Biologie H10
10.1 Je lichaam en je voedsel
Je hebt heel veel verschillende soorten darmbacteriën in je darmkanaal: je darmflora. Dit is
belangrijk voor een goede vertering, stimulatie van de ontlasting en het speelt een rol bij de
afweer.
Probiotica zijn bacteriën die je gezondheid bevorderen. Prebiotica zijn de bacteriën die de
probiotica laten groeien.
Voedingsmiddelen bestaan uit de volgende voedingsstoffen:
- Koolhydraten: deze zijn je brandstof. Ze leveren energie in de vorm van actief
transport.
- Vetten: deze hebben een functie als brandstof, als bouwstof voor membranen en
hormonen en als warmte-isolatie.
- Eiwitten: dit zijn bouwstoffen en brandstoffen. Je kunt eiwitten niet opslaan.
- Water: dit is een bouwstof voor je cellen, een transportmiddel en warmtebuffer.
- Mineralen: dit is een bouwstof en ze spelen een rol bij verschillende processen in je
lichaam (bijv. de werking van zenuwcellen).
- Vitaminen: dit zijn essentiële voedingsstoffen die het lichaam in kleine hoeveelheden
gebruikt. Bij een tekort ontstaan gebreksziekten.
Voedingsvezels zijn onverteerbare plantaardige koolhydraatmoleculen. Hun functie is oa het
stimuleren van de darmperistaltiek en daarmee een goede doorstroming.
E-nummers zijn additieven: stoffen die zijn toegevoegd om het voedingsmiddel
aantrekkelijker op langer houdbaar te maken.
10.2 Verteringsstelsel
De afbraak van moleculen zoals zetmeel en vetten door enzymen heet vertering.
Door de mechanische verkleining is de vertering makkelijker voor enzymen. Het oppervlak
wordt groter en zo kunnen enzymen uit het speeksel de voedingsstoffen beter bereiken.
Speeksel bevat oa.:
- Het enzym amylase: breekt zetmeelmoleculen af.
- slijm: je kunt het voedsel beter doorslikken
- eiwitten met een mondbacteriedodende en schimmeldodende werking.
Spieren in de wand van je slokdarm duwen de voedselbrokken naar beneden. Dat gebeurt
met peristaltische bewegingen, hierbij trekken lengtespieren voor de voedselbrok samen,
waardoor er ruimte ontstaat. Dan trekken de kringspieren achter het voedsel samen.
Met sterke spieren kneedt de maag de voedselbrokken en vermengt ze met maagsap,
afkomstig uit de maagsapklieren in de maagwand. Het maagsap bestaat uit drie
klierproducten:
- Zoutzuur: dit laat eiwitten opzwellen, zodat enzymen er beter bij kunnen.
- Pepsinogeen: onder invloed van het zoutzuur ontstaat hieruit het actieve peptase dat
eiwitten afbreekt tot polypeptiden.
10.1 Je lichaam en je voedsel
Je hebt heel veel verschillende soorten darmbacteriën in je darmkanaal: je darmflora. Dit is
belangrijk voor een goede vertering, stimulatie van de ontlasting en het speelt een rol bij de
afweer.
Probiotica zijn bacteriën die je gezondheid bevorderen. Prebiotica zijn de bacteriën die de
probiotica laten groeien.
Voedingsmiddelen bestaan uit de volgende voedingsstoffen:
- Koolhydraten: deze zijn je brandstof. Ze leveren energie in de vorm van actief
transport.
- Vetten: deze hebben een functie als brandstof, als bouwstof voor membranen en
hormonen en als warmte-isolatie.
- Eiwitten: dit zijn bouwstoffen en brandstoffen. Je kunt eiwitten niet opslaan.
- Water: dit is een bouwstof voor je cellen, een transportmiddel en warmtebuffer.
- Mineralen: dit is een bouwstof en ze spelen een rol bij verschillende processen in je
lichaam (bijv. de werking van zenuwcellen).
- Vitaminen: dit zijn essentiële voedingsstoffen die het lichaam in kleine hoeveelheden
gebruikt. Bij een tekort ontstaan gebreksziekten.
Voedingsvezels zijn onverteerbare plantaardige koolhydraatmoleculen. Hun functie is oa het
stimuleren van de darmperistaltiek en daarmee een goede doorstroming.
E-nummers zijn additieven: stoffen die zijn toegevoegd om het voedingsmiddel
aantrekkelijker op langer houdbaar te maken.
10.2 Verteringsstelsel
De afbraak van moleculen zoals zetmeel en vetten door enzymen heet vertering.
Door de mechanische verkleining is de vertering makkelijker voor enzymen. Het oppervlak
wordt groter en zo kunnen enzymen uit het speeksel de voedingsstoffen beter bereiken.
Speeksel bevat oa.:
- Het enzym amylase: breekt zetmeelmoleculen af.
- slijm: je kunt het voedsel beter doorslikken
- eiwitten met een mondbacteriedodende en schimmeldodende werking.
Spieren in de wand van je slokdarm duwen de voedselbrokken naar beneden. Dat gebeurt
met peristaltische bewegingen, hierbij trekken lengtespieren voor de voedselbrok samen,
waardoor er ruimte ontstaat. Dan trekken de kringspieren achter het voedsel samen.
Met sterke spieren kneedt de maag de voedselbrokken en vermengt ze met maagsap,
afkomstig uit de maagsapklieren in de maagwand. Het maagsap bestaat uit drie
klierproducten:
- Zoutzuur: dit laat eiwitten opzwellen, zodat enzymen er beter bij kunnen.
- Pepsinogeen: onder invloed van het zoutzuur ontstaat hieruit het actieve peptase dat
eiwitten afbreekt tot polypeptiden.
