., & Theeuwes, J. (2012). Top-down versus bottom-up attentional
control: a failed theoretical dichomoty. Trends in Cognitive Sciences, 16(8), 437-443.
http://doi.org/10.1016/j.tics.2012.06.010
Volgens het dichotome model van aandacht zijn er twee processen die bepalen waar de
aandacht naar toe gaat. In de top-down processen wordt de aandacht naar bepaalde
voorwerpen of situaties getrokken afhankelijk van de huidige doelen van de persoon. In de
bottom-up processen wordt de aandacht naar bepaalde voorwerpen of situaties getrokken door
de opvallendheid van het voorwerp of de situatie (bijv. een opvallende kleur of een
plotselinge beweging).
In dit artikel stellen de onderzoekers dat het dichotome model van aandacht niet alle oorzaken
van aandachtstrekkende situaties kan verklaren. Zo kunnen ervaringen uit het verleden
resulteren in situaties waar de aandacht naar toe gaat, zonder dat deze situatie gerelateerd is
aan persoonlijke doelen of opvallende kenmerken bezit. Ook voorwerpen met bepaalde
beloningen kunnen de aandacht trekken van personen, zonder dat zij opvallende kenmerken
bezitten of gerelateerd zijn aan de huidige doelen. De onderzoekers stellen dus een
uitgebreider theoretisch model voor met zowel selectie gedreven door doelen of stimuli, als
selectie gedreven door selectie-ervaringen uit het verleden.
In het artikel gaan de onderzoekers wat verder in op de invloed van de selectiegeschiedenis.
Zo halen ze een onderzoek aan waarbij de onderzoekers onderzochten of de prestatie van
participanten die continu hetzelfde kenmerk moesten identificeren verschilde van de prestatie
waarin de participanten continu een ander kenmerk moesten identificeren. De participanten in
de mixed condition waren significant langzamer, en dus stellen de onderzoekers dat top-down
informatie een significant effect heeft op reactietijd. De selectie – gedreven door een bepaald
doel – is verbeterd als het top-down proces zich alleen hoeft te focussen op één kenmerk, in
plaats van meerdere. Het zoeken naar het kenmerk wordt dan efficiënter. De onderzoekers van
het huidige artikel stellen vervolgens dat de voordelen tijdens de trials met hetzelfde kenmerk
ook kunnen komen door de onvrijwillige consequenties van selectiegeschiedenis. Het
selecteren van een kenmerk is geprimed doordat hetzelfde kenmerk recent ook al geselecteerd
moest worden. De selectie wordt vervolgens sterker door een cumulatief effect van priming
tussen de trials, in plaats van door oriënteren aangestuurd door een bepaald doel.
De onderzoekers gaan ook nog wat dieper in op de invloed van beloningen. Zo stellen ze dat
er veel bewijs is voor het gegeven dat er een selectiebias optreedt richting voorwerpen die in
het verleden als belonend werden ervaren, zelfs zonder expliciete instructies. Deze
selectiebias kan gebaseerd zijn op de beloning die de persoon ontvangt als hij of zij hun taken
uitvoeren. In een aangehaald onderzoek moesten participanten focussen op een bepaalde kleur
om een beloning te krijgen en hierbij een andere afleidende kleur negeren. In een volgende
trial moesten de participanten focussen op de afleidende kleur i.p.v. de originele belonende
kleur om een beloning te krijgen. De participanten reageerden snel in de trials waarin de kleur
hetzelfde bleef en langzaam in de trials waarin de kleur veranderde. Beloningen zorgen dus
automatisch voor een selectiebias richting de belonende kleur, zelfs als de doelen van de
persoon veranderen.
De onderzoekers stellen een priority map voor waarin drie onderscheidende categorieën van
selectiebias worden geïntegreerd:
1. De huidige doelen
2
, 2. De selectiegeschiedenis
3. Fysieke opvallendheid
3
