MGZ Q2 Nature
Inhoud
De gezonde cel ........................................................................................................................................ 3
HC ........................................................................................................................................................ 3
E-learning............................................................................................................................................. 4
Endoplasmatisch reticulum (RE)...................................................................................................... 6
Lysosoom ......................................................................................................................................... 7
Mitochondrium................................................................................................................................ 7
Vragenuur ............................................................................................................................................ 8
RC......................................................................................................................................................... 8
Genetica ................................................................................................................................................ 10
Variatie .............................................................................................................................................. 10
Populatie ........................................................................................................................................... 13
RC afsluitend...................................................................................................................................... 15
Cellulaire besluitvorming....................................................................................................................... 16
Communicatie ................................................................................................................................... 16
E-learning........................................................................................................................................... 19
Celdeling en andere celbesluiten .......................................................................................................... 21
Proliferation................................................................................................................................... 21
Apoptosis ....................................................................................................................................... 24
Stamcellen ..................................................................................................................................... 24
E-learning........................................................................................................................................... 24
Celdeling ........................................................................................................................................ 24
DNA-replicatie ............................................................................................................................... 25
Vragenuur .......................................................................................................................................... 26
Besluiten ............................................................................................................................................ 28
RC....................................................................................................................................................... 30
Genexpressie ......................................................................................................................................... 30
HC ...................................................................................................................................................... 30
HC ...................................................................................................................................................... 34
e-learning .......................................................................................................................................... 39
Vragenuur .......................................................................................................................................... 41
ZSO-genexpressie .................................................................................................................................. 42
Opbouw DNA ..................................................................................................................................... 42
1
, Transcriptie e RNA-processing .......................................................................................................... 43
Eitwitroute......................................................................................................................................... 44
Van cel naar weefsel.............................................................................................................................. 47
Stamcellen ......................................................................................................................................... 47
ZSO..................................................................................................................................................... 47
Werkgroep ......................................................................................................................................... 48
Epitheel, klieren en bindweefsel ....................................................................................................... 48
HC ...................................................................................................................................................... 48
Epitheel.......................................................................................................................................... 48
Bindweefsel ................................................................................................................................... 51
ZSO epitheel ...................................................................................................................................... 53
ZSO-bindweefsel................................................................................................................................ 54
Practicum........................................................................................................................................... 55
Kraakbeen en botweefsel .................................................................................................................. 56
Hoorcollege ....................................................................................................................................... 56
Kraakbeen:..................................................................................................................................... 56
Botweefsel ..................................................................................................................................... 58
Practicum........................................................................................................................................... 60
Extracellulaire matrix ........................................................................................................................ 63
Hoorcollege ................................................................................................................................... 63
Collageen ....................................................................................................................................... 63
Elastische vezels ............................................................................................................................ 64
Ground substance ......................................................................................................................... 64
ZSO................................................................................................................................................. 65
Pathologie.......................................................................................................................................... 65
Afsluitend RC ..................................................................................................................................... 65
Embryologie........................................................................................................................................... 66
Hoorcollege ....................................................................................................................................... 66
Vragenuur .......................................................................................................................................... 68
E-learning embryologie ..................................................................................................................... 69
Werkgroep ......................................................................................................................................... 73
E-learning zenuwstelsel ..................................................................................................................... 75
E-learning spijsverteringstelsel.......................................................................................................... 76
2
,De gezonde cel
HC
70 kilo mens= 1013 eukaryote cellen
Microbioom= 1014 bacteriën + 1 kilo
RNA-molecuul was het begin van de cel en scheiding van milieu (hieruit zijn eukaryoten en
prokaryoten voortgekomen)
DNA > RNA > eiwit
Een gezonde cel bevat: DNA, RNA, eiwitten, lipids, polysachariden, solutes/lons en H2O en verder nog
organellen (= een subcompartiment binnen een eukaryote cel met een functie).
Cytoskelet= de botten en spieren van een cel; intermediare filamenten (overal in de cel) zorgen voor
treksterkte, microtubuli, actine filament (periferie en cortex van de cel).
Intermediare filamenten= niet meteen kapotgaan
en iets kunnen opvangen. Komt voor in cytosol en
lamine in de kern. Beide uiteinden zijn hetzelfde,
dit zorgt voor stabiliteit.
