COLLEGE 1.6 KENNIS
Bestuursrecht
Augustinus van Hippo; De staat verschilt in weinig van een roversbende, als hij niet is
onderworpen aan het recht.
Waar vinden we het publiekrecht?
—> bestuursrecht is deel van het publiekrecht
- Grondwet; hoe de staat is georganiseerd
en welke grondrechten mensen hebben.
- Organieke wetten; wetten die worden
voorgeschreven vanuit de grondrechten
- Wetten in formele zin; wet die is tot stand
gekomen doordat die is ingediend bij de
tweede kamer, daar is aangenomen en is
aangenomen in de eerste kamer, en is
ondertekend door regering en de koning
- Wetten in materiële zin; stuk regelgeving
wat voor iedereen van toepassing is (ieder
verbindende bepaling)
- Beleidsregels;
,Wat is bestuursrecht
Bestuursrecht of administratief recht heeft alles van doen met administrare oftewel besturen.
• “Het is het recht dat de overheid die zich actief bemoeit met de samenleving het daarvoor
benodigde instrumentarium biedt.;”en tegelijkertijd het recht dat de leden van de samenleving
invloed op en bescherming tegen diezelfde, zich met hen en hun omgeving bemoeiende
overheid moet geven.”
—> dit wil zeggen; de overheid moet zijn burgers beschermen, maar de burgers moeten ook
tegen de overheid beschermd worden.
Vergelijk privaatrecht en bestuursrecht;
Privaatrecht Bestuursrecht
Natuurlijke personen en rechtspersonen Burger staat tegenover overheid
(organisaties)
Nevenschikking Onderschikking
Archetype: overeenkomst, vrije keuze met wie er Archetype: beschikking,
een overeenkomst wordt gesloten en wat de inhoud
hiervan is.
Er is een vrije partijkeuze
Inhoud; vrije keuze Inhoud; gedicteerd door bestuursorgaan
Handhaving door partijen Handhaving door de overheid
—> gezondheidsrecht; valt niet volledig onder privaatrecht, Zvw WGBO, geen vrije partij
keuze (artsen kunnen niet weigeren), inhoud is ook niet 100 procent vrij (inhoud
basispakket bepaald door minister).
Stelsel van gezondheidszorg
Geheel van rechtsbetrekkingen gericht op verwerkelijking van het recht op gezondheidszorg.
—> privaatrechtelijke rechtsbetrekkingen;
• Geneeskundige behandelingsovereenkomst
• Arbeidsovereenkomst (voor zorgpersoneel)
• Toelatingsovereenkomst
• Zorgovereenkomst
• Verzekeringsovereenkomst
• Maatschapsovereenkomst
• Samenwerkingsovereenkomst
—> bestuursrechtelijke rechtsbetrekkingen
• Gezondheidswet
• Wet BIG
• Wet kwaliteit, klachten en geschillen zorg
• Wet ziekenhuis voorzieningen
• Wet bijzondere medische verrichtingen
• Wet medisch wetenschappelijk onderzoek met mensen
• Wet op de orgaandonatie
• Embryowet
-Zie slides voor meer voorbeelden-
, GRONDSLAGEN BESTUURSRECHT
—> rechtsstaat gedachte;
• Wetmatigheid van bestuur
• Grondrechten
• Machtsverdeling (trias politica)
• Rechterlijke controle
—> Democratie gedachte (kan niet los gezien worden van rechtstaat gedachte)
Procedure besluitvorming Inhoud van besluiten
• Er is (mede)wetgeving door een gekozen Het besluit moet de belangen van de
volksvertegenwoordiging. (overstemde) minderheid zoveel mogelijk
• Deze is gekozen in vrije verkiezingen, en er is ontzien; het moet tot zo min mogelijk
algemeen kiesrecht. onvrijheid en ongelijkheid leiden.
• Verder kunnen bestuurders kunnen worden
vervangen op basis van verkiezingsuitslagen of —> dit onderstreept het belang van de
door wanneer de volksvertegenwoordiging het rechtstaat.
vertrouwen verliest.
• Er is openbaarheid van bestuur.
