Samenvatting Exploratie Van Het Sociaal Werk 2 - MW

Samenvatting: Exploratie sociaal
werk II
Deel I – kinderen en jongeren

1. Algemeen
Hulpverlening voor jongeren ( en gezinnen) = breed

 Algemeen maatschappelijk werk
 Schoolmaatschappelijk werk
 Zorg voor personen met een handicap
 verslavingszorg
 Geestelijke gezondheidszorg
 Gemandateerde of gerechtelijke jeugdhulp
 Opvoedingsondersteuning en specifieke jeugdhulp
 Asiel en migratie

1.1. Global definition of the Social Work Profession

“Social work is a practice-based profession and an academic discipline that promotes social
change and development, social cohesion, and the empowerment and liberation of people.
Principles of social justice, human rights, collective responsibility and respect for diversities
are central to social work. Underpinned by theories of social work, social sciences,
humanities and indigenous knowledge, social work engages people and structures to
address life challenges and enhance wellbeing. The above definition may be amplified at
national and/or regional levels.”

1.2. De rechtspositie van de minderjarige in de integrale
jeugdhulp

• 20/11/89 – VN – Internationaal Verdrag inzake de rechten van het kind (IVRK)
– Juridisch kader
– Bindend karakter
• Kinderrechten geschonden vs. meer respecteren
• België – verdrag geratificeerd (Er toe verbonden) =
– Bepalingen toepassen
– Verantwoording afleggen
• Decreet rechtspositie minderjarige IJH
– goedgekeurd Mei 2004
– Van kracht 1 juli 2006 IJH
• Betrokken sectoren:
 Aww = algemeen welzijnswerk
 Cig = Centra Intergrale Gezinszorg

1

,  Clb = centrum leerlingenbegeleiding
 Cgg = centrum geestelijke gezondheid
 k& = Kind en Gezin
 vaph = Vlaams agentschap voor personen met een handicap
 Bjb = bijzondere jeugdzorg

De principes van het decreet zijn van toepassing op alle jeugdhulpaanbieders binnen IJH, dus
op voorzieningen als op de personen die de hulp aanbieden. Ook de intersectorale
toegangspoort en de gemandateerde voorzieningen vallen daaronder.


Doel:

recht minderjarigen op samenhangende & uniforme wijze regelen, ONGEACHT sector of
hulpverleningsvorm
– Voor ALLE minderjarigen
– Zodra interactie Jeugdhulpverleners/aanbieder – minderjarige
– Ook binnen andere sectoren vb. medische wereld (wet op patiënten rechten,
…)

Het decreet voorziet een eigen statuut voor minderjarige in de jeugdhulp om zo een betere
bescherming te realiseren.

• Belangrijkste rechten voor minderjarige

– Bekwaamheid van de minderjarige
o als je vind dat een kinder niet bekwaam is moet je dat kunnen aantonen met
elementen
o je luistert naar elke kind ook die van -12 jaar

o Aantal rechtshandelingen en feitelijke handelingen
o Aantal rechtsbekwaam en handelingsbekwaam

o Zelfstandige uitoefening
 Instemming jeugdhulp
 Niet gescheiden van ouders
 Toegang tot dossier

 Onderscheid op basis van leeftijf
 + 12j (= vermoeden van bekwaamheid) VS. -12j (= kind zelf laten zien aan HV)


– Belang van de minderjarige
o belang van het kind staat altijd voorop / naast de belangen van de ouders
o de stem en het verhaal van het kind is = primordiaal
o ALTIJD via dialoog
o Alternatieve naast klassieke gespreksvoering

2

, – Recht op instemming, informatie & duidelijke communicatie
o Recht op informatie VS. “agogische exceptie” (= wat is het belang?)
o Recht op duidelijke informatie
 In de taal van het kind
 Afgestemd op ontwikkeling
o Geïnformeerd zijn
 Instemming hv
 Afgestemd op mogelijkheden HV
 BELANG?

– Recht op inspraak en participatie
o Recht op vrije mening
o Recht op participatie mbt HV (= betrokken worden in het proces, zowel individueel
als collectief)
o Recht op inspraak met andere bewonders

 Indi:
 Dwz: mee-weet, mee-denkt, mee-praat, mee-beslist, mee-doet, etc.
 Collectief:
 Vergaderen
 Inspraakregeling

– Het dossier
o Voordelen?
 Participatie, zelfreflectie, leert HV beter kennen, transparantie,
medezeggenschap, open verslaggeving,..
o Dossier moet veilig bewaard woden
o Persoonsgegeven scheiden van medische gegevens
o Toegang (juridische stukken eruit, derden moet toestemming verlenen, als ze dat niet
doen worden ze er ook uit gehaald)
o Indien nodig vertegenwordiging van de minderjarige
o Recht op aanvulling, op afschrift, en weigering aan derden

– Recht op bijstand (morele bijstand)
Recht op bijstand i.f.v. voorwaarden:
o Beriepsgeheim of verbonden aan onderwijs minderjarige
o Niet betrokken bij HV
o Aangewezen door minderjarige

 maar wat mijn kleine kinderen? Meestal beslissen ze dit dan samen met de ouders of
duiden ze zelf iemand aan

– Recht op privacy
o Recht op respect persoonlijke levenssfeer dus recht op vertrouwelijke en veilige
behandeling

3

, o Recht op respectvolle omgang met overtuiging of geaardheid
o Recht op bezoek en vrije omgang, behalve
 Organisatie HV moet het toelaten
 Als er een gerechtelijke beperking is

– Recht op menswaardige behandeling
o Recht op menswaardigheid, dus
o Geen onredelijke en beschadigende straffen
o Bij straf rekening houden met:
 Past bij minderjarige
 In evenwicht
 Educatief perspectief
! niet zo evident (vb. strengere straffen, misbruik,…)
o Sommige straffen expliciet veroden
o (tijdelijke) vrijheidsbeperking onder voorwaarden (2)
 Als hij in gevaar is (door zz of door derden)
 Hij zijn omgeving in gevaar brengt
(vb. isolatiekamer, werd in het verleden veel misbruik van gemaakt)

– Beroepsgeheim
o Zelfde als bij volwassen en medische hulpverlening = zwijfplicht
o Geheimhouding door
o Beroepsgeheim / al dan niet gedeeld
o Discretieplicht




4