Microtubuli= door verschillende kanten heeft een
kant gehydroliseerd waardoor die kant minder
affiniteit heeft. – uiteinde wordt vastgezet (in
centrosoom) zodat het niet telkens afbreekt en
kan binden aan de + uiteinde (deze kunnen
groeien). Spoelfiguur. Het microtubuli speelt een
rol waar alles ligt in de cel en het transport. AGP.
Bevind zich meer in het midden.
Actine filamenten= dun en flexibel, vooral in de cortex, periferie (buitenkant). Cel migratie.
Polymeren van actine. – en + kant. Deze binden ATP, hierbij binden ze graag aan elkaar. Bij ADP
vallen ze uit elkaar. Treadmilling.
Vorm is functie, daarom is cytoskelet heel belangrijk. Het membraan is asymmetrisch verdeelt met
(fosfo)lipiden.
Glycolipiden= zit op het lipide nog een bos suiker erboven op
3
, De pijl geeft aan hoe makkelijk het erdoor heen kan.
Er zijn eiwitten nodig om ze er dan doorheen te
krijgen.
Lading is ook nog belangrijk (electro) chemische
gradiënt. De binnenkant is ligt -, dus + gaat
makkelijker naar binnen.
Receptoren, voor die er niet doorheen kunnen of
naar binnen getransporteerd kunnen worden.
Kern, mitochondrion, endoplasmatische reticulum (synthese, opslag, verdeling), golgi-apparaat
(transport, verdeling, secretie), peroxisoom (vetzuren afbraken, galzuren maken en H2O2), lysosoom
(komen via het golgi, ze doen ook aan recycling)
Heterofagie= iets vreemd opeten
Autofagie= iets wat in het lichaam niet meer goed functioneert wordt opgeruimd.
E-learning
Hematoxyline kleurt zure groepen blauw en eosine kleurt basische componenten rood, HE-kleuring.
Je kunt ook specifieke structuren zichtbaar maken door gekleurde eiwitten,
fluorescentiemicroscopie.
Confocale-laser-scanning-microscopie (CLSM)= serie digitale beelden die samen een drie-
dimensionaal beeld geeft.
Nucleus= kern
Goud of een zwaar metaal wordt gebruikt bij Immuno-elektronmicroscopie (IEM) want dit laat slecht
elektronen door en wordt daardoor donker.
4
Inhoud
De gezonde cel ........................................................................................................................................ 3
HC ........................................................................................................................................................ 3
E-learning............................................................................................................................................. 4
Endoplasmatisch reticulum (RE)...................................................................................................... 6
Lysosoom ......................................................................................................................................... 7
Mitochondrium................................................................................................................................ 7
Vragenuur ............................................................................................................................................ 8
RC......................................................................................................................................................... 8
Genetica ................................................................................................................................................ 10
Variatie .............................................................................................................................................. 10
Populatie ........................................................................................................................................... 13
RC afsluitend...................................................................................................................................... 15
Cellulaire besluitvorming....................................................................................................................... 16
Communicatie ................................................................................................................................... 16
E-learning........................................................................................................................................... 19
Celdeling en andere celbesluiten .......................................................................................................... 21
Proliferation................................................................................................................................... 21
Apoptosis ....................................................................................................................................... 24
Stamcellen ..................................................................................................................................... 24
E-learning........................................................................................................................................... 24
Celdeling ........................................................................................................................................ 24
DNA-replicatie ............................................................................................................................... 25
Vragenuur .......................................................................................................................................... 26
Besluiten ............................................................................................................................................ 28
RC....................................................................................................................................................... 30
Genexpressie ......................................................................................................................................... 30
HC ...................................................................................................................................................... 30
HC ...................................................................................................................................................... 34
e-learning .......................................................................................................................................... 39
Vragenuur .......................................................................................................................................... 41
ZSO-genexpressie .................................................................................................................................. 42
Opbouw DNA ..................................................................................................................................... 42
1
, Transcriptie e RNA-processing .......................................................................................................... 43
Eitwitroute......................................................................................................................................... 44
Van cel naar weefsel.............................................................................................................................. 47
