Inleiding burgerlijk recht
Blok 1: verbintenisrecht
Week 1
Uitgaanspunten van dit vak:
- goederen
- zaken (roerende en onroerende zaken)
- vermogensrechten
De soorten rechten:
• Zakelijke rechten (eigendom)
• Persoonlijke rechten (vorderingsrecht)
• Absolute rechten (eigendomsrecht)
• Relatieve rechten (vorderingsrecht)
Beperkte rechten bestaan uit zekerheidsrechten en gebruiksrechten.
Begrippen voor het contractrecht:
Boek 1: personen en familierecht
Boek 2: rechtspersonen
Boek 3: vermogensrecht in het algemeen (rechtshandeling)
Boek 4: erfrecht
Boek 5: zakelijke rechten
Boek 6: algemeen gedeelte van het verbintenisrecht (overeenkomst)
Rechtshandelingen
Kenmerk: de handeling is gericht op een rechtsgevolg.
Eenzijdige rechtshandeling > door één persoon tot stand gebracht.
Meervoudige rechtshandeling > door meerde personen tot stand gekomen.
Totstandkoming van rechtshandelingen:
Ze komen tot stand op een dubbele grondslag.
Grondslag 1 bestaat uit de volgende elementen: wil en verklaring komen overeen.
1) Vereist een geopenbaarde wil.
2) Vorm van verklaring die geen vaste vorm heeft.
3) Moment totstandkoming is wanneer de andere persoon de verklaring ontvangt
= genuanceerde ontvangsttheorie.
De tweede grondslag bestaat uit opgewekt vertrouwen: was er sprake van gerechtvaardigd
vertrouwen?
1) Vertrouwen gerechtvaardigd?
2) Wanneer er vertrouwd wordt op het misverstand, komt de rechtshandeling wel
tot stand.
,De verklaring kan soms afwijken van de wil = discrepantie
Vb. vergissing, verspreking, verschrijving, dubbelzinnig woordgebruik.
*Bij discrepantie komt er dus geen rechtshandeling tot stand, TENZIJ gerechtvaardigd
vertrouwen.
Overeenkomst art. 6:217 BW
Een overeenkomst is een meerzijdige rechtshandeling waarbij >2 personen een verbintenis
aangaan.
Overeenkomst=contract
Totstandkoming van overeenkomsten
Deze komt tot stand door aanbod en aanvaarding daarvan door de betreffende partijen.
Aanbod: alle details moeten duidelijk zijn. Als dit niet zo is, dan is het een uitnodiging om in
onderhandeling te treden en dus zijn hier nog geen plichten en rechten aan verbonden.
DUS:
Rechtshandeling > wil en verklaring
Overeenkomst > aanbod en aanvaarding
Een overeenkomst schept verbintenissen en vereisen prestatie 1 en 2.
Termijnen
Een aanbod kan een bepaalde termijn hebben als deze zelf is aangegeven.
Heeft het aanbod geen termijn dat van tevoren is aangegeven?
Is het een …
Mondeling aanbod? > Dat vervalt als het niet onmiddellijk wordt ervaard.
Schriftelijk aanbod? > Dat vervalt als het niet binnen redelijke termijn wordt ervaard.
Herroepelijkheid
* de aanbieder mag zelf nog bepalen of een aanbod wel of niet wordt geaccepteerd na de
termijn. Een aanbod is dus herroepelijk.
Maar let op: een aanbod is niet altijd herroepelijk!
Herroeping is alleen mogelijk wanneer het aanbod niet is aanvaard en de aanvaarding nog
niet is verzonden.
Vb. je kan dus niet eerst aanvaarden en daarna toch terugtrekken.
Een aanbod kan ook onherroepelijk zijn wanneer een aanbod al een termijn voor
aanvaarding inhoudt. Tijdens deze termijn is het aanbod onherroepelijk.
Bevat een aanbod een termijn? > Tijdens deze termijn is het onherroepelijk.
Bevat een aanbod geen termijn? > Herroeping mogelijk als het aanbod nog niet is
geaccepteerd.
Een aanvaarding is wanneer het aanbod wordt geaccepteerd (ja zeggen) en inhoudelijk
moet het overeenstemmen met de inhoud.
• Eenzijdige rechtshandeling
, • In beginsel vormvrij
• Moet inhoudelijk overeenstemmen met het aanbod
Van het aanbod afwijkende aanvaarding: in feite is dat een nieuw aanbod want het
oorspronkelijke aanbod wordt verworpen.
