Prelude: And Just What Is Geology?
Geologie is de studie van de aarde; het bestuderen van de formatie en compositie van de
Aarde. Het boek bestaat uit diverse geologische onderwerpen:
- Geology is a synthesis of many sciences
- The Earth has an internal structure
- The outer layer of the Earth consists of moving plates
- We can picture the Earth as a complex system
- The Earth is very old (4,54 biljoen jaar)
- The geologic time scale (p. 7)
- Internal and external processes drive geologic phenomena
- Geologic phenomena affect society
- Physical aspects of the Earth System are linked to life processes
- The Earth has changed dramatically in many ways over geologic time and continues to
change
- Most of the resources that we use come from geological materials
- Science comes from observation, and people make scientific discoveries
Interne processen zijn processen die gedreven worden door warmte uit het binnenste
van de aarde. Externe processen zijn processen die gedreven worden door radiatie van
zonnestralen. Deze radiatie zorgt voor zeestromen en wind; die zorgen dat materiaal
verplaatst wordt. Zwaartekracht speelt een rol in beiden processen.
Wetenschappelijke methode: aaneenschakeling van stappen voor systematische
analysering van een wetenschappelijk probleem.
het probleem erkennen data verzamelen een hypothese opstellen een
hypothese testen
Interlude B: A Surface Veneer: Sediments and Soils
B.1 Introduction
Door de bouw van de Aswan High Dam in de Nijl werd het belang van sedimentafvoer
duidelijk. Vroeger sneed de Nijl een canyon in. Sediment is een brede definitie van
fragmenten van stenen en mineralen die afgebroken zijn. Dit gebeurt voornamelijk door
verwering, de fysieke en chemische ‘breakdown’ van gesteente.
B.2 Weathering: Forming Sediment
“Fresh rock” is gesteente met mineralen en texturen die zo zijn sinds de vorming van het
gesteente. Fresh rock blijft niet altijd bestaan door processen van verwering. Verwering
leidt tot debris. Verwering kan plaats vinden omdat gesteente en mineralen blootgesteld
worden aan wind, water en temperatuurverschillen aan het oppervlak.
Fysische verwering (mechanische verwering)
Breekt gesteente in clasts (verschillen in korrelgrootte).
- Jointing gesteente verweert door processen als opheffing
- Frost Wedging gesteente verweert door water wat uitzet door bevriezing
- Root Wedging gesteente verweert door wortels van planten
- Salt Wedging gesteente verweert door opgelost zout
- Thermal Expansion gesteente zet uit en krimpt door temperatuurverschillen
- Animal Attack
Chemische verwering
- Dissolution: mineralen lossen op in water
- Hydrolysis: chemische reactie met water en mineralen en vormt andere
mineralen
, - Oxidation: chemische reactie waar een element electronen verlies door
zuurstof
- Hydration: absorptie van water
Fysische en chemische verwering werken met elkaar samen fysische verwering
versnelt chemische verwering. Wanneer er dus veel ‘cracks’ zijn is er meer oppervlakte
om te kunnen verweren (fig. B.8a). Verwering gaat sneller in de hoeken en randen.
B.3 Soil
Soil (bodem) bestaat uit gesteente en sediment wat ‘gemodificeerd’ is door zowel
fysische en chemische interactie met organisch materiaal en regenwater. Bodem is een
belangrijke hulpbron voor de planeet.
Bodem vormt door:
- Debris production door verwering wordt nieuw materiaal (bijv. klei) gevormd
- Interaction with water regenwater perculeert door debris heen (zone of leaching) en
komt dieper in de grond terecht in de zone of accumulation: nieuwe mineralen kunnen
groeien
- Interaction with organisms organismen zorgen er voor een organische laag (bijv.
organisch afval). Dit is de humus laag.
Bodem kenmerkt onderscheidende processen op verschillende dieptes waardoor een soil
profile gemaakt kan worden (in een soil horizon). De topsoil is vruchtbaar, de subsoil
ligt lager en is nog niet gemixt met organisch materiaal.
Factoren die bodemvorming beïnvloeden:
Klimaat (regenval en temperatuur)
Substraat composition (wat er onder de bodem ligt bijv. basalt)
Slope steepness
Wetness
Time
Vegetation type
Soil Classification
I. Alfisol (gematigd klimaat)
II. Aridisol (droog, warm klimaat) aride
III. Oxisol (vochtig, warm klimaat) ijzer, intensief verweerde bodems
IV. Gelisol (bodems met permafrost binnen 2 meter onder het aardoppervlak)
V. Histosols (bodems met veel organisch materiaal, veengronden)
VI. Spodosols (zure bosbodems met accumulatie van ijzer-humus complex)
VII. Mollisols (voedselrijke grasland bodems, kalkrijk, denk aan modderig)
landbouwgrond
SUMMARY
Sediment consists of loose fragments, derived from pre-existing rock, precipitated
from water, or formed by the breakup of shells
Rock at or near the Earth’s surface weathers over time. Physical weathering
breaks larger rock bodies into smaller pieces. Chemical weathering involves a
variety of chemical reactions that dissolve and/or alter minerals
Soil is regolith that underwent change over time when water percolated down
through it. Soil can be modified by interacting with organisms. The character of
soil depends on the composition of its source material, as well as on climate and
time
Soil is an essential resource to society, for it provides the basis for agriculture.