Stamcellen ......................................................................................................................................... 47
ZSO..................................................................................................................................................... 47
Werkgroep ......................................................................................................................................... 48
Epitheel, klieren en bindweefsel ....................................................................................................... 48
HC ...................................................................................................................................................... 48
Epitheel.......................................................................................................................................... 48
Bindweefsel ................................................................................................................................... 51
ZSO epitheel ...................................................................................................................................... 53
ZSO-bindweefsel................................................................................................................................ 54
Practicum........................................................................................................................................... 55
Kraakbeen en botweefsel .................................................................................................................. 56
Hoorcollege ....................................................................................................................................... 56
Kraakbeen:..................................................................................................................................... 56
Botweefsel ..................................................................................................................................... 58
Practicum........................................................................................................................................... 60
Extracellulaire matrix ........................................................................................................................ 63
Hoorcollege ................................................................................................................................... 63
Collageen ....................................................................................................................................... 63
Elastische vezels ............................................................................................................................ 64
Ground substance ......................................................................................................................... 64
ZSO................................................................................................................................................. 65
Pathologie.......................................................................................................................................... 65
Afsluitend RC ..................................................................................................................................... 65
Embryologie........................................................................................................................................... 66
Hoorcollege ....................................................................................................................................... 66
Vragenuur .......................................................................................................................................... 68
E-learning embryologie ..................................................................................................................... 69
Werkgroep ......................................................................................................................................... 73
E-learning zenuwstelsel ..................................................................................................................... 75
E-learning spijsverteringstelsel.......................................................................................................... 76
2
,De gezonde cel
HC
70 kilo mens= 1013 eukaryote cellen
Microbioom= 1014 bacteriën + 1 kilo
RNA-molecuul was het begin van de cel en scheiding van milieu (hieruit zijn eukaryoten en
prokaryoten voortgekomen)
DNA > RNA > eiwit
Een gezonde cel bevat: DNA, RNA, eiwitten, lipids, polysachariden, solutes/lons en H2O en verder nog
organellen (= een subcompartiment binnen een eukaryote cel met een functie).
Cytoskelet= de botten en spieren van een cel; intermediare filamenten (overal in de cel) zorgen voor
treksterkte, microtubuli, actine filament (periferie en cortex van de cel).
Intermediare filamenten= niet meteen kapotgaan
en iets kunnen opvangen. Komt voor in cytosol en
lamine in de kern. Beide uiteinden zijn hetzelfde,
dit zorgt voor stabiliteit.
Microtubuli= door verschillende kanten heeft een
kant gehydroliseerd waardoor die kant minder
affiniteit heeft. – uiteinde wordt vastgezet (in
centrosoom) zodat het niet telkens afbreekt en
kan binden aan de + uiteinde (deze kunnen
groeien). Spoelfiguur. Het microtubuli speelt een
rol waar alles ligt in de cel en het transport. AGP.
Bevind zich meer in het midden.
Actine filamenten= dun en flexibel, vooral in de cortex, periferie (buitenkant). Cel migratie.
Polymeren van actine. – en + kant. Deze binden ATP, hierbij binden ze graag aan elkaar. Bij ADP
vallen ze uit elkaar. Treadmilling.
Vorm is functie, daarom is cytoskelet heel belangrijk. Het membraan is asymmetrisch verdeelt met
(fosfo)lipiden.
Glycolipiden= zit op het lipide nog een bos suiker erboven op
3
, De pijl geeft aan hoe makkelijk het erdoor heen kan.
Er zijn eiwitten nodig om ze er dan doorheen te
krijgen.
Lading is ook nog belangrijk (electro) chemische
gradiënt. De binnenkant is ligt -, dus + gaat
makkelijker naar binnen.
Receptoren, voor die er niet doorheen kunnen of
naar binnen getransporteerd kunnen worden.
Kern, mitochondrion, endoplasmatische reticulum (synthese, opslag, verdeling), golgi-apparaat
(transport, verdeling, secretie), peroxisoom (vetzuren afbraken, galzuren maken en H2O2), lysosoom
(komen via het golgi, ze doen ook aan recycling)
Heterofagie= iets vreemd opeten
Autofagie= iets wat in het lichaam niet meer goed functioneert wordt opgeruimd.
E-learning
Hematoxyline kleurt zure groepen blauw en eosine kleurt basische componenten rood, HE-kleuring.
Je kunt ook specifieke structuren zichtbaar maken door gekleurde eiwitten,
fluorescentiemicroscopie.
Confocale-laser-scanning-microscopie (CLSM)= serie digitale beelden die samen een drie-
dimensionaal beeld geeft.
Nucleus= kern
Goud of een zwaar metaal wordt gebruikt bij Immuno-elektronmicroscopie (IEM) want dit laat slecht
elektronen door en wordt daardoor donker.
4