§1 Metaalbinding
Begrippen:
Edelheid: verschillen in reactie van metalen uit de omgeving
● Edele metalen: metalen die niet of nauwelijks met water en zuurstof reageren (goud,
zilver, platina)
● Onedel metaal: metaal dat gemakkelijk met water en zuurstof reageert (ijzer, lood,
zink, natrium, kalium)
➢ Vormt poreus oxidelaagje wanneer aangetast door zuurstof of waterdamp →
onderliggende laag ook aangetast (Aluminium niet, want die vormt een
corrosielaag)
Corrosie: aantasting van metalen door stoffen uit de lucht, reactie van onedele metalen met
water en zuurstof
Galvaniseren: metalen beschermen door een ander metaal op aan te brengen met een
corrosielaagje dat ondringbaar is voor water en lucht
Legering: mengsel van samengesmolten metalen (heel sterk, sterker dan zuivere metaal)
Atoomrest: atomen bij een metaal die achterblijven als je elektronen weghaalt (positief
geladen)
Metaalbinding: aantrekkingskracht tussen negatieve en positieve atoomresten
Kristalrooster: de deeltjes (atomen, ionen of moleculen) in een vaste stof en op regelmatige
afstanden van elkaar
Metaalrooster: kristalrooster voor metalen. Deeltjes die uit metaalatomen bestaat in vaste
stof en op regelmatige afstanden van elkaar
Stofeigenschappen van metalen:
- Geleiden elektrische stroom
- Geleiden warmte
- Metaalglans bij een zuivere vorm
- Meestal hoog smeltpunt/kookpunt
- Goed te bewerken/vervormbaar (na verhitting)
- Gesmolten metalen zijn goed te mengen met andere metalen
- Bij kamertemperatuur vast (behalve kwik)
Elektrische geleidbaarheid op microniveau:
- Valentie-elektronen die in het metaalrooster zitten zorgen voor ladingstransport.
Deze bewegen naar de pluspool terwijl vanuit de minpool nieuwe negatieve
elektronen binnenstromen.
Warmtegeleidbaarheid op microniveau:
- Metaalatomen gaan harder trillen. Atomen geven trillingen aan elkaar door doordat
ze elkaar aanstoten. Bewegingsenergie wordt door wrijving tussen atomen omgezet
in warmte. Valentie-elektronen kunnen vrij bewegen en geven dus de warmte door.
Vormbaarheid op microniveau:
- Uitwendige kracht verschuift een laag metaalatomen van dezelfde bouw in een
metaalrooster en er ontstaat dezelfde opbouw
, Vormbaarheid legering op microniveau:
- Atomen met andere grootte zijn in metaalrooster ingebouwd. Daardoor is patroon in
metaalrooster verstoord. Atoomlagen kunnen niet gemakkelijk langs elkaar heen
schuiven.
§2 Molecuul- en atoombinding
Begrippen:
Moleculaire stof: stoffen die bestaan uit niet-metaalatomen
Vanderwaalsbinding(molecuulbinding): aantrekkingskracht doordat moleculen een positieve
en negatieve kant hebben die andere moleculen aantrekken
● Hoe groter de molecuul, hoe groter de molecuulmassa, hoe hoger kookpunt en hoe
sterker de vanderwaalsbinding
Molecuulrooster: kristalrooster voor moleculaire stoffen. Moleculen kunnen zich niet
verplaatsen, maar wel heen en weer trillen (bijv. ijs of suiker)
Atoombinding(covalente binding): binding tussen niet-metaalatomen waarbij
gemeenschappelijke elektronenparen ontstaan
Atoomrooster: een stof waarin de atomen zijn verbonden door atoombindingen in een
continu netwerk
Covalentie: geeft aan hoeveel gemeenschappelijke elektronenparen van een
niet-metaalatoom kan vormen
atoomsoort covalentie
H,F,Cl,Br,I 1
O,S,Se 2
N,P 3
C,Si 4
Voorbeelden:
Vorming van methaan
Vorming van stikstof