Samenvatting inleiding goederenrecht (IGRV), 8,0 gehaald op tentamen.

Inleiding goederenrecht
Week 1: h1 en 2 tm 2.5

Goederen, zaken en vermogensrechten
Art. 3:1 BW: goederen zijn alle zaken en alle vermogensrechten

Art. 3:2 BW: zaken = de voor menselijke beheersing vatbare stoffelijke objecten

Iets is voor menselijke beheersing vatbaar als we het kunnen vastpakken en er macht of
controle over kunnen uitoefenen. Een stoffelijk object is een voorwerp dat bestaat uit een
bepaald materiaal of bepaalde stof bestaat.

Art. 3:2a lid 1 BW: dieren zijn geen zaken  regels met betrekking tot zaken gelden in
beginsel ook voor dieren

Art. 3:6 BW: vermogensrechten
Vermogensrecht = recht met vermogenswaarde (een recht met een bepaalde waarde die in
geld uit te drukken is)
 drie categorieën vermogensrechten:
1. Overdraagbaar: de eigenaar van een bepaald recht mag dit aan een ander
overgeven, bijv. eigendomsrecht of vorderingsrecht
2. Stoffelijk voordeel, bijv. recht op smartengeld
3. In ruil voor stoffelijk voordeel, bijv. boodschappen doen voor de buurman in ruil voor
een vergoeding

Roerende en onroerende zaken
Art. 3:3 lid 1 BW: onroerende zaken = zaken die niet verplaatsbaar zijn:
o De grond, bijv. een tuin of een park
o Delfstoffen die nog niet zijn gewonnen
o Beplantingen die met de grond zijn verenigd
o Gebouwen die duurzaam met de grond zijn verenigd
o Werken die duurzaam met de grond zijn verenigd
o Gebouwen en werken die door vereniging met andere gebouwen of werken
duurzaam met de grond zijn verenigd

 Portacabin-arrest:
Is een portacabin onroerend in de zin van art. 3:3 BW op grond van het criterium ‘duurzaam
met de grond zijn verenigd’? Ja zei de HR  criteria:
1. Een gebouw kan duurzaam met de grond verenigd zijn in de zin van art. 3:3 BW,
doordat het naar aard en inrichting bestemd is om duurzaam ter plaatse te blijven.
Niet van belang is dan meer dat technisch de mogelijkheid bestaat om het bouwsel te
verplaatsen.
2. Bij beantwoording van de vraag of een gebouw of een werk bestemd is om duurzaam
ter plaatse te blijven moet worden gelet op de bedoeling van de bouwer voor zover
deze naar buiten kenbaar is. Onder de bouwer moet hier mede worden verstaan
degene in wiens opdracht het bouwwerk wordt aangebracht.

, 3. De bestemming van een gebouw of een werk om duurzaam ter plaatse te blijven
dient naar buiten kenbaar te zijn. Dit vereiste vloeit voort uit het belang dat de
zakenrechtelijke verhoudingen voor derden kenbaar dienen te zijn.
4. De verkeersopvattingen kunnen niet worden gebezigd als een zelfstandige maatstaf
voor de beoordeling van de vraag of een zaak roerend of onroerend is. Zij kunnen
echter wel in aanmerking worden genomen in de gevallen dat in het kader van de
beantwoording van de vraag onzekerheid blijft bestaan of een object kan worden
beschouwd als duurzaam met de grond verenigd.

Roerende zaken = alle zaken die niet onroerend zijn, ze zijn verplaatsbaar (art. 3:3 lid 2 BW)

Hoofdzaak en bestanddeel
Art. 3:4 BW: bestanddeel = alles wat volgens verkeersopvatting deel uitmaakt van een zaak,
of dat een zaak met een andere zaak wordt verbonden en daar niet meer van kan worden
afgescheiden zonder dat er beschadiging optreedt

Een hoofdzaak en bestanddeel vormen één geheel

 is het een hoofdzaak of bestanddeel?
Stap 1: is de zaak af te scheiden zonder beschadiging van betekenis? (lid 2)
NEE: bestanddeel; JA: zie dan STAP 2

Stap 2: maakt de zaak volgens de verkeersopvatting onderdeel uit van de hoofdzaak? (lid 1):
NEE: geen bestanddeel; JA: bestanddeel

Registergoederen en niet-registergoederen
Registergoederen: art. 3:10 BW:
o Goederen: zaken en vermogensrechten, art. 3:1 BW
o Voor overdracht of vestiging is inschrijving in openbare registers (art. 3:16 BW)
noodzakelijk
 in de wet is opgenomen welke goederen in openbare registers moeten worden
ingeschreven, onroerende zaken, beperkte rechten op een registergoed en schepen en
luchtvaartuigen zijn altijd registergoederen

Niet-registergoederen = alle goederen die geen registergoed zijn

Natuurlijke en burgerlijke vruchten
Art. 3:9 lid 1 BW: natuurlijke vruchten: twee eisen:
1. Zaken
2. Deze worden volgens verkeersopvatting als vruchten van andere zaken aangemerkt
bijv. een appel of een puppy

Een natuurlijke vrucht wordt een zelfstandige zaak op het moment dat deze wordt
afgescheiden (art. 3:9 lid 4 BW)

, Art. 3:9 lid 2 BW: burgerlijke vruchten: twee eisen:
1. Rechten
2. Deze worden volgens verkeersopvatting als vruchten van goederen aangemerkt
Bijv. huuropbrengst van een woning

Met rechten worden hier vermogensrechten bedoeld, dus rechten die op geld waardeerbaar
zijn en die kunnen worden overgedragen.

Een burgerlijk recht wordt een zelfstandig recht op het moment dat deze opeisbaar wordt
(art. 3:9 lid 4 BW)

Goede trouw
Art. 3:11 BW: in de volgende gevallen ontbreekt de goede trouw:
1. Wanneer iemand de feiten of het recht waarop zijn goede trouw betrekking heeft
kende, weten, bijv. je koopt een tweedehands telefoon terwijl je weet dat die
gestolen is
2. Wanneer iemand de feiten of het recht waarop zijn goede trouw betrekking heeft
behoorde te kennen, had moeten weten onderzoeksplicht

Absolute en relatieve rechten
Absolute rechten (goederenrecht) = rechten die een persoon op een goed kan hebben
o Werken tegenover iedereen
o Men krijgt bepaalde bevoegdheden met betrekking tot het object van recht

Relatieve rechten (verbintenissenrecht) = persoonlijke rechten, rechten die slechts
tegenover een bepaalde persoon werken
o Werken tegenover bepaalde persoon

Er zijn in totaal 8 absolute rechten:
BW 3:
1. Vruchtgebruik (art. 3:201 BW)
2. Pand (art. 3:227 BW)
3. Hypotheek (art. 3:227 BW)
BW 5:
4. Eigendom (art. 5:1 BW)
5. Erfdienstbaarheid (art. 5:70 BW)
6. Erfpacht (art. 5:85 BW)
7. Opstal (art. 5:101 BW)
8. Appartement (art. 5:106 BW)


Kenmerken absolute rechten
o Absoluut  werkt tegenover een ieder
o Limitatief, art. 3:81 BW  er zijn maar 8 rechten
o Exclusief  alleen de rechthebbende bepaalt …
o Zaaksgevolg – droit de suite = het absolute recht blijft op een goed bestaan, ook al
bevindt dat goed zich niet meer in de macht van de rechthebbende