Hoofdstuk 10
Monteren of assembleren = het samenbrengen van onderdelen tot een
samengesteld geheel.
Meestal word een product in meerdere varianten geproduceerd, het totale
productenpakket wordt de productfamilie genoemd. De productstructuur van het
product geeft aan hoe het product uit zijn onderdelen is opgebouwd. De
hoofdassemblage is opgebouwd uit deelassemblages en onderdelen. Een
deelassemblage, is een groep onderdelen die aport wordt gemonteerd. Meestal
vervuld een deelassemblage een specifieke funcitie in het eindproduct. Door een
gunstige product productstructuur kunnen standaard deelassemblages worden
samengebouwd tot verschillende varianten binnen de productfamilie. Een
gunstige productstructuur voldoet aan:
- Modulair, opgebouwd uit verwisselbare standaardcomponenten
- Samenstellende componenten kunnen afzondelijk getest worden
- Aantal verbindingen minimaal
- Componenten die het eindproduct klantspecifiek makne, dus aangepast
zijn aan de wensen van afzondelijke klanten worden het laatst gemonteerd
Verschillende factoren bepalen de mate waarin de montage van een product kan
worden geautomatiseerd :
- Het ontwerp van het product
- Productievolume
- Aantal varianten
- Productlevenscyclus
- Omvang en moeilijkheidsgraad van de montagewerkzaamheden
Primaire montagehandelingen dragen direct bij tot de waardevermeerdering van
het product. Secundaire montagehandelingen zijn alle overige handelingen die
nodig zijn om het product te kunnen monteren.
Primaire montagehandelingen:
- Hanteren
- Verbinden
- Afstellen
- Inspecteren, testen
Secundaire montagehandelingen:
- Opslaan
- Transporteren
- Reinigen
- Verpakken
Verschillende soorten aanvoer van onderdelen:
- Ongeordende aanvoer
- Geordende aanvoer:
Tray of rek
Band of tape
Gekoppeld fabricageproces
- Halfgeordende aanvoer:
Transportband
Pallet of bak
Hanteren van onderdelen= het oppakken en het oriënteren en positioneren van
onderdelen. Voor het handmatig hanteren van onderdelen is een ongeordende
aanvoer in de meste gevallen aanvaardbaar. Geautomtiseerd hanteren is
geordende aanvoer absoluut noodzakelijk.
De positioneeronnauwkeurigheid van een manipulator ligt tussen 0,1 en 2 mm.
Voor het monteren van sommige onderdelen is dit onvoldoende. Dit probleem is
te verhelpen door de effector te voorzien van comliantie, ofwel meegevendheid,
waardoor het onderdeel tijdens de samenvoegbeweging onder invloed van de
, montagekrachten vanzwelf de goede positie en oriëntatie bereikt. De vormgeving
van het onderdeel moet hierop zijn afgestemd. Zo worden onderdelen die
nauwkeurig moeten gepositioneerd van afschuiviningen voorzien.
Door onnauwkeurigheden in het assemblagestation kan de
positioneernauwkeurigheid van het onderdeel ten opzichte van het product
onacceptabel groot worden. In dat geval kunnen optische systemen worden
gebruikt om de poitioneernauwkeurigheid te verbeteren.
Naast het transport van de onderdelen naar het assemblagesysteem, moet de
hoofdasssemblage vaak tussentijds getransporteerd worden van het ene
assemblagestation naar het andere. Hiertoe wordt de hoofdassemblage op een
productdrager geplaatst. De productdrager heeft als functie de hoofdassemblage
te ondersteunen tijdens het transport tussen de stations, waarbij deze in de
goede oriëntatie blijft, en weer nauwkeurig gepositioneerd kan worden. De
productdrager dient soms tegelijk als mal om onderdelen nauwkeurig ten
opzichte van elkaar te positioneren. Verder moeten product en drager de
krachten die tijdens de assemblage worden uitgeoefend, kunnen weerstaan.
