Inversie trauma bij volleybal
Sportfysiotherapie Meten en testen B
Daniel Strijbos 312348
Pako Pranjic 311795
Laura Mulder 303651
Wouter de Vroome 292271
Maaike Steggink 306348
Specialisatie Sport
Benoit Knutsen
,Inhoudsopgave
Inleiding ..................................................................................................................................... 3
Domeinen .................................................................................................................................. 4
Casus ................................................................................................................................................... 4
RPS-formulier ...................................................................................................................................... 4
Sportanalyse ........................................................................................................................................ 5
Beschrijving van minimaal 2 testen behorende bij deze casus ................................................. 6
Beschrijving van de resultaten .................................................................................................. 7
Analyse ...................................................................................................................................... 8
Conclusie ................................................................................................................................. 10
Kritische zelfreflectie ............................................................................................................... 11
Literatuurlijst ........................................................................................................................... 12
Bijlage I Dorsiflexion Lunge Test ......................................................................................... 14
Bijlage II Star Excursion Balance Test .................................................................................. 15
Bijlage III Agility T-Test ...................................................................................................... 16
Bijlage IV Sargent/ Vertical Jump Test .............................................................................. 17
Bijlage V Side Hop Test ........................................................................................................ 18
2
,Inleiding
Enkel letsels treden zeer frequent op tijdens het beoefenen van sport, met name bij voetbal en
volleybal. Hierbij betreft het vooral bandletsels die ontstaan als gevolg van het naar binnen klappen
van de voet (inversietrauma). Het is mede aan de (sport)fysiotherapeut om te bepalen wanneer
iemand zijn sportactiviteiten weer kan hervatten. ‘Return to play’ testen kunnen hierin een goede
uitkomst bieden. De aanleiding voor het schrijven van dit verslag is om te onderzoeken welke testen
geschikt zijn om te bepalen wanneer iemand zijn sportactiviteiten kan hervatten na een
inversietrauma bij volleybal. In dit verslag wordt onderzocht of de agility t-test, dorsal flexion lunge
test, star excursion balance test en sargent/vertical jump test de ‘return to play’ beslissing
ondersteunen.
Uit de literatuur blijkt een enkeldistorsie één van de meest voorkomende blessures bij volleybal te
zijn met een blessure incidentie van 1,0 per 1000 speeluren1. De hoogste incidentie wordt gezien in
de leeftijdscategorie 15 tot 24 jaar. De incidentie is hoger bij mannen dan bij vrouwen. Er zijn
aanwijzingen dat, voornamelijk bij sporters, de volgende onafhankelijke risicofactoren een rol spelen
bij het oplopen van een acuut lateraal enkelbandletsel: een verminderde balans, een enkeldistorsie
in de voorgeschiedenis en fysiek contact met een medespeler2. Uit onderzoek is gebleken dat 61%
van de blessures in de zone bij het net plaats vindt. Meestal gebeurt dit na contact met een
tegenstander of teamgenoot, tijdens het landen, een aanval of tijdens het blokken3,4,5. De duur van
het herstel is afhankelijk van de aard en de ernst van het letsel. De pijnklachten nemen in de eerste
twee weken veelal snel af. Een gedeelte van de patiënten houdt langdurig (langer dan een jaar)
pijnklachten of last van instabiliteit2. Veel gebruikte methodes voor enkelblessures zijn tapen, brace,
proprioceptieve balanstraining (balance board training) en het trainen van sprongtechnieken. Uit
literatuur is gebleken dat BBT en sprongtechnieken een effectieve waarde hebben voor de preventie
van enkelblessures6,7.
De casus betreft een volleybalster van 24 jaar die een inversietrauma heeft opgelopen. Binnenkort
speelt ze met haar team een beslissende wedstrijd en met haar functie als netspeelster kan ze
eigenlijk niet gemist worden in het team. De volleybalster wil zo snel mogelijk terug kunnen keren
naar haar sport.
Voor dit onderzoek is de volgende hoofdvraag geformuleerd: ‘Zijn de agility t-test, dorsal flexion
lunge test, star excursion balance test, side hop test en sargent/vertical jump test geschikte
evaluatieve meetinstrumenten voor ‘return to play’ bij volleybal na een inversietrauma?’
Bovenstaande testen geven een beeld over de snelheid en kracht in een verticale sprong,
behendigheid, range of motion en balans van de sporter.
3
, Domeinen
Allereerst zal na beschrijving van de casus met behulp van een RPS-formulier het
gezondheidsprobleem van de patiënt overzichtelijk in een schema uitgeschreven worden. Het RPS-
formulier is gebaseerd op het International Classification of Functioning, Disability and Health21 en zal
gebruikt worden om een relatie tussen de verschillende domeinen te leggen. Vervolgens zal er een
sportanalyse uitgewerkt worden, waarin de grondmotorische eigenschappen en betrokken
energiesystemen besproken zullen worden. Deze zijn allen van groot belang om de (sport)revalidatie
van de patiënt te kunnen begrijpen en zo sport specifiek mogelijk te maken.
