Samenvatting
Inspannings- en sportfysiologie samenvatting h20, ALO
Een goede duidelijke samenvatting op een begrijpelijke manier geschreven uit inspannings- en sportfysiologie door Wilmore, Costill en Kenney.
[Meer zien]Voorbeeld 2 van de 16 pagina's
Voorbeeld 2 van de 16 pagina's
In winkelwagengesponsord bericht van onze partner
Voorbeeld van de inhoud
Bij chronische degeneratieve ziekten, zoals hartaandoeningen, zijn de meeste mensen zich nietbewust van het smeulende ziekteproces dat oplaait zodra de ziekte belangrijke complicaties
veroorzaakt. Chronische en degeneratieve aandoeningen aan het cardiovasculaire systeem zijn de
belangrijkste oorzaak van ernstige ziekte (morbiditeit) en van overlijden (mortaliteit) in de VS. Gelukkig
is het aantal doden door cardiovasculaire aandoeningen en hartaanvallen gestaag gedaald sinds de
piek midden jaren zestig. De oorzaken vandeze afname worden stevig betwist, maar zijn waarschijnlijk
te danken aan meer aandacht voor preventie:
• het toegenomen bewustzijn van symptomen en risicofactoren bij het publiek;
• het toegenomen gebruik van preventieve maatregelen, inclusief veranderingen in leefstijl om het
risico te verlagen.
• een betere en eerdere diagnose;
Een andere oorzaak is waarschijnlijk een betere behandeling van de aandoening:
• verbeterde medicijnen voor een specifieke behandeling;
• angioplastieken, stents met een bekleding van medicijnen, bypassoperaties;
• de betere eerste hulp en behandeling bij slachtoffers van hartaanvallen;
Aandoeningen aan de coronaire arteriën
Bij de meeste mensen die ouder worden, worden de coronaire arteriën, d.w.z. de kransslagaderen die
het myocard (de hartspier) bevoorraden, langzaam maar zeker steeds nauwer als gevolg van de
vorming van een vettige plaque op de binnenwand van de arterie. Deze progressieve vernauwing van
de arteriën in het algemeen wordt arteriosclerose genoemd. Wanneer
het om de coronaire vaten gaat, wordt het een coronaire aandoening genoemd. Door de vernauwing
van de coronaire arteriën zal het transport van zuurstofrijk bloed naar het myocard steeds
verder afnemen. Als de vernauwing erger wordt, kan het myocard (de hartspier) uiteindelijk
onvoldoende bloed ontvangen om aan zijn behoeften te voldoen. Dan wordt het deel van het myocard
dat van bloed wordt voorzien door de vernauwde arteriën ischemisch, wat betekent dat er een tekort
aan bloed ontstaat. Ischemie van het hart veroorzaakt gewoonlijk een ernstige pijn op de borst, angina
pectoris. Dit wordt vaak voor het eerst ervaren tijdens zware lichamelijke inspanning of stress, wanneer
de belasting op het hart het grootst is. Als de bloedtoevoer naar een deel van het myocard ernstig of
totaal wordt belemmerd, kan ischemie leiden tot een myocardinfarct, omdat hartspiercellen die een
aantal minuten geen bloed krijgen ook geen zuurstof krijgen. Dit leidt tot onherstelbare schade en
necrose (celdood). Een milde, matige of ernstige invaliditeit of zelfs overlijden kan het gevolg zijn,
afhankelijk van de locatie van het
infarct en de omvang van de schade. Soms is een hartaanval zo klein dat het slachtoffer zich daar niet
van bewust is. Arteriosclerose is geen ouderdomsziekte. Het kan zelfs beter worden gekenmerkt als
een kinderziekte omdat de pathologische veranderingen die leiden tot arteriosclerose al in de kleutertijd
beginnen. Vetstroken, afzettingen van lipiden, waarvan wordt
gedacht dat ze de voorlopers zijn van arteriosclerose, worden normaliter al gevonden in de aorta's van
kinderen van 3 tot 5 jaar. Deze verte stroken verschijnen in de coronaire vaten tijdens de vroege
tienerjaren en kunnen zich tot fibreuze plaque ontwikkelen en uitgroeien tot gecompliceerde letsels op
40- tot 50-jarige leeftijd. De snelheid waarmee arteriosclerose zich ontwikkelt, wordt grotendeels
bepaald door aanleg en door leefstijlfactoren, zoals roken, voeding, lichamelijke activiteit en stress.
Arteriosclerose begint in de kinderjaren en ontwikkelt zich bij iedereen anders, voornamelijk afhankelijk
van aanleg en leefstijl.
Hypertensie
Hypertensie is de medische term voor hoge bloeddruk, een afwijking waarbij de bloeddruk chronisch
verhoogd is boven een niveau dat gewenst of gezond is voor een persoon van een bepaalde leeftijd en
grootte. De bloeddruk is voornamelijk afhankelijk van de lichaamsgrootte; kinderen en tieners hebben
een veel lagere bloeddruk dan volwassenen. Klinisch wordt hypertensie in deze groepen gedefinieerd
als bloeddrukwaarden boven het 90e of 95e percentiel voor die leeftijd. Voor volwassenen heeft het
Joint National Committee on Detection, Evaluation, and Treatment of High Blood Pressure richtlijnen
, vastgesteld met betrekking tot systolische bloeddruk, de hoogste druk in de arteriën, en diastolische
bloeddruk, de laagste druk in de arteriën. Hypertensie leidt ertoe dat het hart het bloed uit het
linkerventrikel moet pompen tegen een grotere weerstand in. Het hart moet daardoor harder werken
dan bij normale bloeddruk. Verder zorgt hypertensie voor een grote belasting op de arteriën en de
arteriolen. Op den duur wordt door deze belasting het hart groter, vertonen de arteriën en arteriolen
beschadigingen en worden ze stijver en minder elastisch. Uiteindelijk kan dit leiden tot arteriosclerose,
hartaanvallen, hartfalen, beroerte en nierfalen. In 2003 werd geschat dat er minstens 65 miljoen
Amerikaanse volwassenen hoge bloeddruk hadden. Hoge bloeddruk was gedefinieerd als systolisch
> 140 mmHg, diastolisch > 90 mmHg, of beide. Zwarte Amerikanen ontwikkelen, vergeleken met
blanke Amerikanen, op jongere leeftijd een hoge bloeddruk en de bloeddruk blijft gedurende het leven
hoger. Ongeveer één op de drie volwassen Amerikanen heeft hypertensie.