Op de meeste producten wordt een functionele test uitgevoerd. Een goed
modulair ontwerp maakt het mogelijk afzonderlijk modules te testen. Bij
consumentenartikelen wordt goedkeuring vaak aangegeven met stempels of
plakkers om de verkoopbaarheid te bevorderen.
Afstellen is het inregelen van het product, zodanig dat dit aan zijn functionele
specificaties voldoet. Dit geschiedt meestal aan het einde van de assemblage.
Afstellen dient mogelijk te zijn zonder het product weer te moeten demonteren.
Veel afstellingen kunnen echter worden vermeden door een nauwkeurige
fabricage.
De laatste handeling in de montage is het verpakken van het eindproduct. De
verpakking dient in de eerste plaats om het product te beschermen tijdens het
transport. Ook kan de verpakking dienen om de verkoopbaarheid te bevorderen
en om informatie te verschaffen over het product.
De structuur van een montagesysteem hangt samen met de mate van
automatisering, het productvolume en de aard van het product. De volgende
structuuren zijn te onderscheiden:
- Montage op een enkel station
- Montage met meer stations
Parallel
Sequentieel
Continu
Synchroon intermitterend
Asynchroon intermitterend
Montage op een enkel station:
Wordt toegepast zolang de benodigde montagetijd korter is dan het gevraagde
afleveringsinterval of cyclustijd, de (gemiddelde) montagetijd die verloopt tussen
het afleveren van twee producten.
Montage met meer stations:
Bij meer complexe producten, die uit grote aantallen componenten bestaan of om
andere redenen langere montagetijden eisen dan het afleveringinterval, zijn
meerdere assemblagestations nodig.
Parallel of sequentieel monteren:
Door meer werkplekken naast elkaar te plaatsen, kan een groter productvolume
worden verwerkt. Iederen montagemedewerker voert alle
assemblagehandelingen uit. De assemblagetaken kunnen worden opgesplitst en
verdeeld over opeenvolgende werkplekken. De hoofdassemblages worden op
productdragers tussen de werkplekken getransporteerd. Per werkplek hoeven
Monteren of assembleren = het samenbrengen van onderdelen tot een
samengesteld geheel.
Meestal word een product in meerdere varianten geproduceerd, het totale
productenpakket wordt de productfamilie genoemd. De productstructuur van het
product geeft aan hoe het product uit zijn onderdelen is opgebouwd. De
hoofdassemblage is opgebouwd uit deelassemblages en onderdelen. Een
deelassemblage, is een groep onderdelen die aport wordt gemonteerd. Meestal
vervuld een deelassemblage een specifieke funcitie in het eindproduct. Door een
gunstige product productstructuur kunnen standaard deelassemblages worden
samengebouwd tot verschillende varianten binnen de productfamilie. Een
gunstige productstructuur voldoet aan:
- Modulair, opgebouwd uit verwisselbare standaardcomponenten
- Samenstellende componenten kunnen afzondelijk getest worden
- Aantal verbindingen minimaal
- Componenten die het eindproduct klantspecifiek makne, dus aangepast
zijn aan de wensen van afzondelijke klanten worden het laatst gemonteerd
Verschillende factoren bepalen de mate waarin de montage van een product kan
worden geautomatiseerd :
- Het ontwerp van het product
- Productievolume
- Aantal varianten
- Productlevenscyclus
- Omvang en moeilijkheidsgraad van de montagewerkzaamheden
Primaire montagehandelingen dragen direct bij tot de waardevermeerdering van
het product. Secundaire montagehandelingen zijn alle overige handelingen die
nodig zijn om het product te kunnen monteren.
Primaire montagehandelingen:
- Hanteren
- Verbinden
- Afstellen
- Inspecteren, testen
Secundaire montagehandelingen:
- Opslaan
- Transporteren
- Reinigen
- Verpakken
Verschillende soorten aanvoer van onderdelen:
- Ongeordende aanvoer
- Geordende aanvoer:
Tray of rek
Band of tape
Gekoppeld fabricageproces
- Halfgeordende aanvoer:
Transportband
Pallet of bak
Hanteren van onderdelen= het oppakken en het oriënteren en positioneren van
onderdelen. Voor het handmatig hanteren van onderdelen is een ongeordende
aanvoer in de meste gevallen aanvaardbaar. Geautomtiseerd hanteren is
geordende aanvoer absoluut noodzakelijk.
