Biologie begrippenlijst
Hoofdstuk 11 transport
Aorta Grote lichaamsslagader
Artherosclerose Verlies van elasticiteit van slagaders door afzetting van vetachtige
stoffen zoals cholesterol. Dit verhoogt de bloeddruk.
AV-knoop Een groep speciale cellen in de wand tussen beide boezems, geeft
elektrische prikkels waardoor de kamers van onder naar boven samen
trekken. In het prikkelsysteem
Bastvaten Transportbuisjes in een plant die water en opgeloste organische
stoffen vervoeren
Bloedarmoede Tekort aan rode bloedcellen. Vaak ontstaan door ijzer te kort.
Bloedplaatjes Cel fragmenten die betrokken zijn bij de bij de bloedstolling
Bloedplasma Waterig deel van het bloed met opgeloste stoffen zoals
Zouten
Andere voedingsstoffen
Hormonen
Afvalstoffen
Antistoffen
Bloedprop Klont bloedplaatjes vastgehecht aan beschadigde bloedwand
Bloedstolling Het vormen van stolsel om een bloedvat te dichten na een
beschadiging
Boezems Bovenste holle ruimte in het hart die bloed ontvangen via aders en
doorgeven aan de kamers
Bovendruk De druk die ontstaat doordat het hart bloed in de slagaders pompt
Bypassoperatie Een operatie waarbij een arts met behulp van bloedvaten van de
patiënt een omleiding maakt langs een vernauwing van een
kransslagader
Cellen van de schors Cellen in de buiten laag van een wortel
Centrale cilinder Het binnenste gedeelte van een cilinder, waar zich houtvaten bevinden
Colloïd osmotische Drukverschil tussen bloed en weefselvloeistoffen doordat de
waarde haarvatwand niet doorlaatbaar is voor grote eiwitdeeltjes
Dotterbehandeling Wijder maken van een vernauwde kransslagader met behulp van een
ballonnetje
Dubbele bloedsomloop Bloedsomloop waarbij het bloed tijdens een rondgang twee keer het
hard passeert
ECG (elektrocardiogram) Een registratie van de elektrische activiteit van een hartspier
Endodermis Een laag cellen tussen de schors en het centrale deel van de wortel.
Epo Hormoon dat de nieren bij een zuurstoftekort afgeven. Stimuleert rode
bloedcellen
Fibrine Stollingseiwit, ontstaan uit fibrinogeen. Vormt een netwerk van
kleverige draden.
Fibrinogeen Oplosbaar stollingseiwit in het bloesplasma, waaruit fibrine kan
ontstaan
Filtratie Het onder invloed van bloeddruk het uitpersen van water en opgeloste
stoffen via openingen tussen de cellen vaneen haarvat naar de
weefselvloeistof. De kleine openingen houden rode bloedcellen,
bloedplaatjes en grote eiwitmoleculen tegen
Gaswisseling Uitwisseling van O2 en CO2 tussen de haarvaten en longblaasjes dn
, tussen de haarvaten en de weefsels
Grote bloedsomloop De weg van het bloed bij de afgifte van O2 van de linkerharthelft via de
organen naar de rechterharthelft
Haarvat Dunste bloedvaten waarvan de wand een cellaag dik is hier vinden de
uitwisselingen van de stoffen plaats
Hart Holle spier me een linker- en rechterhelft pompt bloed rond
Hartinfarct Een ernstige verstoring in een deel van de hartspier door onvoldoende
zuurstoftoevoer
Hartkleppen Kleppen tussen de boezem en de kamer. Verhinderen het terug
stomen van het bloed van de kamer naar de boezem
Hartminuutvolume De hoeveelheid bloed die een kamer per minuut wegpompt
Hartslagfrequentie Het aantal hartslagen per minuut
Hemoglobine ijzerhoudend eiwit in rode bloedcellen, dat koolstof en zuurstofdioxide
bindt en een verhoogd transport voor stoffen veroorzaakt via het bloed
Holle ader Ader die zuurstofarm bloed ontvangt uit de organen en voert dit af
naar het hart
Houtvaten Transportbuisjes in planten die water en mineralen uit de bodem via
wortels en de stengels naar de stengel en de bladeren vervoeren
huidmondjes Kleine afsluitbare openingen in de opperhuid van balderen en stengels
waardoor water verdampt
