Inleiding Sociologie – Luca Horstkamp
Hoofdstuk 1: Thinking like a sociologist
1.1 The sociological perspective
Individueel perspectief: Een verklaring van menselijk gedrag op basis van individuele gevallen.
Sociologisch perspectief: Een verklaring van menselijk gedrag op basis van sociale fenomenen.
Sociale context: De sociale omgeving/situatie waarin mensen zich begeven en bewegen.
Sociaal fenomeen: Een collectief van menselijk gedrag, denk aan obesitas.
Tabel 1
Individueel perspectief Sociologisch perspectief
Interessegebied Individueel fenomeen / gedrag. Sociaal fenomeen / gedrag.
‘Waarom heeft John obesitas?’ ‘Waarom hebben steeds meer
mensen obesitas?’
Verklaring voor Individuele karaktertrekken Sociale context / oorzaken
gedrag (genen, persoonlijkheid) (afkomst, school, familie)
3 connecties / relaties tussen de perspectieven:
1. Supplementaire perspectieven: Deze theorie beweert dat de perspectieven elkaar aanvullen
en versterken.
2. Alternatieve perspectieven: Deze theorie beweert dat men aan een van de twee
perspectieven voldoende heeft om gedrag te verklaren. Iemand kan bijvoorbeeld claimen dat
alleen sociale oorzaken gedrag volledig kunnen verklaren en dat individuele factoren er niet
toe doen.
3. Proximate en ultimate oorzaken: Een proximate (dichtbij) oorzaak ligt vlak bij het probleem
terwijl een ultimate oorzaak vaak dieper zit en (deels) een proximate oorzaak kan verklaren.
Afbeelding 1: Ultimate & proximate causes
4
, Inleiding Sociologie – Luca Horstkamp
3 niveaus van de social context
1. Micro: Dit gaat om het laagste niveau op de schaal. Denk aan hoe en waar individuen
handelen en leven.
2. Meso: Dit is een stapje hoger op de ladder, denk aan aan hoe en waar scholen, families en
gemeenschappen handelen en leven.
3. Macro: Dit is het hoogste niveau, denk aan grotere sociale contexten zoals landen of
continenten.
Bijvoorbeeld:
o Micro: Leerlingen - Speler
o Meso: Scholen - Club
o Macro: Land - Competitie
1.2 Social problems
Een sociaal probleem (Public issue) is een probleem dat:
1. Verder gaat dan het individu, het heeft effect op veel mensen.
2. Iets is waar veel mensen zich zorgen over maken. Het is in conflict met sommige normen en
waarden.
Een persoonlijk probleem daarentegen gaat over een individu.
Sociale problemen zijn relatief en variëren gedurende een bepaalde tijd. Dit heeft een aantal
oorzaken:
o De problemen veranderen. In de jaren ‘60 was obesitas geen sociaal probleem omdat minder
mensen obesitas hadden.
o Een sociaal probleem is afhankelijk van de normen en waarden. Daarom kan iets
onafhankelijk van de sociale context, wel of geen sociaal probleem.
Sociale problemen vormen vaak de basis van sociologische onderzoeken.
Voorbeelden andere sociale problemen:
o Corruptie o Discriminatie
o Grote inkomens ongelijkheid o Mentale gezondheid
o Pestgedrag o Terrorisme
o Oorlogen & conflicten o Opwarming van de aarde
o Huiselijk geweld
5
Hoofdstuk 1: Thinking like a sociologist
1.1 The sociological perspective
Individueel perspectief: Een verklaring van menselijk gedrag op basis van individuele gevallen.
Sociologisch perspectief: Een verklaring van menselijk gedrag op basis van sociale fenomenen.
Sociale context: De sociale omgeving/situatie waarin mensen zich begeven en bewegen.
Sociaal fenomeen: Een collectief van menselijk gedrag, denk aan obesitas.
Tabel 1
Individueel perspectief Sociologisch perspectief
Interessegebied Individueel fenomeen / gedrag. Sociaal fenomeen / gedrag.
‘Waarom heeft John obesitas?’ ‘Waarom hebben steeds meer
mensen obesitas?’
Verklaring voor Individuele karaktertrekken Sociale context / oorzaken
gedrag (genen, persoonlijkheid) (afkomst, school, familie)
3 connecties / relaties tussen de perspectieven:
1. Supplementaire perspectieven: Deze theorie beweert dat de perspectieven elkaar aanvullen
en versterken.
2. Alternatieve perspectieven: Deze theorie beweert dat men aan een van de twee
perspectieven voldoende heeft om gedrag te verklaren. Iemand kan bijvoorbeeld claimen dat
alleen sociale oorzaken gedrag volledig kunnen verklaren en dat individuele factoren er niet
toe doen.
3. Proximate en ultimate oorzaken: Een proximate (dichtbij) oorzaak ligt vlak bij het probleem
terwijl een ultimate oorzaak vaak dieper zit en (deels) een proximate oorzaak kan verklaren.
Afbeelding 1: Ultimate & proximate causes
4
, Inleiding Sociologie – Luca Horstkamp
3 niveaus van de social context
1. Micro: Dit gaat om het laagste niveau op de schaal. Denk aan hoe en waar individuen
handelen en leven.
2. Meso: Dit is een stapje hoger op de ladder, denk aan aan hoe en waar scholen, families en
gemeenschappen handelen en leven.
3. Macro: Dit is het hoogste niveau, denk aan grotere sociale contexten zoals landen of
continenten.
Bijvoorbeeld:
o Micro: Leerlingen - Speler
o Meso: Scholen - Club
o Macro: Land - Competitie
1.2 Social problems
Een sociaal probleem (Public issue) is een probleem dat:
1. Verder gaat dan het individu, het heeft effect op veel mensen.
2. Iets is waar veel mensen zich zorgen over maken. Het is in conflict met sommige normen en
waarden.
Een persoonlijk probleem daarentegen gaat over een individu.
Sociale problemen zijn relatief en variëren gedurende een bepaalde tijd. Dit heeft een aantal
oorzaken:
o De problemen veranderen. In de jaren ‘60 was obesitas geen sociaal probleem omdat minder
mensen obesitas hadden.
o Een sociaal probleem is afhankelijk van de normen en waarden. Daarom kan iets
onafhankelijk van de sociale context, wel of geen sociaal probleem.
Sociale problemen vormen vaak de basis van sociologische onderzoeken.
Voorbeelden andere sociale problemen:
o Corruptie o Discriminatie
o Grote inkomens ongelijkheid o Mentale gezondheid
o Pestgedrag o Terrorisme
o Oorlogen & conflicten o Opwarming van de aarde
o Huiselijk geweld
5