De positioneeronnauwkeurigheid van een manipulator ligt tussen 0,1 en 2 mm.
Voor het monteren van sommige onderdelen is dit onvoldoende. Dit probleem is
te verhelpen door de effector te voorzien van comliantie, ofwel meegevendheid,
waardoor het onderdeel tijdens de samenvoegbeweging onder invloed van de
, montagekrachten vanzwelf de goede positie en oriëntatie bereikt. De vormgeving
van het onderdeel moet hierop zijn afgestemd. Zo worden onderdelen die
nauwkeurig moeten gepositioneerd van afschuiviningen voorzien.
Door onnauwkeurigheden in het assemblagestation kan de
positioneernauwkeurigheid van het onderdeel ten opzichte van het product
onacceptabel groot worden. In dat geval kunnen optische systemen worden
gebruikt om de poitioneernauwkeurigheid te verbeteren.
Naast het transport van de onderdelen naar het assemblagesysteem, moet de
hoofdasssemblage vaak tussentijds getransporteerd worden van het ene
assemblagestation naar het andere. Hiertoe wordt de hoofdassemblage op een
productdrager geplaatst. De productdrager heeft als functie de hoofdassemblage
te ondersteunen tijdens het transport tussen de stations, waarbij deze in de
goede oriëntatie blijft, en weer nauwkeurig gepositioneerd kan worden. De
productdrager dient soms tegelijk als mal om onderdelen nauwkeurig ten
opzichte van elkaar te positioneren. Verder moeten product en drager de
krachten die tijdens de assemblage worden uitgeoefend, kunnen weerstaan.
Op de meeste producten wordt een functionele test uitgevoerd. Een goed
modulair ontwerp maakt het mogelijk afzonderlijk modules te testen. Bij
consumentenartikelen wordt goedkeuring vaak aangegeven met stempels of
plakkers om de verkoopbaarheid te bevorderen.
Afstellen is het inregelen van het product, zodanig dat dit aan zijn functionele
specificaties voldoet. Dit geschiedt meestal aan het einde van de assemblage.
Afstellen dient mogelijk te zijn zonder het product weer te moeten demonteren.
Veel afstellingen kunnen echter worden vermeden door een nauwkeurige
fabricage.
De laatste handeling in de montage is het verpakken van het eindproduct. De
verpakking dient in de eerste plaats om het product te beschermen tijdens het
transport. Ook kan de verpakking dienen om de verkoopbaarheid te bevorderen
en om informatie te verschaffen over het product.
De structuur van een montagesysteem hangt samen met de mate van
automatisering, het productvolume en de aard van het product. De volgende
structuuren zijn te onderscheiden:
- Montage op een enkel station
- Montage met meer stations
Parallel
Sequentieel
Continu
Synchroon intermitterend
Asynchroon intermitterend
Montage op een enkel station:
Wordt toegepast zolang de benodigde montagetijd korter is dan het gevraagde
afleveringsinterval of cyclustijd, de (gemiddelde) montagetijd die verloopt tussen
het afleveren van twee producten.
Montage met meer stations:
Bij meer complexe producten, die uit grote aantallen componenten bestaan of om
andere redenen langere montagetijden eisen dan het afleveringinterval, zijn
meerdere assemblagestations nodig.
Parallel of sequentieel monteren:
Door meer werkplekken naast elkaar te plaatsen, kan een groter productvolume
worden verwerkt. Iederen montagemedewerker voert alle
assemblagehandelingen uit. De assemblagetaken kunnen worden opgesplitst en
verdeeld over opeenvolgende werkplekken. De hoofdassemblages worden op
productdragers tussen de werkplekken getransporteerd. Per werkplek hoeven
