Onderwerpen per lesweek
Planning Inhoud collegeweek Te bestuderen
stof door
student
Lesweek 1 - Inleiding Jellema 1 H1
Organisatie in de - Positionering module t/m H5
bouwsector - Bouwnijverheid
(verleden/heden/toekomst)
- Bouworganisatie
- Projectfasering
- Projectbeheersing
- Uitleg opdrachten, etc.
- Gebruikte bronnen delen
Lesweek 2 - Economisch handelen in de Hand-out J. de
Onderneming en functie bouw Zwart
(in de bouwsector) - Financiële overzichten:
o Investering &
financiering
o Balans
Lesweek 3 Financiële overzichten nader Hand-out J. de
Bouwonderneming gaat toegelicht. Zwart
draaien en … er wordt - Balans
geld verdiend? - Resultatenrekening
- Liquiditeit (cashflow)
- Waardoor gaat een bedrijf
failliet?
Lesweek 4 Kostenstructuur De Boer H11
Ondernemingsresultaat: - Vaste en variabele kosten (11.1)
Hoe ontstaat eigenlijk - Directe en indirecte kosten
winst? o Staart van de begroting Hand-out J. de
- Ondernemingsresultaat Zwart
versus projectresultaat
- Break-even analyse Jellema 12B H9
o Hoe ontstaat winst
o Aandeel vaste kosten in
de kostprijs
o Marge (P-V), versus
break-even-punt
Lesweek 5 - Voorbereiding Hand-out J. de
Hoe verloopt een - Voorcalculatie Zwart
project financieel - Budgettering
gezien? o Budgettering als Jellema 12B H9
beheersingsinstrument
o Masterbudget Twynstra gudde
o Projectbudget
- Verschillende componenten
- Fasen
- Risicoanalyse
,Lesweek 6 - Budgettering en Hand-out J. de
Projectbeheersing verschillenanalyse Zwart
o Prijs
o Hoeveelheid Jellema 12B H9
o Bewaken
- Nacalculatie vs.
voorcalculatie
- Risico’s (tijd, informatie)
- Beheersen bouwkosten
Lesweek 7 - De bouw op middellange Jellema 1 H8
Trends in de termijn
bouwsector - Maatschappelijke trends: Hand-out J. de
o Waar gaat/moet de Zwart
bouwsector naar toe?
o Wat betekent dit voor
de bouwonderneming?
- Terugblik afronding
- Tentamenvoorbereiding
,Hoorcollege 1: Organisatie in de bouwsector
Week 1: 01-02-2022
1.1 Historische ontwikkeling
(Bouw-)organisatie middeleeuwen.
▪ Middeleeuwen: de bouw op dezelfde wijze georganiseerd als de andere
nijverheden in die tijd: handwerkslieden verenigd in gilden. De
handwerkslieden werkten onder één leidende figuur, de bouwmeester of
meester-ontwerper.
▪ Kenmerken:
- De bouwmeester had overzicht en kon op de bouw regelen en bijsturen
daar waar nodig.
- De organisatiestructuur was in de middeleeuwen dan ook uiterst simpel
en direct.
- De verantwoordelijke voor het ontwerp en de uitvoering was verenigd
in één persoon, de bouwmeester, die voor de uitvoering de gilden met
hun handwerkslieden inschakelde.
▪ Taken: de bouwmeesters werden in de middeleeuwen vooral ingeschakeld
om kathedralen te bouwen. -> het type bouwwerk was dus vrij beperkt in
diversiteit.
Verandering vanaf 1700 (start industriële revolutie)
Redenen:
▪ De toenemende vraag naar meer verschillende soorten gebouwen.
- Raadhuizen om de stad te besturen.
- Hallen en loodsen ten behoeve van industrieën.
- Grote woonhuizen ten behoeve van de notabelen, enz.
▪ De ‘snelle’ ontwikkeling van de techniek maakte het in die tijd mogelijk
complexere bouwwerken te realiseren, waarbij behoefte ontstond ook
andere materialen toe te passen.
▪ De uitgangssituatie:
- Verdeling van arbeid: het onderverdelen van taken in kleinere taken
die gemakkelijk kunnen worden herhaald.
- ‘Industriële revolutie (vanaf ca. 1750)’: de vervanging van menselijke
arbeid door machinale arbeid. Hierbij hoort ook de komst van
massaproductie en efficiënt transport.