• Voor belanghebbenden is er een extra gelegenheid
zijn visie te laten meewegen (inspraak).
Formeel bestuursrecht bestaat uit het algemene deel en is te vinden in de algemene wet
bestuursrecht (Awb)
Het materieel deel is het bijzondere deel.
Voorbeelden hiervan zijn wetgevingen op terreinen als;
• Sociaal-economische aangelegenheden
• Geestelijk en cultureel levenspeil
• Fysieke leefomgeving
• Veiligheid en openbare orde
• Intern functioneren van het openbaar bestuur
• Gezondheidszorg (!)
De bestuursrechtelijke rechtsbetrekking
1. Bestuursorgaan
- zie artikel 1:1 Awb
Onder bestuursorgaan wordt verstaan:
a. een orgaan van een rechtspersoon die krachtens publiekrecht is ingesteld (college van B&W), of
b. een ander persoon of college, met enig openbaar gezag bekleed
3. besluit
- zie artikel 1:3 Awb, lid 1
Onder besluit wordt verstaan: een schriftelijke beslissing van een bestuursorgaan, inhoudende
een publiekrechtelijke rechtshandeling.
Heeft 4 verschillende vormen
• Algemeen verbindend voorschrift (AVV); Een naar buiten werkende, voor de daarbij betrokkenen
bindende (algemene) regel, uitgegaan van het openbaar gezag dat de bevoegdheid daartoe
ontleent aan de wet.
• Besluit van algemene strekking (BAS); Een beslissing die niet is gericht o peen individu of een
concreet geval, maar gevolgen heeft voor een groep gevallen. Voorbeelden: een verordening of
een bestemmingsplan.
• Beleidsregel; artikel 1:3 Awb, lid 4. Onder beleidsregel wordt verstaan: een bij besluit
vastgestelde algemene regel, niet zijnde een algemeen verbindend voorschrift, omtrent de
afweging van belangen, de vaststelling van feiten of de uitleg van wettelijke voorschriften bij het
gebruik van een bevoegdheid van een bestuursorgaan.
Bestuursrecht
Augustinus van Hippo; De staat verschilt in weinig van een roversbende, als hij niet is
onderworpen aan het recht.
Waar vinden we het publiekrecht?
—> bestuursrecht is deel van het publiekrecht
- Grondwet; hoe de staat is georganiseerd
en welke grondrechten mensen hebben.
- Organieke wetten; wetten die worden
voorgeschreven vanuit de grondrechten
- Wetten in formele zin; wet die is tot stand
gekomen doordat die is ingediend bij de
tweede kamer, daar is aangenomen en is
aangenomen in de eerste kamer, en is
ondertekend door regering en de koning
- Wetten in materiële zin; stuk regelgeving
wat voor iedereen van toepassing is (ieder
verbindende bepaling)
- Beleidsregels;
,Wat is bestuursrecht
Bestuursrecht of administratief recht heeft alles van doen met administrare oftewel besturen.
• “Het is het recht dat de overheid die zich actief bemoeit met de samenleving het daarvoor
benodigde instrumentarium biedt.;”en tegelijkertijd het recht dat de leden van de samenleving
invloed op en bescherming tegen diezelfde, zich met hen en hun omgeving bemoeiende
overheid moet geven.”
—> dit wil zeggen; de overheid moet zijn burgers beschermen, maar de burgers moeten ook
tegen de overheid beschermd worden.
Vergelijk privaatrecht en bestuursrecht;
Privaatrecht Bestuursrecht
Natuurlijke personen en rechtspersonen Burger staat tegenover overheid
(organisaties)
Nevenschikking Onderschikking
Archetype: overeenkomst, vrije keuze met wie er Archetype: beschikking,
een overeenkomst wordt gesloten en wat de inhoud
hiervan is.
Er is een vrije partijkeuze
Inhoud; vrije keuze Inhoud; gedicteerd door bestuursorgaan
Handhaving door partijen Handhaving door de overheid
—> gezondheidsrecht; valt niet volledig onder privaatrecht, Zvw WGBO, geen vrije partij
keuze (artsen kunnen niet weigeren), inhoud is ook niet 100 procent vrij (inhoud
basispakket bepaald door minister).
