Relevante literatuur verwerkt over ontwikkelingsstoornissen (Autisme, Asperger's Syndroom, PDD NOS, Rett Disorder, Desintegratieve stoornis van de kindertijd) en motorische ontwikkeling (sociale leertheorie Bandura) bij kinderen en jeugdigen
A
Gedrag aan 1 context gebonden of niet? Hoe meer hij gedrag vertoont in verschillende
contexten, hoe erger het is.
1. Wat is autisme? Wat is een pervasieve ontwikkelingsstoornis?
2. Wat is het klinisch beeld van autisme? (Wat zie je?) Neem 5 verschillende stoornissen
- Klassiek autisme
- PDD-NOS
- Asperger
- Syndroom van RETT
- Desintegratieve stoornis van de kindertijd
(Eerste 3 uitwerken: Prevalentie, etiologie, prognose, verloop en behandeling)
3. Cognitieve theorieën.
- TOM (first- order belief, second order belief en false belief)
- Centrale coherentie theorie
- Executive function
- Extreme male brain
4. Relatie tussen autisme en MR.
VRAAG: WAT BEDOELEN ZE MET KWANTITATIEF EN KWALITATIEF IN DE
PSYCHOPATHOLOGIE?
WAT IS EEN PERVASIEVE ONTWIKKELINGSSTOORNIS
DSM IV Een pervasieve (diep doorgringend: tegelijkertijd de meest fundamentele
ontwikkelingstermijnen zijn aangedaan en het leidt tot een levensblijvende beperking)
ontwikkelingsstoornis wordt gekarakteriseerd door ernstige en doordringende
afbreuk/beschadiging in verschillende gebieden van ontwikkeling: wederzijdse sociale
interactie vaardigheden, communicatie vaardigheden, aanwezigheid van stereotiep
gedrag (vast, onveranderd gedrag).
Een autismespectrumstoornis is een aangeboren stoornis in de hersenen; een pervasieve
ontwikkelingsstoornis.
WAT IS AUTISME
Handboek
Term voor het eerst begin 20e eeuw gebruikt door Bleuler in de context van extreem
terugtrekken van het sociale leven en het naar binnen gericht zijn van een persoon.
Later komt Kanner met de term autisme die hij gebruikt voor een ongewone groep
patienten die een aantal essentiële kenmerken delen:
- Autistische eenzaamheid
Vanaf de geboorte is er een extreme autistische eenzaamheid die, wanneer
mogelijk, alles van buiten het kind negeert of uitsluit.
Het kind heeft een goede band met objecten (kan uren, met interesse met ze
spelen) maar met mensen heeft het kind een andere band.
Alleen en afgeschermd willen zijn is kenmerkend voor het gedrag van het kind.
- Pathologische behoefte aan onveranderlijkheid
De geluiden en bewegingen van het kind zijn even monotoon repetetief als de
verbale uitingen van het kind. Er bestaat een duidelijk beperking in de
verschillende soorten spontane activiteiten. Het gedrag van het kind wordt
beheerst door een onrustig verlangen voor onveranderlijkheid.
- Bij de kinderen is er sprake van taalproblemen gekenmerkt door vertraagde
taalontwikkeling, echolalia (herhaling van woorden of zinnen), het omkeren van
, voornaamwoorden en extreme literalness (vasthouden aan de exacte betekenis
van een woord).
- Kinderen vertonen wat hij noemde islets of ability (eilandjes van goed
functioneren) ondanks algemene beperkingen in funtioneren, vooral op het
gebied van communicatie wat vaak ernstig verzwakt is, blijven sommige
vaardigheden behouden of zijn soms beter dan die van andere mensen. Bv een
uitstekende herinnering van gebeurtenissen uit het verleden, het mechanisch
geheugen voor gedichten en namen, het precies kunnen herinneren van complexe
patronen en volgordes.
Volgens Kanner zijn de afwijkingen dusdanig diepgaand dat het bijna niet anders kan dat
deze kinderen worden geboren met een afwijking. Dus kinderen komen ter wereld met
een aangeboren onvermogen om affectieve relaties met mensen aan te gaan (normaal
gezien een biologisch proces).
Later verwerpt hij dit idee en baseert autisme op een psychodynamische (een
behandelmethode gebaseerd op de psychoanalyse en gericht op inzicht in de
onverwerkte conflicten uit de jeugd) afwijking. Kanner is de eerste die aandacht geeft aan
een gebrek van warmte en aandacht van ouders voor hun autistische kind – refrigerator
mother theorie. Het gaat om het idee dat ouders van autiistische kinderen afstandelijk
gedrag vertonen omdat zij hun kind niet zouden willen. Hij besteedde echter geen
aandacht aan het feit dat eventuele broertjes of zusjes ook waren blootgesteld aan
dezelfde ouders en niet aan de ‘afwijkingen’ leden. Het zorgde voor een jarenlange
verkeerde kijk en behandeling van autisme waarin ouders werden beschuldigd als zijnde
de oorzaak.
DMS IV Definitie (handboek)
In de DSM IV wordt autisme geclassificeerd als een pervasieve ontwikkelingsstoornis
(PDDs – Pervasive Development Disorders) een groep syndromen die worden
gekarakteriseerd door ernstige en diepgaande afbreuk/beschadiging in verschillende
gebieden van ontwikkeling.