Casus
Mevrouw L. de Groot, 24 jaar, komt middels DTF de praktijk binnen. Ze woont in Groningen op
kamers samen met twee vriendinnen. Mevrouw de Groot studeert rechten en zit in het laatste jaar.
Al vanaf jongs af aan zit ze op volleybal. Op dit moment speelt ze bij Lycurgus in de 1e klasse als
middenvelder. Daarnaast is ze verkoopmedewerkster bij de Zara. Twee dagen geleden is mevrouw de
Groot tijdens haar volleybaltraining op de voet van haar teamgenoot geland na een block. Hierdoor
klapte haar linkervoet naar binnen en voelde ze een scherpe pijn aan de buitenzijde van haar enkel.
De verzorger van het team heeft meteen een coolpack op haar enkel gelegd. De enkel is gezwollen,
voelt warm aan en heeft volgens mevrouw de Groot een kloppend gevoel. Ze durft door de pijn haar
enkel niet goed te belasten. Binnenkort speelt ze met haar team een beslissende wedstrijd en met
haar functie als middenvelder kan ze eigenlijk niet gemist worden in het team. De volleybalster wil zo
snel mogelijk terug kunnen keren naar haar sport.
Hulpvraag: Mevrouw de Groot wil graag binnen 8 weken weer volledig kunnen deelnemen aan een
volleybalwedstrijd zonder hierbij pijn te ervaren in haar linker enkel.
RPS-formulier
Naam: Leonie de Groot Leeftijd: 24 Geslacht: Vrouw
Pathologie: Klachten aan de laterale zijde van haar linker enkel na Datum: 07-12-2015
inversietrauma
- Pijn (VAS 75) - Lopen
- Mobiliteitsbeperking - Fietsen
- Stijfheid - Traplopen
- Stabiliteitsverlies - Transfers maken (zit naar stand)
- Aankleden (broek aantrekken, schoenen
Patiënt
aantrekken)
- Boodschappen doen (PSK 70)
- Volleybal (PSK 100)
- School
- Werk
Structuur / functiestoornissen ↔ Activiteiten ↔ Participatie
↑ ↑
Persoonlijke factoren Omgevingsfactoren
4
Sportfysiotherapie Meten en testen B
Daniel Strijbos 312348
Pako Pranjic 311795
Laura Mulder 303651
Wouter de Vroome 292271
Maaike Steggink 306348
Specialisatie Sport
Benoit Knutsen
,Inhoudsopgave
Inleiding ..................................................................................................................................... 3
Domeinen .................................................................................................................................. 4
Casus ................................................................................................................................................... 4
RPS-formulier ...................................................................................................................................... 4
Sportanalyse ........................................................................................................................................ 5
Beschrijving van minimaal 2 testen behorende bij deze casus ................................................. 6
Beschrijving van de resultaten .................................................................................................. 7
Analyse ...................................................................................................................................... 8
Conclusie ................................................................................................................................. 10
Kritische zelfreflectie ............................................................................................................... 11
Literatuurlijst ........................................................................................................................... 12
Bijlage I Dorsiflexion Lunge Test ......................................................................................... 14
Bijlage II Star Excursion Balance Test .................................................................................. 15
Bijlage III Agility T-Test ...................................................................................................... 16
Bijlage IV Sargent/ Vertical Jump Test .............................................................................. 17
Bijlage V Side Hop Test ........................................................................................................ 18
2
,Inleiding
Enkel letsels treden zeer frequent op tijdens het beoefenen van sport, met name bij voetbal en
volleybal. Hierbij betreft het vooral bandletsels die ontstaan als gevolg van het naar binnen klappen
van de voet (inversietrauma). Het is mede aan de (sport)fysiotherapeut om te bepalen wanneer
iemand zijn sportactiviteiten weer kan hervatten. ‘Return to play’ testen kunnen hierin een goede
uitkomst bieden. De aanleiding voor het schrijven van dit verslag is om te onderzoeken welke testen
geschikt zijn om te bepalen wanneer iemand zijn sportactiviteiten kan hervatten na een
inversietrauma bij volleybal. In dit verslag wordt onderzocht of de agility t-test, dorsal flexion lunge
test, star excursion balance test en sargent/vertical jump test de ‘return to play’ beslissing
ondersteunen.