Various phenomena, some caused by humans, can lead to the loss of soil
Geologie is de studie van de aarde; het bestuderen van de formatie en compositie van de
Aarde. Het boek bestaat uit diverse geologische onderwerpen:
- Geology is a synthesis of many sciences
- The Earth has an internal structure
- The outer layer of the Earth consists of moving plates
- We can picture the Earth as a complex system
- The Earth is very old (4,54 biljoen jaar)
- The geologic time scale (p. 7)
- Internal and external processes drive geologic phenomena
- Geologic phenomena affect society
- Physical aspects of the Earth System are linked to life processes
- The Earth has changed dramatically in many ways over geologic time and continues to
change
- Most of the resources that we use come from geological materials
- Science comes from observation, and people make scientific discoveries
Interne processen zijn processen die gedreven worden door warmte uit het binnenste
van de aarde. Externe processen zijn processen die gedreven worden door radiatie van
zonnestralen. Deze radiatie zorgt voor zeestromen en wind; die zorgen dat materiaal
verplaatst wordt. Zwaartekracht speelt een rol in beiden processen.
Wetenschappelijke methode: aaneenschakeling van stappen voor systematische
analysering van een wetenschappelijk probleem.
het probleem erkennen data verzamelen een hypothese opstellen een
hypothese testen
Interlude B: A Surface Veneer: Sediments and Soils
B.1 Introduction
Door de bouw van de Aswan High Dam in de Nijl werd het belang van sedimentafvoer
duidelijk. Vroeger sneed de Nijl een canyon in. Sediment is een brede definitie van
fragmenten van stenen en mineralen die afgebroken zijn. Dit gebeurt voornamelijk door
verwering, de fysieke en chemische ‘breakdown’ van gesteente.
B.2 Weathering: Forming Sediment
“Fresh rock” is gesteente met mineralen en texturen die zo zijn sinds de vorming van het
gesteente. Fresh rock blijft niet altijd bestaan door processen van verwering. Verwering
leidt tot debris. Verwering kan plaats vinden omdat gesteente en mineralen blootgesteld
worden aan wind, water en temperatuurverschillen aan het oppervlak.
Fysische verwering (mechanische verwering)
Breekt gesteente in clasts (verschillen in korrelgrootte).
- Jointing gesteente verweert door processen als opheffing
- Frost Wedging gesteente verweert door water wat uitzet door bevriezing
- Root Wedging gesteente verweert door wortels van planten
- Salt Wedging gesteente verweert door opgelost zout
- Thermal Expansion gesteente zet uit en krimpt door temperatuurverschillen
- Animal Attack
Chemische verwering
- Dissolution: mineralen lossen op in water
- Hydrolysis: chemische reactie met water en mineralen en vormt andere
mineralen
, - Oxidation: chemische reactie waar een element electronen verlies door
zuurstof
- Hydration: absorptie van water
Fysische en chemische verwering werken met elkaar samen fysische verwering
versnelt chemische verwering. Wanneer er dus veel ‘cracks’ zijn is er meer oppervlakte
om te kunnen verweren (fig. B.8a). Verwering gaat sneller in de hoeken en randen.
B.3 Soil
Soil (bodem) bestaat uit gesteente en sediment wat ‘gemodificeerd’ is door zowel
fysische en chemische interactie met organisch materiaal en regenwater. Bodem is een
belangrijke hulpbron voor de planeet.
Bodem vormt door:
- Debris production door verwering wordt nieuw materiaal (bijv. klei) gevormd
- Interaction with water regenwater perculeert door debris heen (zone of leaching) en
komt dieper in de grond terecht in de zone of accumulation: nieuwe mineralen kunnen
groeien
- Interaction with organisms organismen zorgen er voor een organische laag (bijv.
organisch afval). Dit is de humus laag.
Bodem kenmerkt onderscheidende processen op verschillende dieptes waardoor een soil
profile gemaakt kan worden (in een soil horizon). De topsoil is vruchtbaar, de subsoil
ligt lager en is nog niet gemixt met organisch materiaal.
Factoren die bodemvorming beïnvloeden:
Klimaat (regenval en temperatuur)
Substraat composition (wat er onder de bodem ligt bijv. basalt)
Slope steepness
Wetness
Time
Vegetation type
Soil Classification
I. Alfisol (gematigd klimaat)
II. Aridisol (droog, warm klimaat) aride
III. Oxisol (vochtig, warm klimaat) ijzer, intensief verweerde bodems
IV. Gelisol (bodems met permafrost binnen 2 meter onder het aardoppervlak)
V. Histosols (bodems met veel organisch materiaal, veengronden)
VI. Spodosols (zure bosbodems met accumulatie van ijzer-humus complex)
VII. Mollisols (voedselrijke grasland bodems, kalkrijk, denk aan modderig)
landbouwgrond
SUMMARY
Sediment consists of loose fragments, derived from pre-existing rock, precipitated
from water, or formed by the breakup of shells
Rock at or near the Earth’s surface weathers over time. Physical weathering
breaks larger rock bodies into smaller pieces. Chemical weathering involves a
variety of chemical reactions that dissolve and/or alter minerals
Soil is regolith that underwent change over time when water percolated down
through it. Soil can be modified by interacting with organisms. The character of
soil depends on the composition of its source material, as well as on climate and
time
Soil is an essential resource to society, for it provides the basis for agriculture.
Various phenomena, some caused by humans, can lead to the loss of soil