Vb. auto staat te koop voor 20000 euro, maar je wilt hem hebben voor 15000 euro.
Verbintenisrecht: regelt relatie van mens tot mens (BW 3,6 en 7)
Goederenrecht: regelt relatie van mens tot goed (BW 3 en 5) > week 6
Eenzijdig gerichte rechtshandeling > heeft betrekking tot iemand anders
Eenzijdige ongerichte rechtshandeling > is niet aan een persoon gericht
Meerzijdige rechtshandeling (vb. overeenkomst)
Eenzijdige overeenkomst > hij is gesloten door 2 personen maar slechts een iemand moet
handelen.
Wederkerige overeenkomst > allebei de personen hebben verplichtingen en moeten dus
handelen.
Komen wil en verklaring niet met elkaar overeen? Dan komt er geen rechtshandeling tot
stand, TENZIJ (art. 3:35 BW) gerechtvaardigd vertrouwen!
Vereisten hiervoor:
• Verklaring/gedraging van een ander.
• Die is opgevat als verklaring of gedraging van een bepaalde strekking.
• En in de gegeven omstandigheden redelijkerwijs zo mocht worden opgevat.
Rechtsgevolg: rechtshandeling komt tot stand, geen beroep op ontbreken v.d. wil
mogelijk.
* geestelijke stoornis omvat niet alleen psychische problemen, maar ook een
emotionele gemoedstoestand!
Een aanbod kan nog worden ingetrokken totdat het aanbod echt tot stand is gekomen, dus
wanneer het aanbod bij beide partijen bekend is.
Een aanbod kan worden herroepen zolang het aanbod niet is aanvaard en voordat de
aanvaarding is verzonden.
Aanvaarding kan nog worden herroepen voordat de verklaring van aanvaarding is
aangekomen.
*verschil tussen brief en mail!
Gevolg van onder curatele stelling = je wordt beschouwd als handelingsonbekwaam en dus
behartigt de curator jouw belangen.
Een rechtshandeling van een onbekwaam persoon is niet geldig en dus vernietigbaar door de
curator.
In beginsel hoeft een overeenkomst geen bepaalde vorm te hebben, tenzij in de wet anders
staat.
, Week 2
Vertegenwoordiging via volmacht
A= vertegenwoordigde, T= tussenpersoon/vertegenwoordiger van A, B= wederpartij
A verleent volmacht aan T, B aanvaardt aanbod van T > tussenpersoon valt weg en een
overeenkomst tussen A en B komt tot stand.
Bronnen van vertegenwoordigingsbevoegdheid
1) Volmachtverlening: A verleent volmacht aan T om hem te vertegenwoordigen
Bevoegdheid die de volmachtgever verleent aan de gevolmachtigde om in naam
van de volmachtgever rechtshandelingen te verrichten. T is dus niet verplicht. Dit is
niet privatief: de volmachtgever houdt zelf ook nog de bevoegdheid om iets te
kopen.
2) Wettelijke vertegenwoordiging: ouder vertegenwoordigt minderjarig kind.
3) Vertegenwoordiging van een rechtspersoon: door bestuurders.
4) Bevoegde zaakwaarneming.
Bescherming van vertegenwoordigde
Als T niet handelt als afgesproken, moet T instaan voor bevoegdheid.
Er komt geen contract tot stand bij sprake van onbevoegde vertegenwoordiging.
Uitzondering:
- bescherming van gerechtvaardigd vertrouwen
- bescherming van achterman
Volmacht is ‘niet preventief’ > je mag het zelf ook nog altijd kopen ipv alleen via de
tussenpersoon.
De tussenpersoon is niet verplicht om het goed te kopen. Volmacht is namelijk alleen een
BEVOEGDHEID en geen VERPLICHTING. Art 3:60 en 3:66 BW
Volmacht = art. 3:60 BW
3 eisen voor volmacht:
1) Gevolmachtigde verricht rechtshandeling
2) In naam van volmachtgever
3) Binnen grenzen van de bevoegdheid?