Kamers Onderste holle ruimte in het hart die bloed ontvangt uit de boezems en
de slagaarder in pompen
Kleine bloedsomloop De weg van het bloed bij opname van O2 van de rechterhelft via de
longen naar de linkerhelft
Kleppen Voorkomen in aders/ lymfevaten het terug stromen van het
bloed/lymfe
Kransader Ader die zuurstofarm bloed vanuit de hartspier afvoert naar de
rechterboezem
kransslagader Slagader die de hartspier van zuurstof en voedingsstoffen voorziet
Kurkbandjes Waterdichte bandjes van kurk rondom endodermiscellen in de wortels
Lymfe Vloeistof in lymfevaten
Lymfeknoop In de lymfeknoop zijn een hoop speciale witte bloedcellen op geslagen
Lymfevaatstelsel Lymfevaten met lymfe en lymfeknopen en witte speciale bloedcellen
Lymfevaten Vaten van het lymfesysteem bevatten kleppen
Onderdruk De druk die ontstaat tijdens de rustfase van een hart
Ontspanningsfase Fase in de hartcyclus waarbij de hartspier ontspannen is. bloed loopt
via de boezem de kamer in
Plaque Afzetting van vetachtige stoffen in de bloedvaten
Plasmastoring Beweging van het grondplasma in platencellen
Pompfase Fase in de hartcyclus de kamers trekken samen waardoor bloed het
hartverlaat
Prikkelgeleidingssysteem Systeem van gespecialiseerde vezels en spiercellen in de hartspier
Protrombine Stollingseiwit in het bloedplasma waaruit trombine kan ontstaan
Resorptie Opname van een deel van de weefselvloeistof in de haarvaten onder
invloed van de colloïd osmotische druk
Rode bloedcellen Cellen in het bloed die hemoglobine bevatten en betrokken zijn bij het
transport van zuurstof en koolstofdioxide
Sinusknoop Een groep speciale spiercellen in de wand van de rechterboezem, die
een elektrische prikkel afgeeft waardoor de spiervezels van de
boezems samen trekken prikkelsysteem begint in het hart
Hoofdstuk 11 transport
Aorta Grote lichaamsslagader
Artherosclerose Verlies van elasticiteit van slagaders door afzetting van vetachtige
stoffen zoals cholesterol. Dit verhoogt de bloeddruk.
AV-knoop Een groep speciale cellen in de wand tussen beide boezems, geeft
elektrische prikkels waardoor de kamers van onder naar boven samen
trekken. In het prikkelsysteem
Bastvaten Transportbuisjes in een plant die water en opgeloste organische
stoffen vervoeren
Bloedarmoede Tekort aan rode bloedcellen. Vaak ontstaan door ijzer te kort.
Bloedplaatjes Cel fragmenten die betrokken zijn bij de bij de bloedstolling
Bloedplasma Waterig deel van het bloed met opgeloste stoffen zoals
Zouten
Andere voedingsstoffen
Hormonen
Afvalstoffen
Antistoffen
Bloedprop Klont bloedplaatjes vastgehecht aan beschadigde bloedwand
Bloedstolling Het vormen van stolsel om een bloedvat te dichten na een
beschadiging
Boezems Bovenste holle ruimte in het hart die bloed ontvangen via aders en
doorgeven aan de kamers
Bovendruk De druk die ontstaat doordat het hart bloed in de slagaders pompt
Bypassoperatie Een operatie waarbij een arts met behulp van bloedvaten van de
patiënt een omleiding maakt langs een vernauwing van een
kransslagader
Cellen van de schors Cellen in de buiten laag van een wortel
Centrale cilinder Het binnenste gedeelte van een cilinder, waar zich houtvaten bevinden
Colloïd osmotische Drukverschil tussen bloed en weefselvloeistoffen doordat de
waarde haarvatwand niet doorlaatbaar is voor grote eiwitdeeltjes
Dotterbehandeling Wijder maken van een vernauwde kransslagader met behulp van een
ballonnetje
Dubbele bloedsomloop Bloedsomloop waarbij het bloed tijdens een rondgang twee keer het
hard passeert
ECG (elektrocardiogram) Een registratie van de elektrische activiteit van een hartspier
Endodermis Een laag cellen tussen de schors en het centrale deel van de wortel.