, Scheiden van ontwerp en uitvoering:
▪ Het bouwproces ging moeilijker verlopen. Redenen hiervoor:
- De technische kennis en ervaring van de handwerkslieden ontwikkelden
zich niet in het gewenste tempo mee. Bouwmeester kreeg hierdoor
minder geschoolde werklieden. Hierdoor werd de kwaliteit minder of
verliep het bouwproces minder snel.
- Communicatie tussen de bouwmeester en de handwerkslieden
verslechterde.
- Opdrachtgever wilde d.m.v. tekeningen en schetsen inzicht in hetgeen
dat voor hem werd gebouwd.
- Het gebouw moest binnen een bepaalde periode gereed zijn.
▪ Oplossing: scheiden van ontwerp en uitvoering.
- Architect: verantwoordelijk voor ontwerp, tekeningen en beschrijving.
- Bouwmeester: verantwoordelijk voor de uitvoering en contractering
gilden.
Vanaf de 18e eeuw: invloed van het economisch liberalisme:
aanbesteden tegen vaste prijzen. (Basis voor huidige
bouworganisatievormen.)
▪ Uitgangspunt opdrachtgever: bouwwerken aan te besteden tegen vaste
prijzen.
▪ Werkwijze:
- De ontwerper, de huidige architect, kreeg de taak het ontwerp
compleet uit te werken door middel van tekeningen en beschrijvingen
(besteksomschrijving).
- De bouwmeester, de huidige aannemer, moest op basis van deze
informatie het vaste bedrag bepalen waarvoor hij het werk ging
uitvoeren. (Zie je vandaag de dag nog steeds.)
- Opdrachtgever maakt vergelijking prijsaanbiedingen, aanbieders werd
het bouwwerk aan de partij met de laagste prijs gegund
(concurrentiemechanisme). (Zie je vandaag de dag nog steeds.)
▪ Resultaat:
- Alle risico’s en tegenvallers waren voor rekening van de aannemer.
Gevolg hiervan was dat sommige aannemers de kwaliteit minder nauw
namen tijdens de uitvoering.
Planning Inhoud collegeweek Te bestuderen
stof door
student
Lesweek 1 - Inleiding Jellema 1 H1
Organisatie in de - Positionering module t/m H5
bouwsector - Bouwnijverheid
(verleden/heden/toekomst)
- Bouworganisatie
- Projectfasering
- Projectbeheersing
- Uitleg opdrachten, etc.
- Gebruikte bronnen delen
Lesweek 2 - Economisch handelen in de Hand-out J. de
Onderneming en functie bouw Zwart
(in de bouwsector) - Financiële overzichten:
o Investering &
financiering
o Balans
Lesweek 3 Financiële overzichten nader Hand-out J. de
Bouwonderneming gaat toegelicht. Zwart
draaien en … er wordt - Balans
geld verdiend? - Resultatenrekening
- Liquiditeit (cashflow)
- Waardoor gaat een bedrijf
failliet?
Lesweek 4 Kostenstructuur De Boer H11
Ondernemingsresultaat: - Vaste en variabele kosten (11.1)
Hoe ontstaat eigenlijk - Directe en indirecte kosten
winst? o Staart van de begroting Hand-out J. de
- Ondernemingsresultaat Zwart
versus projectresultaat
- Break-even analyse Jellema 12B H9
o Hoe ontstaat winst
o Aandeel vaste kosten in
de kostprijs
o Marge (P-V), versus
break-even-punt
Lesweek 5 - Voorbereiding Hand-out J. de
Hoe verloopt een - Voorcalculatie Zwart
project financieel - Budgettering
gezien? o Budgettering als Jellema 12B H9
beheersingsinstrument
o Masterbudget Twynstra gudde
o Projectbudget
- Verschillende componenten
- Fasen
- Risicoanalyse
,Lesweek 6 - Budgettering en Hand-out J. de
Projectbeheersing verschillenanalyse Zwart
o Prijs
o Hoeveelheid Jellema 12B H9
o Bewaken
- Nacalculatie vs.
voorcalculatie
- Risico’s (tijd, informatie)
- Beheersen bouwkosten
Lesweek 7 - De bouw op middellange Jellema 1 H8
Trends in de termijn
bouwsector - Maatschappelijke trends: Hand-out J. de
o Waar gaat/moet de Zwart
bouwsector naar toe?
o Wat betekent dit voor
de bouwonderneming?