4) Rechtsgevolg ja of nee? > Invloed op gevolgen van volmachtgever
Wilsvertrouwensleer = wilsontbreken
Wilsgebreken:
1. Bedreiging
2. Bedrog
3. Misbruik van omstandigheden
4. Dwaling
a. Vereisten voor een geslaagd beroep op dwaling:
- partij had bij het aangaan van de overeenkomst een onjuiste voorstelling
van zaken
- zou bij juiste voorstelling van zaken de overeenkomst niet hebben gesloten
Blok 1: verbintenisrecht
Week 1
Uitgaanspunten van dit vak:
- goederen
- zaken (roerende en onroerende zaken)
- vermogensrechten
De soorten rechten:
• Zakelijke rechten (eigendom)
• Persoonlijke rechten (vorderingsrecht)
• Absolute rechten (eigendomsrecht)
• Relatieve rechten (vorderingsrecht)
Beperkte rechten bestaan uit zekerheidsrechten en gebruiksrechten.
Begrippen voor het contractrecht:
Boek 1: personen en familierecht
Boek 2: rechtspersonen
Boek 3: vermogensrecht in het algemeen (rechtshandeling)
Boek 4: erfrecht
Boek 5: zakelijke rechten
Boek 6: algemeen gedeelte van het verbintenisrecht (overeenkomst)
Rechtshandelingen
Kenmerk: de handeling is gericht op een rechtsgevolg.
Eenzijdige rechtshandeling > door één persoon tot stand gebracht.
Meervoudige rechtshandeling > door meerde personen tot stand gekomen.
Totstandkoming van rechtshandelingen:
Ze komen tot stand op een dubbele grondslag.
Grondslag 1 bestaat uit de volgende elementen: wil en verklaring komen overeen.
1) Vereist een geopenbaarde wil.
2) Vorm van verklaring die geen vaste vorm heeft.
3) Moment totstandkoming is wanneer de andere persoon de verklaring ontvangt
= genuanceerde ontvangsttheorie.
De tweede grondslag bestaat uit opgewekt vertrouwen: was er sprake van gerechtvaardigd
vertrouwen?
1) Vertrouwen gerechtvaardigd?
2) Wanneer er vertrouwd wordt op het misverstand, komt de rechtshandeling wel
tot stand.
,De verklaring kan soms afwijken van de wil = discrepantie
Vb. vergissing, verspreking, verschrijving, dubbelzinnig woordgebruik.
*Bij discrepantie komt er dus geen rechtshandeling tot stand, TENZIJ gerechtvaardigd
vertrouwen.
Overeenkomst art. 6:217 BW
Een overeenkomst is een meerzijdige rechtshandeling waarbij >2 personen een verbintenis
aangaan.
Overeenkomst=contract
Totstandkoming van overeenkomsten
Deze komt tot stand door aanbod en aanvaarding daarvan door de betreffende partijen.
Aanbod: alle details moeten duidelijk zijn. Als dit niet zo is, dan is het een uitnodiging om in
onderhandeling te treden en dus zijn hier nog geen plichten en rechten aan verbonden.
DUS:
Rechtshandeling > wil en verklaring
Overeenkomst > aanbod en aanvaarding
Een overeenkomst schept verbintenissen en vereisen prestatie 1 en 2.
Termijnen
Een aanbod kan een bepaalde termijn hebben als deze zelf is aangegeven.
Heeft het aanbod geen termijn dat van tevoren is aangegeven?
Is het een …
Mondeling aanbod? > Dat vervalt als het niet onmiddellijk wordt ervaard.
Schriftelijk aanbod? > Dat vervalt als het niet binnen redelijke termijn wordt ervaard.
Herroepelijkheid
* de aanbieder mag zelf nog bepalen of een aanbod wel of niet wordt geaccepteerd na de
termijn. Een aanbod is dus herroepelijk.
Maar let op: een aanbod is niet altijd herroepelijk!
Herroeping is alleen mogelijk wanneer het aanbod niet is aanvaard en de aanvaarding nog
niet is verzonden.
Vb. je kan dus niet eerst aanvaarden en daarna toch terugtrekken.
Een aanbod kan ook onherroepelijk zijn wanneer een aanbod al een termijn voor
aanvaarding inhoudt. Tijdens deze termijn is het aanbod onherroepelijk.
Bevat een aanbod een termijn? > Tijdens deze termijn is het onherroepelijk.
Bevat een aanbod geen termijn? > Herroeping mogelijk als het aanbod nog niet is
geaccepteerd.
Een aanvaarding is wanneer het aanbod wordt geaccepteerd (ja zeggen) en inhoudelijk
moet het overeenstemmen met de inhoud.
• Eenzijdige rechtshandeling
, • In beginsel vormvrij
• Moet inhoudelijk overeenstemmen met het aanbod
Van het aanbod afwijkende aanvaarding: in feite is dat een nieuw aanbod want het
oorspronkelijke aanbod wordt verworpen.