Epo Hormoon dat de nieren bij een zuurstoftekort afgeven. Stimuleert rode
bloedcellen
Fibrine Stollingseiwit, ontstaan uit fibrinogeen. Vormt een netwerk van
kleverige draden.
Fibrinogeen Oplosbaar stollingseiwit in het bloesplasma, waaruit fibrine kan
ontstaan
Filtratie Het onder invloed van bloeddruk het uitpersen van water en opgeloste
stoffen via openingen tussen de cellen vaneen haarvat naar de
weefselvloeistof. De kleine openingen houden rode bloedcellen,
bloedplaatjes en grote eiwitmoleculen tegen
Gaswisseling Uitwisseling van O2 en CO2 tussen de haarvaten en longblaasjes dn
, tussen de haarvaten en de weefsels
Grote bloedsomloop De weg van het bloed bij de afgifte van O2 van de linkerharthelft via de
organen naar de rechterharthelft
Haarvat Dunste bloedvaten waarvan de wand een cellaag dik is hier vinden de
uitwisselingen van de stoffen plaats
Hart Holle spier me een linker- en rechterhelft pompt bloed rond
Hartinfarct Een ernstige verstoring in een deel van de hartspier door onvoldoende
zuurstoftoevoer
Hartkleppen Kleppen tussen de boezem en de kamer. Verhinderen het terug
stomen van het bloed van de kamer naar de boezem
Hartminuutvolume De hoeveelheid bloed die een kamer per minuut wegpompt
Hartslagfrequentie Het aantal hartslagen per minuut
Hemoglobine ijzerhoudend eiwit in rode bloedcellen, dat koolstof en zuurstofdioxide
bindt en een verhoogd transport voor stoffen veroorzaakt via het bloed
Holle ader Ader die zuurstofarm bloed ontvangt uit de organen en voert dit af
naar het hart
Houtvaten Transportbuisjes in planten die water en mineralen uit de bodem via
wortels en de stengels naar de stengel en de bladeren vervoeren
huidmondjes Kleine afsluitbare openingen in de opperhuid van balderen en stengels
waardoor water verdampt
Kamers Onderste holle ruimte in het hart die bloed ontvangt uit de boezems en
de slagaarder in pompen
Kleine bloedsomloop De weg van het bloed bij opname van O2 van de rechterhelft via de
longen naar de linkerhelft
Kleppen Voorkomen in aders/ lymfevaten het terug stromen van het
bloed/lymfe
Kransader Ader die zuurstofarm bloed vanuit de hartspier afvoert naar de
rechterboezem
kransslagader Slagader die de hartspier van zuurstof en voedingsstoffen voorziet
Kurkbandjes Waterdichte bandjes van kurk rondom endodermiscellen in de wortels
Lymfe Vloeistof in lymfevaten
Lymfeknoop In de lymfeknoop zijn een hoop speciale witte bloedcellen op geslagen
Lymfevaatstelsel Lymfevaten met lymfe en lymfeknopen en witte speciale bloedcellen
Lymfevaten Vaten van het lymfesysteem bevatten kleppen
Onderdruk De druk die ontstaat tijdens de rustfase van een hart
Ontspanningsfase Fase in de hartcyclus waarbij de hartspier ontspannen is. bloed loopt
via de boezem de kamer in
Plaque Afzetting van vetachtige stoffen in de bloedvaten
Plasmastoring Beweging van het grondplasma in platencellen
Pompfase Fase in de hartcyclus de kamers trekken samen waardoor bloed het
hartverlaat
Prikkelgeleidingssysteem Systeem van gespecialiseerde vezels en spiercellen in de hartspier
Protrombine Stollingseiwit in het bloedplasma waaruit trombine kan ontstaan
Resorptie Opname van een deel van de weefselvloeistof in de haarvaten onder
invloed van de colloïd osmotische druk
Rode bloedcellen Cellen in het bloed die hemoglobine bevatten en betrokken zijn bij het
transport van zuurstof en koolstofdioxide
Sinusknoop Een groep speciale spiercellen in de wand van de rechterboezem, die
een elektrische prikkel afgeeft waardoor de spiervezels van de
boezems samen trekken prikkelsysteem begint in het hart
