Hoorcollege aantekeningen burgerlijk recht 2

Burgerlijk recht 2 HC
Verbintenissenrecht
Vertegenwoordiging

Verschillen tussen goederen- en verbintenissenrecht
Goederenrecht; relatie persoon en goed Verbintenissenrecht; relatie persoon tot
persoon
Absolute rechten Relatieve rechten

Rechtszekerheid Autonomie / vertrouwen

Dwingend recht Regelend recht
Vormvoorschriften Consensualisme (3:37)

Gesloten systeem (3:81) (half)open systeem (6:1)

Gedetailleerde normen Open normen (6:2/162/248)

Vertegenwoordiging
 Essentie vertegenwoordiging;
o Terminologie;
 Vertegenwoordigde = principaal, achterman (A)
 Vertegenwoordiger = tussenpersoon (T)
 Derde = wederpartij (D)
o Rechtshandelingen door de vertegenwoordiger verricht in werking voor de
vertegnwoordigde
o T(ussenpersoon) sluit als vertegenwoordiger van A(chterman) een koopovk met
D(erde). A en D zijn dan partij bij de koopovk, T niet
o Voordelen; efficiënt + geen risico als vertegenwoordiger (T) failliet gaat
o Nadelen;
 Met wie heb je (als D) te maken?
 Wat als vertegenwoordiger onbevoegd is?
 Hoe houd je (a) controle over vertegenwoordiger
 Directe en indirecte vertegenwoordiging;
Directe vertegenwoordiging Indirecte vertegenwoordiging
T koopt in naam van A (en dus voor T koopt in eigen naam, maar voor
rekening van A) een fiets van D rekening van A een fiets van D
o A en D zijn dan partij bij de o T en D zijn partij bij de koopovk
koopovereenkomst o D levert de fiets aan T
o D levert de fiets van A o Na levering houdt T de fiets
direct voor A (3:110)
o De fiets komt niet in het
vermogen van T
BW verstaat dit onder BW verstaat dit onder
vertegenwoordiging vertegenwoordiging
 Volmacht, art. 3:60 lid 1 BW;
o Bevoegdheid om in naam van een ander rechtshandelingen te verrichten
o Schakelbepalingen; art. 3:78 en 3:79 BW
 Lastgeving, art. 7:414 BW;
o Lid 1; overeenkomst van opdracht waarbij de lasthebber (T) zich verplicht om
rechtshandelingen te verrichten voor rekening van de lastgever (A)
o Lid 2;

,  Directe vertegenwoordiging; lasthebber handelt in naam van lastgever
 Indirecte vertegenwoordiging; lasthebber handelt in eigen naam
Volmacht; art. 3:60 lid 1 BW
 Verlening van bevoegdheid aan ander tot het verrichten van rechtshandelingen in naam
van volmachtgever
 Eigen naam / in naam van een ander -> wilsvertrouwensleer art. 3:33-3:35;
o Is er een rechtshandeling tot stand gekomen?
o Heeft iemand voor zichzelf of als vertegenwoordiger van een ander gehandeld?
 Iemand is vertegenwoordigingsbevoegd voor zover dat noodzakelijk is
om de verplichtingen die met die functie samenhangen te kunnen
uitoefenen
 Ontstaan en einde;
o Ontstaan; uitdrukkelijke of stilzwijgende verlening (art. 3:61 lid 1 BW)
o Einde; onder meer overlijden volmachtgever (3:72 BW)
 Achterman herroept de volmacht van de tussenpersoon
 Tenzij onherroepelijk gegeven
 Derdenbescherming (3:76 lid 1) als derde niet op de hoogte is van het
eindigen van de volmacht
 Ja of nee?
o Moet de gevolmachtigde de volmacht accepteren? Het is een bevoegdheid en
geen ovk die eenzijdig wordt gegeven en dit hoef je dan ook niet te accepteren
o Kan de volmachtgever, de rechtshandeling waarvoor hij een volmacht verstrekt,
nog zelf verrichten? Ja, want het is de bedoeling van de volmacht om de
reikwijdte van je handelen te vergroten. Je berooft jezelf niet van de mogelijkheid
om en handeling te verrichten
o Is de gevolmachtigde verplicht om zijn volmacht te gebruiken? Nee, want het is
geen ovk, maar het is een bevoegdheid die je krijgt
o Kan een minderjarig optreden als gevolgmachtigde? Ja, art. 3:63 BW; als iemand
vertrouwen heeft in een minderjarige dan is dit mogelijk
o Kan de gevolmachtigde zijn volmacht doorgeven? Wet stelt hier beperkingen aan,
in bepaalde omstandigheden kan het maar het is geen gegeven
o Moet gevolmachtigde de identiteit van de achterman onthullen? Art. 3:67 BW;
binnen een redelijke termijn moet de derde weten met wie hij te maken heeft