3 autisme subgroepen worden er geïdentificeerd:
- Klassiek autisme (autistism spectrum disorder ASD)
- Asperger disorder (AD)
- Pervasive developmental disorder not otherwise specified (PDD NOS). In deze
groep valt ook Rett Syndroom en Desintegratieve stoornis van de kindertijd omdat
ze vergelijkbare autistische gedragingen hebben. Toch verschillen ze ook van
andere 3:
o Het gaat om verslechterende condities die op latere leeftijd beginnen en er
ander resultaat hebben. Daardoor worden ze niet gezien als vormen van
autisme. Ook al zijn er enige verschillen in terminologie en detail in de DSM
IV en de ICD. Toch zijn er meer overeenkomsten dan verschillen.
o DSM IV classificeert Rett en Desintegratieve stoornis van de kindertijd iets
anders dan de ICD die het plaats bij mental retardation en stereotiep
bewegen.
Diagnostische kenmerken autisme
1. Gebrekkige sociale interactie
Kinderen met autisme vertonen extreme sociale isolatie en hebben moeite om met
mensen op te schieten.
Bv kinderen met autisme zullen je nooit recht in de ogen kijken of zelfs wegkijken
wanneer je face to face met ze bent. Als ze bij je op schoot zitten dan nemen ze
dezelfde houding aan als wanneer ze op een stoel zitten. Zij lijken jou als persoon
niet te zien maar je meer als een object benaderen. Ook kunnen ze niet met hun
ogen aanwijzen als ze iets willen door ernaar te kijken en kunnen ook niet jouw
blik volgen.
Wing en Attwoord beschreven de sociale afwijkingen van autistische kinderen als
volgt:
a. The aloof – de afstandelijke: lijken geisoleerd in hun eiegn bubbel. Deze
kinderen zijn teruggetrokken en reageren niet op sociale avances van
, anderen. Ze maken geen oogcontact en proberen vaak oogcontact in zijn
geheel te voorkomen. Ze houden ook niet van fysiek contact zoals
knuffelen. Op verzorgers reageren zij zonder interesse of blijdschap. Als ze
mensen benaderen dan heeft het louter een functioneel doel om iets voor
elkaar te krijgen zoals eten krijgen. Het is niet om emotionele behoeftes te
vervullen of om steun te krijgen.
b. The passive – de passieve
Ze accepteren sociale avances van anderen maar in een ondergeschikte en
onverschillige manier. Als ze in interactie zijn dan is dat niet vanwege
spontaan plezier maar meer als dagelijkse routine. Ze zijn zeer meegaand
en doen gewoon wat opvoeders van ze vragen.
c. The active but odd – de actieve maar rare
Zeer geinteresseerd in andere mensen maar missen het sociale begrip en
waardering van de geldende normen van gedrag. Ze benaderen vreemden
en kunnen ze op een ongepaste manier aanraken of vragen stellen zonder
de feedback te ontvangen en zich te realiseren dat hun gedrag raar is.
Wing volgde kinderen voor vele jaren en observeerde dat kinderen kunnen
veranderen van groep. Dat zou een gevolg kunnen zijn van interventies die
socialisatie stimuleerden.
Hij identificeerde nog een vierde type: de overdreven formele groep een groep
van zeer capabele adolescenten/volwassenen die overdreven beleefd en formeel
zijn en hard hun best doen om zich netjes te gedragen. Zij redden zich in sociale
situaties door zich strict aan de regels van sociale interactie te houden.
2. Zwakke communicatieve vaardigheden
Communicatieve achterstand ziet men vaak bij autisme en is meestal ernstig. Het
kan variëren van mutisme (zwijgzaamheid - ongeveer de helft van de autistische
kinderen zal nooit leren praten) tot niet communicatieve spraak (bv echolalia:
precieze herhaling van woorden of zinnen van iemand anders zonder moeite te
doen om de betekenis te begrijpen. Bv als een kind erop wordt gewezen dat ie niet
de boter uit het vlootje mag eten, herhaaldelijk zegt: ‘Dat mag je niet doen,
Peter’).
Taal gebruiken ze soms ook op een idiosyncratische manier het gebruiken van
zinnen of uitspraken die niet op de situatie van toepassing zijn. Bv een meisje die
tijdens het doorspoelen van de wc kan zeggen: ‘de hamburgers liggen in de
ijskast’.
Taal van autistische kinderen is vaal erg letterlijk en formeel. Soms spreken ze met
zinnen alsof ze de letterlijk uit hun hoofd hebben geleerd en inzetten. Bv ‘Zou ik
een koekje mogen nemen uit het blik’. Of wanneer een kind zijn tante belt: ‘Dit is
J.M. Wright, uw neefje’.
Taal begrijpen ze vaak ook alleen op een letterlijke manier dus beeldspraak kan
voor problemen zorgen. Bv een meisje dat panisch werd in het ziekenhuis toen
een verpleegster vroeg ‘geef me je hand’ omdat het meisje dacht dat ze haar
hand letterlijk moest afstaan.
Ook halen ze vaak voornaamwoorden door elkaar. Ze hebben moeite met het
onderscheid tussen eerste en derde persoon. Bv ‘Jack wilt eten eten’ i.p.v. ‘Ik wil
eten’.
In de taal ontbreekt prosodie veranderingen in ritme en intonatie die een taal
haar melodie geeft. Kinderen met autisme spreken op een monotone manier
zonder nadruk op woorden en op en neer gaan van tonen om emoties of betekenis
uit te kunnen drukken. Zij begrijpen ook niet de betekenis van melodie die
anderen in taal gebruiken om iets over te brengen. Humor, ironie en sarcasme
hangen af van de manier waarop dingen gezegd worden. Autistische kinderen
begrijpen echter alleen de letterlijke betekenis ervan.
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper VaDu. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €3,49. Je zit daarna nergens aan vast.