- Terugblik afronding
- Tentamenvoorbereiding
,Hoorcollege 1: Organisatie in de bouwsector
Week 1: 01-02-2022
1.1 Historische ontwikkeling
(Bouw-)organisatie middeleeuwen.
▪ Middeleeuwen: de bouw op dezelfde wijze georganiseerd als de andere
nijverheden in die tijd: handwerkslieden verenigd in gilden. De
handwerkslieden werkten onder één leidende figuur, de bouwmeester of
meester-ontwerper.
▪ Kenmerken:
- De bouwmeester had overzicht en kon op de bouw regelen en bijsturen
daar waar nodig.
- De organisatiestructuur was in de middeleeuwen dan ook uiterst simpel
en direct.
- De verantwoordelijke voor het ontwerp en de uitvoering was verenigd
in één persoon, de bouwmeester, die voor de uitvoering de gilden met
hun handwerkslieden inschakelde.
▪ Taken: de bouwmeesters werden in de middeleeuwen vooral ingeschakeld
om kathedralen te bouwen. -> het type bouwwerk was dus vrij beperkt in
diversiteit.
Verandering vanaf 1700 (start industriële revolutie)
Redenen:
▪ De toenemende vraag naar meer verschillende soorten gebouwen.
- Raadhuizen om de stad te besturen.
- Hallen en loodsen ten behoeve van industrieën.
- Grote woonhuizen ten behoeve van de notabelen, enz.
▪ De ‘snelle’ ontwikkeling van de techniek maakte het in die tijd mogelijk
complexere bouwwerken te realiseren, waarbij behoefte ontstond ook
andere materialen toe te passen.
▪ De uitgangssituatie:
- Verdeling van arbeid: het onderverdelen van taken in kleinere taken
die gemakkelijk kunnen worden herhaald.
- ‘Industriële revolutie (vanaf ca. 1750)’: de vervanging van menselijke
arbeid door machinale arbeid. Hierbij hoort ook de komst van
massaproductie en efficiënt transport.
, Scheiden van ontwerp en uitvoering:
▪ Het bouwproces ging moeilijker verlopen. Redenen hiervoor:
- De technische kennis en ervaring van de handwerkslieden ontwikkelden
zich niet in het gewenste tempo mee. Bouwmeester kreeg hierdoor
minder geschoolde werklieden. Hierdoor werd de kwaliteit minder of
verliep het bouwproces minder snel.
- Communicatie tussen de bouwmeester en de handwerkslieden
verslechterde.
- Opdrachtgever wilde d.m.v. tekeningen en schetsen inzicht in hetgeen
dat voor hem werd gebouwd.
- Het gebouw moest binnen een bepaalde periode gereed zijn.
▪ Oplossing: scheiden van ontwerp en uitvoering.
- Architect: verantwoordelijk voor ontwerp, tekeningen en beschrijving.
- Bouwmeester: verantwoordelijk voor de uitvoering en contractering
gilden.
Vanaf de 18e eeuw: invloed van het economisch liberalisme:
aanbesteden tegen vaste prijzen. (Basis voor huidige
bouworganisatievormen.)
▪ Uitgangspunt opdrachtgever: bouwwerken aan te besteden tegen vaste
prijzen.
▪ Werkwijze:
- De ontwerper, de huidige architect, kreeg de taak het ontwerp
compleet uit te werken door middel van tekeningen en beschrijvingen
(besteksomschrijving).
- De bouwmeester, de huidige aannemer, moest op basis van deze
informatie het vaste bedrag bepalen waarvoor hij het werk ging
uitvoeren. (Zie je vandaag de dag nog steeds.)
- Opdrachtgever maakt vergelijking prijsaanbiedingen, aanbieders werd
het bouwwerk aan de partij met de laagste prijs gegund
(concurrentiemechanisme). (Zie je vandaag de dag nog steeds.)
▪ Resultaat:
- Alle risico’s en tegenvallers waren voor rekening van de aannemer.
Gevolg hiervan was dat sommige aannemers de kwaliteit minder nauw
namen tijdens de uitvoering.