Onbevoegde vertegenwoordiging
 Is een bedrijf verbonden aan een overeenkomst als T onbevoegd is tot het verrichten van
een rechtshandeling?
o Geen ontoereikende volmacht -> achterman niet gebonden (3:66 lid 1), maar
 Bekrachtiging (3:69)
 Heeft terugwerkende kracht (ex tunc)
 Heeft geen werking in geval 3:69 lid 3
 Kan bekrachtiging stilzwijgend plaatsvinden?
 Vertrouwensbescherming (3:61 lid 2)
 Derde heeft gerechtvaardigd vertrouwd dat er een (toereikende)
volmacht was -> 3:35 en 3:11
 Dit vertrouwen berust op ‘een verklaring of gedraging van’
achterman
 ‘Toedoen’-beginsel
 Ratio; bescherming A tegen ongewilde binding
 Toedoen-beginsel; afwegen van toedoen A vs. vertrouwen D
 Klassieke benadering (eng); is er een concrete verklaring
of gedraging van A waarop D is afgegaan? (schuld)

,  Moderne benadering; is A (mede)verantwoordelijk voor
het ontstaan of voortbestaan van een situatie waarin D
mag aannemen dat de tussenpersoon bevoegd is? (risico)
o Achterman gebonden aan rechtshandeling
 Kan D zijn schade verhalen op T of A?
o Geen / ontoereikende volmacht;
o Geen bekrachtiging of vertrouwensbescherming
o Achterman niet gebonden aan rechtshandeling
o Pseudo-gevolmachtigde / achterman aansprakelijk (3:70)?
 Pseudo-gevolmachtigde;
 Aansprakelijkheid voor het zogenaamde positieve
contractsbelang -> wat als ovk was gesloten?
 Onderscheiden van aansprakelijkheid ex-gevolmachtigde (3:76
lid 2)
 Achterman (6:170);
 Achterman is alleen aansprakelijk voor het zogenoemde
negatieve contractsbelang -> wat als onrechtmatige daad T niet
had plaats gevonden (terughoudend)
 Ondergeschikte dient alleen schade aan meerdere te vergoeden in
geval van opzet of bewuste roekeloosheid (6:170 lid 3, vgl. 7:661)

Algemene voorwaarden
A. Wat zijn algemene voorwaarden?
 De kleine lettertjes; standaardbedingen die een partij onderdeel wil laten uitmaken van
door hem gesloten overeenkomsten
 Voor- en nadelen;
o Voordelen voor gebruiker;
 Specificatie rechten en plichten -> rechtszekerheid
 Middel tot risico- en prijsbeheersing (exoneraties)
 Indien exoneratie in strijd met goede zeden -> art. 7:463 BW
 Hoge raad; 3:40 en 6:248 lid 2 BW
 Afstemming contract op bedrijfsvoering
 Besparing transactiekosten
o Nadelen voor wederpartij;
 Worden vaak ongelezen / onbegrepen geaccepteerd
 Risico van misbruik (AV die te eenzijdig zijn) -> vb. eenzijdige AV;
 Opzegging
 Forumkeuze
B. Toetsing AV; stappenplan
 Stap 1; is er sprake van AV?
o Art. 6:231 sub a BW
 Stap 2; AV onderdeel van de ovk?
o Art. 6:217 e.v. BW
o Wiens AV -> battle of forms (6:225 lid 3)
o Verwijzen naar AV en zorgen voor duidelijkheid van de AV
 Stap 3; beroep op art. 6:233 mogelijk?
o Zijn de AV vernietigbaar o.g.v. afd. 6.5.3 -> 6:235 lid ::247 lid 1 BW
 Stap 4; vernietigingsgrond aanwezig?
o Schending van de informatieplicht (6:233 sub b)
 Ratio van 6:233 sub b;
 Kenbaarheid AV (informed consent)
 Dossierbelang (bewijs van afspraken)
 Gevolg; naar keuze vernietiging van alle AV of van enkele bedingen