Beroerte
Een beroerte - een cerebrovasculair accident (CVA) - is een cardiovasculaire aandoening die de
cerebrale arteriën treft, de arteriën die de hersenen voeden. In de Verenigde Staten zijn er ongeveer
700.000 beroertes per jaar. Beroertes vallen over het algemeen uiteen in twee categorieën: een
ischemische beroerte (ook cerebraal infarct genoemd) of een hersenbloeding. Ischemische beroertes
komen het meeste voor en zijn het gevolg van een obstructie in een cerebraal bloedvat dat de
doorbloeding naar dathersengebied beperkt. Obstructies zijn het gevolg van:
• cerebrale trombose, de meest voorkomende vorm, waarbij een trombus (bloedstolsel) wordt gevormd
in een cerebraal bloedvat, vaak op de plek van arteriosclerotische schade aan het vat;
• cerebrale embolie, waarbij een embolus (een onopgeloste hoeveelheid materiaal, zoals een
vetglobule, een stukje weefsel, of een bloedstolsel) ergens in het lichaam losbreekt en blijft steken in
een cerebrale arterie;
In het geval van een ischemische beroerte/cerebraal infarct is de doorbloeding na de blokkade beperkt;
het deel van de hersenen dat afhankelijk is van die toevoer krijgt ischemie, daardoor een zuurstoftekort
en kan afsterven.
Hersenbloedingen zijn er in twee belangrijke typen:
• cerebrale bloeding, waarbij een van de cerebrale arteriën in de hersenen scheurt;
• bloedingen onder het spinnenwebvlies; daarbij scheurt een van de vaten aan het oppervlak van de
hersenen, waarbij er bloed komt in de ruimte tussen de hersenen en de schedel.
In beide gevallen is de bloedstroom achter de scheur verminderd omdat het bloed het vat verlaat op de
plek van het letsel. Ook neemt de druk op het fragiele hersenweefsel toe als het bloed zich buiten het
vat ophoopt. Dit kan hersenfuncties
veranderen. Hersenbloedingen zijn vaak het gevolg van een aneurysma, dat ontstaat doordat zwakke
plekken in de vaatwand naar buiten uithollen. Een aneurysma is vaak het gevolg van hypertensie of
arteriosclerotische schade aan de vaatwand. Net als bij een hartaanval sterft bij een beroerte het
betrokken weefsel af. De door een beroerte veroorzaakte hersenbeschadiging kan zintuigen, spraak,
lichaamsbeweging, gedachtepatronen en het geheugen belemmeren. Eenzijdige verlamming komt
vaak voor, net als het onvermogen om gedachten onder woorden te brengen. De meeste effecten van
een beroerte zijn in verband te brengen met de beschadigde hersenhelft.
Hartfalen
Hartfalen is een aandoening waarbij de hartspier te zwak wordt om een voldoende groot
hartminuutvolume te handhaven om in de behoefte van het lichaam te voorzien. Dit is meestal het
gevolg van schade aan of overbelasting van het hart.
Hypertensie, arteriosclerose en hartaanvallen zijn mogelijke oorzaken van deze kwaal. Als het
hartminuutvolume onvoldoende is, begint bloed terug te stromen naar de venen. Hierdoor gaat zich
een overschot aan vloeistoffen ophopen
in het lichaam, voornamelijk in de benen en de enkels. Deze ophoping van vloeistof (oedeem) kan ook
de longen treffen (longoedeem), wat de ademhaling belemmert en kortademigheid veroorzaakt.
Hartfalen kan verergeren totdat er onherstelbare schade aan het hart ontstaat; een harttransplantatie is
dan de enige redding.
Andere cardiovasculaire aandoeningen
Andere cardiovasculaire aandoeningen zijn: perifere vasculaire aandoeningen, ziekten aan de
hartkleppen, reumatische hartziekten en aangeboren hartziekten. Perifere vasculaire aandoeningen
betreffen de systemische arteriën en venen, en niet de coronaire vaten. Arteriosclerose verwijst naar de
vele aandoeningen waarbij de wanden van de arteriën dik, stijf en minder elastisch worden.
Atherosclerose is een vorm van arteriosclerose. Een andere vorm is arteriosclerose obliterans, waarbij
een arterie volledig afgesloten wordt. Perifere vasculaire aandoeningen omvatten ook spataderen en
aderontstekingen. Spataderen zijn het gevolg van onvoldoende werkende kleppen in de venen,
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper ALO. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €3,49. Je zit daarna nergens aan vast.
Is Stuvia te vertrouwen?
4,6 sterren op Google & Trustpilot (+1000 reviews)
Afgelopen 30 dagen zijn er 72964 samenvattingen verkocht
Opgericht in 2010, al 14 jaar dé plek om samenvattingen te kopen