Uit de literatuur blijkt een enkeldistorsie één van de meest voorkomende blessures bij volleybal te
zijn met een blessure incidentie van 1,0 per 1000 speeluren1. De hoogste incidentie wordt gezien in
de leeftijdscategorie 15 tot 24 jaar. De incidentie is hoger bij mannen dan bij vrouwen. Er zijn
aanwijzingen dat, voornamelijk bij sporters, de volgende onafhankelijke risicofactoren een rol spelen
bij het oplopen van een acuut lateraal enkelbandletsel: een verminderde balans, een enkeldistorsie
in de voorgeschiedenis en fysiek contact met een medespeler2. Uit onderzoek is gebleken dat 61%
van de blessures in de zone bij het net plaats vindt. Meestal gebeurt dit na contact met een
tegenstander of teamgenoot, tijdens het landen, een aanval of tijdens het blokken3,4,5. De duur van
het herstel is afhankelijk van de aard en de ernst van het letsel. De pijnklachten nemen in de eerste
twee weken veelal snel af. Een gedeelte van de patiënten houdt langdurig (langer dan een jaar)
pijnklachten of last van instabiliteit2. Veel gebruikte methodes voor enkelblessures zijn tapen, brace,
proprioceptieve balanstraining (balance board training) en het trainen van sprongtechnieken. Uit
literatuur is gebleken dat BBT en sprongtechnieken een effectieve waarde hebben voor de preventie
van enkelblessures6,7.
De casus betreft een volleybalster van 24 jaar die een inversietrauma heeft opgelopen. Binnenkort
speelt ze met haar team een beslissende wedstrijd en met haar functie als netspeelster kan ze
eigenlijk niet gemist worden in het team. De volleybalster wil zo snel mogelijk terug kunnen keren
naar haar sport.
Voor dit onderzoek is de volgende hoofdvraag geformuleerd: ‘Zijn de agility t-test, dorsal flexion
lunge test, star excursion balance test, side hop test en sargent/vertical jump test geschikte
evaluatieve meetinstrumenten voor ‘return to play’ bij volleybal na een inversietrauma?’
Bovenstaande testen geven een beeld over de snelheid en kracht in een verticale sprong,
behendigheid, range of motion en balans van de sporter.
3
, Domeinen
Allereerst zal na beschrijving van de casus met behulp van een RPS-formulier het
gezondheidsprobleem van de patiënt overzichtelijk in een schema uitgeschreven worden. Het RPS-
formulier is gebaseerd op het International Classification of Functioning, Disability and Health21 en zal
gebruikt worden om een relatie tussen de verschillende domeinen te leggen. Vervolgens zal er een
sportanalyse uitgewerkt worden, waarin de grondmotorische eigenschappen en betrokken
energiesystemen besproken zullen worden. Deze zijn allen van groot belang om de (sport)revalidatie
van de patiënt te kunnen begrijpen en zo sport specifiek mogelijk te maken.
Casus
Mevrouw L. de Groot, 24 jaar, komt middels DTF de praktijk binnen. Ze woont in Groningen op
kamers samen met twee vriendinnen. Mevrouw de Groot studeert rechten en zit in het laatste jaar.
Al vanaf jongs af aan zit ze op volleybal. Op dit moment speelt ze bij Lycurgus in de 1e klasse als
middenvelder. Daarnaast is ze verkoopmedewerkster bij de Zara. Twee dagen geleden is mevrouw de
Groot tijdens haar volleybaltraining op de voet van haar teamgenoot geland na een block. Hierdoor
klapte haar linkervoet naar binnen en voelde ze een scherpe pijn aan de buitenzijde van haar enkel.
De verzorger van het team heeft meteen een coolpack op haar enkel gelegd. De enkel is gezwollen,
voelt warm aan en heeft volgens mevrouw de Groot een kloppend gevoel. Ze durft door de pijn haar
enkel niet goed te belasten. Binnenkort speelt ze met haar team een beslissende wedstrijd en met
haar functie als middenvelder kan ze eigenlijk niet gemist worden in het team. De volleybalster wil zo
snel mogelijk terug kunnen keren naar haar sport.
Hulpvraag: Mevrouw de Groot wil graag binnen 8 weken weer volledig kunnen deelnemen aan een
volleybalwedstrijd zonder hierbij pijn te ervaren in haar linker enkel.
RPS-formulier
Naam: Leonie de Groot Leeftijd: 24 Geslacht: Vrouw
Pathologie: Klachten aan de laterale zijde van haar linker enkel na Datum: 07-12-2015
inversietrauma
- Pijn (VAS 75) - Lopen
- Mobiliteitsbeperking - Fietsen
- Stijfheid - Traplopen
- Stabiliteitsverlies - Transfers maken (zit naar stand)
- Aankleden (broek aantrekken, schoenen
Patiënt
aantrekken)
- Boodschappen doen (PSK 70)
- Volleybal (PSK 100)
- School
- Werk
Structuur / functiestoornissen ↔ Activiteiten ↔ Participatie
↑ ↑
Persoonlijke factoren Omgevingsfactoren
4