Stelsel van gezondheidszorg
Geheel van rechtsbetrekkingen gericht op verwerkelijking van het recht op gezondheidszorg.
—> privaatrechtelijke rechtsbetrekkingen;
• Geneeskundige behandelingsovereenkomst
• Arbeidsovereenkomst (voor zorgpersoneel)
• Toelatingsovereenkomst
• Zorgovereenkomst
• Verzekeringsovereenkomst
• Maatschapsovereenkomst
• Samenwerkingsovereenkomst
—> bestuursrechtelijke rechtsbetrekkingen
• Gezondheidswet
• Wet BIG
• Wet kwaliteit, klachten en geschillen zorg
• Wet ziekenhuis voorzieningen
• Wet bijzondere medische verrichtingen
• Wet medisch wetenschappelijk onderzoek met mensen
• Wet op de orgaandonatie
• Embryowet
-Zie slides voor meer voorbeelden-
, GRONDSLAGEN BESTUURSRECHT
—> rechtsstaat gedachte;
• Wetmatigheid van bestuur
• Grondrechten
• Machtsverdeling (trias politica)
• Rechterlijke controle
—> Democratie gedachte (kan niet los gezien worden van rechtstaat gedachte)
Procedure besluitvorming Inhoud van besluiten
• Er is (mede)wetgeving door een gekozen Het besluit moet de belangen van de
volksvertegenwoordiging. (overstemde) minderheid zoveel mogelijk
• Deze is gekozen in vrije verkiezingen, en er is ontzien; het moet tot zo min mogelijk
algemeen kiesrecht. onvrijheid en ongelijkheid leiden.
• Verder kunnen bestuurders kunnen worden
vervangen op basis van verkiezingsuitslagen of —> dit onderstreept het belang van de
door wanneer de volksvertegenwoordiging het rechtstaat.
vertrouwen verliest.
• Er is openbaarheid van bestuur.
• Voor belanghebbenden is er een extra gelegenheid
zijn visie te laten meewegen (inspraak).
Formeel bestuursrecht bestaat uit het algemene deel en is te vinden in de algemene wet
bestuursrecht (Awb)
Het materieel deel is het bijzondere deel.
Voorbeelden hiervan zijn wetgevingen op terreinen als;
• Sociaal-economische aangelegenheden
• Geestelijk en cultureel levenspeil
• Fysieke leefomgeving
• Veiligheid en openbare orde
• Intern functioneren van het openbaar bestuur
• Gezondheidszorg (!)
De bestuursrechtelijke rechtsbetrekking
1. Bestuursorgaan
- zie artikel 1:1 Awb
Onder bestuursorgaan wordt verstaan:
a. een orgaan van een rechtspersoon die krachtens publiekrecht is ingesteld (college van B&W), of
b. een ander persoon of college, met enig openbaar gezag bekleed
3. besluit
- zie artikel 1:3 Awb, lid 1
Onder besluit wordt verstaan: een schriftelijke beslissing van een bestuursorgaan, inhoudende
een publiekrechtelijke rechtshandeling.
Heeft 4 verschillende vormen
• Algemeen verbindend voorschrift (AVV); Een naar buiten werkende, voor de daarbij betrokkenen
bindende (algemene) regel, uitgegaan van het openbaar gezag dat de bevoegdheid daartoe
ontleent aan de wet.
• Besluit van algemene strekking (BAS); Een beslissing die niet is gericht o peen individu of een
concreet geval, maar gevolgen heeft voor een groep gevallen. Voorbeelden: een verordening of
een bestemmingsplan.
• Beleidsregel; artikel 1:3 Awb, lid 4. Onder beleidsregel wordt verstaan: een bij besluit
vastgestelde algemene regel, niet zijnde een algemeen verbindend voorschrift, omtrent de
afweging van belangen, de vaststelling van feiten of de uitleg van wettelijke voorschriften bij het
gebruik van een bevoegdheid van een bestuursorgaan.
