Samenvatting Praktijk van Auditing & Assurance - H5

Praktijk van Auditing & Assurance – H5
In dit hoofdstuk worden een aantal gegevensgerichte controlewerkzaamheden in detail besproken.

Voorbeelden:

 Gegevensgerichte cijferanalyses  volledigheid controleren van de jaarrekeningposten 
verbandscontroles.
 Data analyses voor de controle van schattingen.
 Steekproeven.

Doel van gegevensgerichte controles: detecteren van afwijkingen van materieel belang op het
niveau van beweringen (posten):

- Nauwkeurigheid van transacties
- Jaarrekeningposten en toelichtingen

Iedere transactiestroom, jaarrekeningpost en toelichting van materieel belang moet een minimum
aantal gegevensgerichte werkzaamheden voor worden uitgevoerd. Waarom?

- Risico-inschatting is een kwestie van oordeelsvorming.
- Interne beheersing kan doorbroken worden door management.

Waar bestaat dit minimum aan werkzaamheden uit?

1. Aansluiten jaarrekening met onderliggende administratie.
2. Beoordelen van belangrijke journaalposten en andere aanpassingen tijdens opstellen
jaarrekening.

Soorten gegevensgerichte controlewerkzaamheden:
 Inspectie
 Waarnemingen
 Verzoek om verdere inlichtingen
 Verkrijgen van bevestigingen van derden
 Narekenen
 Herhalen van procedures
 Cijferanalyses
 Steekproeven

Voorbeelden: opvragen saldobiljetten, opvragen standaardbankverklaringen voor schulden,
ontstaanscontroles voor schulden uitvoeren, inventarisatie van voorraden en vaste activa uitvoeren,
controle uitvoeren op de waardering van activa, vaststellen van afgrenzing (juiste timing) van
boekingen in administratie.



Cijferanalyses in de controle:
Gegevensgerichte cijferanalyses worden gebruikt voor grote hoeveelheden transacties die goed
voorspelbaar zijn en waarbij hij op basis van een evaluatie voldoende en geschikte controle-
informatie kan verzamelen.

Bijvoorbeeld: de waardering van de post ‘vorderingen’

, Gegevensgerichte cijferanalyses bestaan uit het evalueren van financiële informatie door analyse van
plausibele relaties tussen zowel financiële als niet-financiële gegevens. Hij doet onderzoek naar
relaties en fluctuaties die afwijken van observaties ofwel voorspellingen (a.d.h.v. eerdere gegevens).

Er zijn drie types van cijferanalyses in verschillende fasen van het controleproces:

1. Initiële cijferanalyse: wordt gebruikt voor risico-analyse om kennis te verkrijgen over entiteit.
2. Gegevensgerichte cijferanalyse: het in detail analyseren van de financiële informatie en het
vragen om nadere inlichtingen bij het management.
3. Afsluitende cijferanalyse: zijn de financiële overzichten consistent met het verkregen inzicht
in de entiteit.

Voorbeelden van gegevensgerichte cijferanalyses:

 Financiële informatie van de huidige periode vergelijken met voorgaande periodes.
 Vergelijken verwachte resultaten met werkelijke resultaten, zoals budgetten en prognoses.
 Analyse van omzetcijfers vergeleken met branche gemiddelden.
 Leggen van verbanden met een voorspelbaar karakter, zoals omzet / inkoopwaarde omzet,
of loon- salariskosten van werknemers in vergelijking met aantal FTE.



Toetsing betrouwbaarheid financiële gegevens voor gegevensgerichte cijferanalyses:

 Kijken naar effectiviteit van interne beheersingsmaatregelen.
 Bron van de gegevens nagaan.
 Bijvoorbeeld: controleren loonkosten / FTE’s  verwachting loonkosten huidige jaar
gebaseerd op groei FTE’s  steeksproefgewijs controleren van FTE percentages individuele
medewerkers (in verzamelloonstaat) met arbeidscontracten.
 Het is van groot belang dat het verwachte bedrag voor de post op betrouwbare wijze is
vastgesteld door de accountant.
 Cijfers van het voorgaande jaar zijn niet altijd een goede verwachting voor het huidige jaar,
aangezien er relevante feiten en gebeurtenissen kunnen zijn voorgevallen die het huidige
jaar hebben kunnen beïnvloeden.



Toetsing nauwkeurigheid van verwachtingen voor gegevensgerichte cijferanalyses:

 De mate waarin informatie wordt gespecificeerd: maandcijfers zijn nauwkeuriger dan
jaarcijfers of cijfers die gericht zijn op specifiek onderdeel van concern i.p.v. geconsolideerde
cijfers.
 Nauwkeurigheid is afhankelijk van beschikbaarheid van informatie.
 De voorspelbaarheid van de uitkomsten van bepaalde gegevensgerichte werkzaamheden.

Bij cijferanalyses gaat het over het onderscheiden of een bepaalde fluctuatie in een
jaarrekeningpost of ratio al dan niet het gevolg is van een foutieve verantwoording dan wel een
logisch gevolg van een verandering van het bedrag.