Vb. auto staat te koop voor 20000 euro, maar je wilt hem hebben voor 15000 euro.
Verbintenisrecht: regelt relatie van mens tot mens (BW 3,6 en 7)
Goederenrecht: regelt relatie van mens tot goed (BW 3 en 5) > week 6
Eenzijdig gerichte rechtshandeling > heeft betrekking tot iemand anders
Eenzijdige ongerichte rechtshandeling > is niet aan een persoon gericht
Meerzijdige rechtshandeling (vb. overeenkomst)
Eenzijdige overeenkomst > hij is gesloten door 2 personen maar slechts een iemand moet
handelen.
Wederkerige overeenkomst > allebei de personen hebben verplichtingen en moeten dus
handelen.
Komen wil en verklaring niet met elkaar overeen? Dan komt er geen rechtshandeling tot
stand, TENZIJ (art. 3:35 BW) gerechtvaardigd vertrouwen!
Vereisten hiervoor:
• Verklaring/gedraging van een ander.
• Die is opgevat als verklaring of gedraging van een bepaalde strekking.
• En in de gegeven omstandigheden redelijkerwijs zo mocht worden opgevat.
Rechtsgevolg: rechtshandeling komt tot stand, geen beroep op ontbreken v.d. wil
mogelijk.
* geestelijke stoornis omvat niet alleen psychische problemen, maar ook een
emotionele gemoedstoestand!
Een aanbod kan nog worden ingetrokken totdat het aanbod echt tot stand is gekomen, dus
wanneer het aanbod bij beide partijen bekend is.
Een aanbod kan worden herroepen zolang het aanbod niet is aanvaard en voordat de
aanvaarding is verzonden.
Aanvaarding kan nog worden herroepen voordat de verklaring van aanvaarding is
aangekomen.
*verschil tussen brief en mail!
Gevolg van onder curatele stelling = je wordt beschouwd als handelingsonbekwaam en dus
behartigt de curator jouw belangen.
Een rechtshandeling van een onbekwaam persoon is niet geldig en dus vernietigbaar door de
curator.
In beginsel hoeft een overeenkomst geen bepaalde vorm te hebben, tenzij in de wet anders
staat.
, Week 2
Vertegenwoordiging via volmacht
A= vertegenwoordigde, T= tussenpersoon/vertegenwoordiger van A, B= wederpartij
A verleent volmacht aan T, B aanvaardt aanbod van T > tussenpersoon valt weg en een
overeenkomst tussen A en B komt tot stand.
Bronnen van vertegenwoordigingsbevoegdheid
1) Volmachtverlening: A verleent volmacht aan T om hem te vertegenwoordigen
Bevoegdheid die de volmachtgever verleent aan de gevolmachtigde om in naam
van de volmachtgever rechtshandelingen te verrichten. T is dus niet verplicht. Dit is
niet privatief: de volmachtgever houdt zelf ook nog de bevoegdheid om iets te
kopen.
2) Wettelijke vertegenwoordiging: ouder vertegenwoordigt minderjarig kind.
3) Vertegenwoordiging van een rechtspersoon: door bestuurders.
4) Bevoegde zaakwaarneming.
Bescherming van vertegenwoordigde
Als T niet handelt als afgesproken, moet T instaan voor bevoegdheid.
Er komt geen contract tot stand bij sprake van onbevoegde vertegenwoordiging.
Uitzondering:
- bescherming van gerechtvaardigd vertrouwen
- bescherming van achterman
Volmacht is ‘niet preventief’ > je mag het zelf ook nog altijd kopen ipv alleen via de
tussenpersoon.
De tussenpersoon is niet verplicht om het goed te kopen. Volmacht is namelijk alleen een
BEVOEGDHEID en geen VERPLICHTING. Art 3:60 en 3:66 BW
Volmacht = art. 3:60 BW
3 eisen voor volmacht:
1) Gevolmachtigde verricht rechtshandeling
2) In naam van volmachtgever
3) Binnen grenzen van de bevoegdheid?
4) Rechtsgevolg ja of nee? > Invloed op gevolgen van volmachtgever
Wilsvertrouwensleer = wilsontbreken
Wilsgebreken:
1. Bedreiging
2. Bedrog
3. Misbruik van omstandigheden
4. Dwaling
a. Vereisten voor een geslaagd beroep op dwaling:
- partij had bij het aangaan van de overeenkomst een onjuiste voorstelling
van zaken
- zou bij juiste voorstelling van zaken de overeenkomst niet hebben gesloten
