OG 3: Oncologie
Leerdoel 1: Chirurgie
1.1 Wat zijn de verschillende soorten technieken van chirurgie
Tijdens een chirurgische ingreep streeft men naar de verwijdering van de gehele tumor met
daaromheen een ruime marge gezond weefsel.
Verschillende technieken
- cryochirurgie= de tumor wordt bevroren door middel van een vloeibare stikstof, zodat het
tumorweefsel afsterft.
- elektrocoagulatie= tumorweefsel wordt weggebrand
- lasercoagulatie= met behulp van laserbelichting wordt een selectieve tumorceldood bewerkstelligd
deze behandeling kan een aantal keren uitgevoerd worden
- radio frequent ablation RFA= het weefsel wordt door middel van hoge frequente radiogolven verhit
tot ruim 80 graden, waardoor het afsterft
RFA kan als enige behandeling worden toegepast of in combinatie met metastasectomie.
RFA wordt het meest toegepast bij nier-, lever- en longmetastasen.
- minimaal invasieve chirurgie: laparoscopische operatie.
- robotchirurgie= operatie met behulp van een op afstand bestuurbare robot die zeer nauwkeurig
werkt. De robot neemt echter geen beslissingen en voert ook geen zelfstandige
handelingen uit
1.2 Hoe maakt men de keuze tot deze therapie?
Bij elke tumor wordt vastgesteld of chirurgie de meest aangewezen therapievorm is. Bij die keuze
wordt aandacht besteedt aan het type tumor, de locatie van de tumor, mate van ingroei in de
omliggende weefsels en de tumoreigenschappen: groeisnelheid, differentiatie, kans op metastasering
en het metastaseringspatroon. Meestal komen primaire solide tumoren in eerste instantie in
aanmerking voor chirurgische verwijdering. Gemetastaseerde processen worden behandeld met een
combinatie van therapieën. Wanneer een tumor vergroeid is met vitale organen, grote arteriën, venen
of zenuwen is een operatie niet mogelijk. Andere factoren waarvan chirurgisch ingrijpen afhankelijk is,
zijn de conditie van de patiënt, de kwaliteit van leven na de ingreep en de wensen van de patiënt
1.3 Wat zijn de complicaties en toekomstige ontwikkelingen?
Ten gevolge van een operatie kunnen er complicaties ontstaan. De kans op complicaties neemt toe
wanneer bijvoorbeeld de preoperatieve conditie slecht is, met een slechte voedingstoestand, matige
mobiliteit en beperkt bewustzijn. Ook speelt de aard van de ingreep een grote rol. Grote operaties
zoals een whippleprocedure of operaties in het kleine bekken, in de schedel, en bij vitale structuren
brengen operatietechnische risico’s met zich mee met kans op naadlekkage, bloeding en
beschadiging van vaten en zenuwen. Verder kan comorbiditeit bijdragen aan een vertraagd herstel,
slechtere wondgenezing of toegenomen kans op bijvoorbeeld longontsteking. Combinatietherapieën of
reeds eerdere behandelingen met chemotherapie en/ of radiotherapie kunnen de kans op complicaties
ook verhogen.
Sinds de introductie van de evidence-based practice wordt het steeds duidelijker welke patiënten baat
hebben bij operatieve behandeling al dan niet in combinatie met chemo-, immuno- of radiotherapie.
Prospectieve gerandomiseerde studies spelen hierbij een grote rol. Mogelijk wordt ook met behulp van
genetisch onderzoek van de tumor bekend welke behandeling bij een specifieke tumor een patiënt de
meeste kans op succes heeft.
Leerdoel 2: Radiologie
Ongeveer de helft van patiënten met kanker komt tijdens zijn behandeling in contact met
radiotherapie. Radiotherapie wordt gegeven in speciale radiotherapeutische centra. Radiotherapie
wordt als behandeling gecombineerd. Radiotherapie kan zowel palliatief als curatief van opzet zijn.
Leerdoel 1: Chirurgie
1.1 Wat zijn de verschillende soorten technieken van chirurgie
Tijdens een chirurgische ingreep streeft men naar de verwijdering van de gehele tumor met
daaromheen een ruime marge gezond weefsel.
Verschillende technieken
- cryochirurgie= de tumor wordt bevroren door middel van een vloeibare stikstof, zodat het
tumorweefsel afsterft.
- elektrocoagulatie= tumorweefsel wordt weggebrand
- lasercoagulatie= met behulp van laserbelichting wordt een selectieve tumorceldood bewerkstelligd
deze behandeling kan een aantal keren uitgevoerd worden
- radio frequent ablation RFA= het weefsel wordt door middel van hoge frequente radiogolven verhit
tot ruim 80 graden, waardoor het afsterft
RFA kan als enige behandeling worden toegepast of in combinatie met metastasectomie.
RFA wordt het meest toegepast bij nier-, lever- en longmetastasen.
- minimaal invasieve chirurgie: laparoscopische operatie.
- robotchirurgie= operatie met behulp van een op afstand bestuurbare robot die zeer nauwkeurig
werkt. De robot neemt echter geen beslissingen en voert ook geen zelfstandige
handelingen uit
1.2 Hoe maakt men de keuze tot deze therapie?
Bij elke tumor wordt vastgesteld of chirurgie de meest aangewezen therapievorm is. Bij die keuze
wordt aandacht besteedt aan het type tumor, de locatie van de tumor, mate van ingroei in de
omliggende weefsels en de tumoreigenschappen: groeisnelheid, differentiatie, kans op metastasering
en het metastaseringspatroon. Meestal komen primaire solide tumoren in eerste instantie in
aanmerking voor chirurgische verwijdering. Gemetastaseerde processen worden behandeld met een
combinatie van therapieën. Wanneer een tumor vergroeid is met vitale organen, grote arteriën, venen
of zenuwen is een operatie niet mogelijk. Andere factoren waarvan chirurgisch ingrijpen afhankelijk is,
zijn de conditie van de patiënt, de kwaliteit van leven na de ingreep en de wensen van de patiënt
1.3 Wat zijn de complicaties en toekomstige ontwikkelingen?
Ten gevolge van een operatie kunnen er complicaties ontstaan. De kans op complicaties neemt toe
wanneer bijvoorbeeld de preoperatieve conditie slecht is, met een slechte voedingstoestand, matige
mobiliteit en beperkt bewustzijn. Ook speelt de aard van de ingreep een grote rol. Grote operaties
zoals een whippleprocedure of operaties in het kleine bekken, in de schedel, en bij vitale structuren
brengen operatietechnische risico’s met zich mee met kans op naadlekkage, bloeding en
beschadiging van vaten en zenuwen. Verder kan comorbiditeit bijdragen aan een vertraagd herstel,
slechtere wondgenezing of toegenomen kans op bijvoorbeeld longontsteking. Combinatietherapieën of
reeds eerdere behandelingen met chemotherapie en/ of radiotherapie kunnen de kans op complicaties
ook verhogen.
Sinds de introductie van de evidence-based practice wordt het steeds duidelijker welke patiënten baat
hebben bij operatieve behandeling al dan niet in combinatie met chemo-, immuno- of radiotherapie.
Prospectieve gerandomiseerde studies spelen hierbij een grote rol. Mogelijk wordt ook met behulp van
genetisch onderzoek van de tumor bekend welke behandeling bij een specifieke tumor een patiënt de
meeste kans op succes heeft.
Leerdoel 2: Radiologie
Ongeveer de helft van patiënten met kanker komt tijdens zijn behandeling in contact met
radiotherapie. Radiotherapie wordt gegeven in speciale radiotherapeutische centra. Radiotherapie
wordt als behandeling gecombineerd. Radiotherapie kan zowel palliatief als curatief van opzet zijn.
